Heb je een gebrek aan energie, slechte adem of problemen met je spijsvertering? Het kunnen subtiele signalen zijn dat er iets niet helemaal soepel loopt in je systeem bij het eten van bepaalde voedingsmiddelen. Maar hoe weet je nou wat er precies aan de hand is en of je met een voedingsallergie of een voedselintolerantie te maken hebt? Orthomoleculair therapeut Karlijn Hoebe geeft opheldering en weet welke hulptroepen je het best in kunt schakelen… Lees je mee?
Een voedselintolerantie of allergie? Zo herken je de symptomen
Karlijn: ‘Als orthomoleculair therapeut kijk ik niet alleen naar je voeding als bron van waar klachten vandaan kunnen komen. Ook neem ik factoren als stress, beweging, slaap, ontspanning en toxische belasting mee in het totaalbeeld van iemands welzijn. Deze zijn allemaal van invloed op de fysieke, mentale en emotionele gezondheid. Zo’n holistisch perspectief is nodig om een passend plan van aanpak te maken. Iedereen is tenslotte anders. Veelgehoorde klachten die ik momenteel te horen krijg in mijn praktijk zijn maag- darmklachten, huidklachten (zoals acne en eczeem), hormonale klachten (zoals PMS, PCOS, hormonale migraine) en vermoeidheidsklachten. Het is dus echter niet zo dat deze klachten altijd met voeding te maken hebben.’
Welke subtiele lichaamssignalen kunnen duiden op een onderliggend probleem zoals een voedselintolerantie?
Karlijn: ‘Subtiele signalen waar je aan kunt denken zijn onder andere:
- Problemen met je spijsvertering: maagzuurklachten, opgeblazen buik, flatulentie, onregelmatige stoelgang, wisselende consistentie van je ontlasting
- Gebrek aan energie
- Broze nagels
- Dunner wordend haar/overmatig haaruitval
- Slechte adem
- Stemmingswisselingen
- Verstoord slaappatroon
- Hoofdpijn
- Verminderd concentratievermogen
- Vergeetachtigheid
Leren luisteren naar je lichaam en naar wat jij nodig hebt is essentieel. Fouten bestaan niet, enkel feedback!
Wat kunnen deze signalen je vertellen over een onderliggend probleem?
Karlijn: ‘Het gaat er vooral om dat het grote plaatje zichtbaar wordt; het verband tussen verschillende klachten en symptomen en iemands leefstijl. Uiteindelijk is het vaak nodig om de spijsvertering te verbeteren en balanceren. Je bent namelijk niet zozeer wat je eet, maar wat je verteert en opneemt. Met andere woorden, je kunt nog zo gezond eten en allerlei aanvullende voedingssupplementen slikken, als je darmen de nutriënten niet goed opnemen dan komen ze ook niet aan op de plek waar ze nodig zijn in het lichaam. Voor veel mensen is dat waar hun klachten hun oorsprong hebben.’
Wat zijn mogelijke oplossingen? En is het altijd nodig om een consult bij een professional te boeken of kun je ook zelf al veel doen?
Karlijn: ‘Het is zeker niet altijd nodig om een professional te boeken. Tegenwoordig is er veel goed onderbouwde informatie online beschikbaar. Het risico is wel dat je door de bomen het bos niet meer ziet. De één zegt dit, de ander zegt dat. Juist dit kan ervoor zorgen dat iemand óf van alles tegelijkertijd gaan doen óf juist helemaal niets, uit de angst het niet goed te doen. Jammer genoeg bestaat er nu eenmaal niet één aanpak die voor iedereen werkt. Natuurlijk zijn er algemene voedingsadviezen die iedereen wel kent. Denk aan veel groente eten, voldoende water drinken, matig zijn met suiker, alcohol en cafeïne. Maar als je dit allemaal al doet en toch niet verder komt, dan is het fijn om met een professional te onderzoeken waar er bij jou precies winst te behalen valt. Het is vaak lastig om zelf verbanden te leggen tussen verschillende klachten. Een professional kan daarnaast bijvoorbeeld ook aanvullend laboratoriumonderzoek doen.
Supplementen
Als je van plan bent ondersteunende voedingssupplementen te slikken, is het helemaal verstandig om je te laten adviseren door een deskundige. Wat je aan extra support kunt gebruiken hangt o.a. af van je klachtenbeeld, voedingspatroon, bewegingspatroon, leeftijd, geslacht en gewicht. Met grote regelmaat hoor ik dat over voedingssupplementen wordt gezegd ‘baat het niet, dan schaadt het niet’. Echter is er veel ‘troep’ op de markt, dus dat gaat niet altijd op. Ook kunnen bepaalde vitamines in het lichaam gaan stapelen, wat schadelijke gezondheidseffecten met zich mee kan brengen.’
Wat is het verschil tussen een allergie en een voedselintolerantie?
Karlijn: ‘Een allergie en een intolerantie voor voeding worden vaak door elkaar gehaald. En dat is niet zo gek, want de klachten kunnen hetzelfde zijn, maar het werkingsmechanisme erachter is anders. Bij een allergie is het afweersysteem betrokken bij de reactie. Een kleine hoeveelheid van een voedingsmiddel kan al een acute reactie oproepen. Denk aan roodheid, galbulten, jeuk, misselijkheid, braken, diarree en bloeddrukdaling. Neem contact op met je huisarts als je deze klachten ervaart.
Voedselintolerantie
De ‘officiële’ term voor voedselintolerantie is een niet-allergische voedselovergevoeligheid. Dat wil zeggen dat de reactie niet via het afweersysteem, maar via een andere weg plaatsvindt. Bij lactose-intolerantie bijvoorbeeld is er een tekort aan het enzym lactase en daardoor wordt de lactose niet goed afgebroken in de darmen. Waar er bij een allergische reactie al een reactie ontstaat op kleine hoeveelheden van het allergeen, is er bij een voedselintolerantie vaak sprake van een drempelwaarde. Dit is de grens waarbij er klachten ontstaan, en die is voor iedereen anders.
Sensitiviteiten
Naast voedselallergieën en -intoleranties bestaan er ook andere reacties van het immuunsysteem op voeding, waarbij de antistof IgG ontstaat. IgG-reacties ontstaan vaak wanneer de darmwand niet optimaal functioneert door een verhoogde doorlaatbaarheid. Dit wordt ook wel hyperpermeabele darm of ‘lekkende darm syndroom’ genoemd. Door de te grote doorlaatbaarheid komen er te grote deeltjes in het bloed terecht, waar het immuunsysteem vertraagd op reageert. Die deeltjes kunnen stoffen zijn van de meest uiteenlopende voedingsbronnen; groente, fruit, noten, zaden, vlees, vis, gluten, zuivel etc. Voedingsmiddelen die in principe gezond zijn, maar niet voor jouw lichaam als je er een reactie op vertoont.’
Zijn er basisprincipes die je kunt volgen als het gaat om voeding en supplementen?
Karlijn: ‘Een belangrijke basisprincipe is variatie. Hoe meer je varieert met de voeding die je eet, hoe breder het spectrum aan nutriënten dat je binnenkrijgt en hoe kleiner de kans dat je overgevoeligheden gaat creëren. Het mooiste is om zoveel mogelijk biologische, onbewerkte voedingsmiddelen te eten. Hierdoor weet je in ieder geval dat er geen goede stoffen uit het product zijn gehaald en geen schadelijke stoffen aan het product zijn toegevoegd. Ook voldoende water drinken blijft een belangrijk advies. Het liefste zo’n 2 liter water per dag. Water zorgt voor de opname van voedingsstoffen en de afvoer van afvalstoffen.
Kwaliteit van supplementen
Wat betreft supplementen gaat het om de kwaliteit ervan, met name om de ‘opneembaarheid’ of ‘biologische beschikbaarheid’. Die term beschrijft hoe vlot je een bepaald supplement kunt verwerken, zodat de gunstige eigenschappen van de actieve stoffen tot uiting komen. Goedkope supplementen die te vinden zijn bij de supermarkt of drogist worden vaak niet of minder goed opgenomen. Zonde, want dan worden de voedingsstoffen simpelweg met de ontlasting of urine afgevoerd. Goedkoop is dan toch vaak duurkoop. Als je gaat starten met supplementen, laat je dan het liefst adviseren door een specialist.’
Thuiskomen in je eigen lichaam?
Download nu de gratis Mini Guide en ontvang tips van Karlijn, Evelyn & een team van experts. Download gratis mini-guide
Meer lezen van Karlijn?
1. Opgeblazen buik? 8 tips van een orthomoleculair therapeut om ‘m weer plat te krijgen
2. Xeno-oestrogenen: zo werken ze oestrogeendominantie in de hand
3. Candida: dit zijn de oorzaken en symptomen van deze ziekmakende schimmel
4. PMS klachten? Deze 9 orthomoleculaire tips brengen verlichting
5. Haaruitval? Met deze 5 orthomoleculaire tips spaar je jouw haar
