De overgang kan een enorme impact hebben op het functioneren van vrouwen. Maar wist je dat je leefstijl in de periode vóór de menopauze van grote invloed is op hoe je de overgang beleeft? Bezien vanuit de Chinese Geneeskunde staat de overgang voor een periode in het leven van een vrouw die zonder al te veel klachten mag verlopen. Melanie Peters is gespecialiseerd in acupunctuur voor vrouwen en schreef er dit verhelderende artikel over.
Chinese geneeskunde & de overgang: zo bereid je je goed voor
Melanie: ‘Menopauze betekent letterlijk ‘laatste menstruatie’. Westerse vrouwen ervaren dit ergens tussen hun 40e en 60e levensjaar. De periode voor en na de menopauze noemen we de overgang. Als je ouder wordt, neemt je voorraad eicellen af. Hierdoor vermindert de aanmaak van oestrogeen en progesteron. Dit is het begin van de overgang, een fase waarin hormonen op zoek gaan naar een nieuw evenwicht. In deze fase kan de hormonendans zorgen voor klachten als opvliegers, nachtzweten, stemmingswisselingen en vaginale droogte. De overgang start dus al jaren vóórdat je stopt met menstrueren. ‘
Levensenergie
Volgens de Chinese Geneeskunde verloopt het leven van een vrouw in cycli van 7 jaar. Vanaf de fase van 5 x 7 jaar, op de leeftijd van 35, is een kentering zichtbaar: de start van het natuurlijke verouderingsproces. In de Nei Jing – de 2.000 jaar oude ‘bijbel’ van de Chinese Geneeskunde – staat dat er minder energie aangemaakt wordt uit voeding. Ook je levensenergie – Jing, de energie die opgeslagen is in de nieren – neemt af vanaf je 35e. Als vrouw van midden 30 ga je deze veranderingen langzaam maar zeker merken. Bijvoorbeeld aan de eerste rimpeltjes bij je ogen. Op je gezicht is de huid het dunst, dus daar merk je als eerste een minder goede voeding en doorbloeding. Ook duurt het langer voordat je weer fris en energiek bent na een nacht slecht slapen of een stevige fysieke inspanning. Vanaf de fase van 7 x 7 jaar, met 49, is de hoeveelheid bloed en Jing zover afgenomen dat de menstruatie stopt. Je kunt het zien als een natuurlijke bescherming: kostbare energie en bloed blijven in je lichaam.
Je lopende rekening en spaarrekening
Je nierenergie kun je vergelijken met een spaarrekening. Bij je geboorte heb je een ‘Zilvervloot’ meegekregen van je ouders: een bepaalde hoeveelheid oorspronkelijke energie. Voor de aanmaak van extra energie zijn je maag, milt en darmen verantwoordelijk. Je spijsvertering kun je daarom vergelijken met een lopende rekening, het surplus wordt op de lopende rekening gestort. Tot je 35e functioneert je spijsvertering optimaal, iedere maand is er een overschot van bloed en energie. Er is meer dan je op dat moment nodig hebt, dus je kunt een deel naar de spaarrekening overboeken. Zo groeit je spaarrekening met reserve-energie en vul je de oorspronkelijke energie aan. Vanaf je 35e functioneert je spijsvertering minder goed en wordt de lopende rekening kleiner. Je spaarrekening wordt dus minder aangevuld, waardoor de totale voorraad energie kleiner is. Je hebt simpelweg wat minder te besteden. Als je goed omgaat met je energie, is de kans op gezond ouder worden en een soepelere overgang groter.
Start op tijd met energiemanagement
Als je luistert naar de wijsheid van Chinese Geneeskunde, zou je vanaf je 35e minder hooi op je vork moeten nemen. De realiteit is dat veel vrouwen in deze levensfase zich juist in topdrukte bevinden. Druk met het gezin, carrière, zelfontwikkeling en pittige workouts. Te weinig tijd om een gezonde, volwaardige maaltijd te bereiden. Als je continu over grenzen heen gaat, heb je meer energie nodig dan je opbouwt. De lopende rekening staat te vaak rood, waardoor extra rente wordt gerekend en de spaarrekening het gat moet dichten.
Hobbelige periode
De menopauze is een hobbelige periode waarin de hormoonbalans wezenlijk verandert. Deze transitie kost extra energie, dan is het essentieel dat je voldoende op je spaarrekening hebt staan. Zie het als een appeltje voor de dorst in zwaardere tijden. Gun je lichaam en geest voldoende hersteltijd in drukke periodes. En begin daar vroeg genoeg mee, juist ook als dertiger. Gezonde darmen en goede voeding helpen je reserves op te bouwen. Eet natuurlijk, vers en zoveel mogelijk van het seizoen. Neem de tijd om te eten, zodat je het gezonde eten ook kunt verteren en de voedingsstoffen kunt opnemen. Pleeg ook geen roofbouw op je lichaam. Rook je? Dan is dit het moment om te stoppen (met deze tips gaat het je lukken). Doe ook rustig aan met alcohol en beweeg wat meer dan je gewend bent. Wat 30 minuten extra bewegen per dag je oplevert lees je hier. Elke dag een moment me-time kan soms al groot verschil maken.
Luister naar je lichaam
En heel belangrijk: luister naar je lichaam. Je lichaam geeft bij disbalans in een vroeg stadium signalen af. Aan je menstruatie kun je bijvoorbeeld veel aflezen. Je kunt het zien als een maandelijkse rapportage hoe het met je lichaam gaat. PMS klachten, pijnlijke menstruatie, hevig bloedverlies zijn symptomen dat er een disbalans is. Het is juist slim om bij deze eerste signalen al in actie te komen, om de kans op een soepelere menopauze te vergroten. Een gespecialiseerde acupuncturist kan je hierbij goed ondersteunen.
Wil je weten of je in de overgang zit?
Beantwoord de vragen in drie minuten en ontvang persoonlijk advies.DOE DE TEST
Meer lezen over de overgang?
Wat te doen tegen overgangsklachten?
Hoe werkt hormoontherapie tijdens de overgang?
Gynaecoloog met 30 jaar ervaring: dít moet iedere vrouw weten over de overgang
Hoe lang duurt de overgang?
