Je schildklier is een klein kliertje in je hals met een grote taak: de stofwisseling van jouw lichaam reguleren. Je schildklier kan te snel werken, maar óók te traag. En door een te langzame schildklier kunnen tal van klachten ontstaan zoals gewichtstoename, het snel koud hebben en vermoeidheid. Orthomoleculair therapeut Karlijn Hoebe geeft verduidelijking over deze nogal ‘brede’ klacht en deelt 7 waardevolle tips om je stofwisseling te ondersteunen.
Trage schildklier? Hieraan herken je de symptomen
Karlijn: De schildklier kun je vergelijken met de thermostaat van de kachel. Als hij laag staat gaan alle verbrandingsprocessen trager. Deze te lage activiteit van de schildklierhormonen zorgt er vaak voor dat je het snel koud hebt. Maar ook een toename in gewicht (terwijl je normaal of zelfs weinig eet), vermoeidheid en concentratiestoornissen kunnen wijzen op een trager werkende schildklier. Als je stofwisseling vertraagt doordat er onvoldoende schildklierhormoon wordt aangemaakt dan geeft dit een lange reeks van fysieke én mentale klachten.
Fysieke en mentale klachten
Bij fysieke klachten kun je onder andere denken aan: obstipatie, vocht vasthouden, snel koud hebben, spier- en gewrichtspijnen, droge huid/haar, langzaam groeiende nagels, hoofdpijn, PMS-klachten, een opgeblazen gezicht, gewichtstoename en een laag energieniveau. Denk bij mentale klachten onder andere aan besluiteloosheid, depressieve klachten, angstig, stemmingswisselingen, een negatief zelfbeeld, concentratiestoornissen en vergeetachtigheid. Deze lijst is nog zeker niet volledig en laat zien hoe belangrijk een goed werkende schildklier is voor je lichamelijke en geestelijke gezondheid.
Hoe ontstaat een trage schildklier?
De schildklierfunctie kan door vele oorzaken ontregeld raken. Een aantal belangrijke zijn:
1. Een overmaat aan langdurige stress. Stress kan – naast mentale stress – ook ontstaan door slechte voeding, onvoldoende slaap, overmaat aan toxische stoffen en langdurige intensieve inspanning
2. Een auto-immuunziekte zoals de ziekte van Hashimoto
3. Oestrogeendominantie
4. Zwangerschap
5. Medicatie
6. Te veel en te lang sporten, of juist een gebrek aan beweging
7. Crashdiëten
8. Te weinig calorieën of te weinig ongeraffineerde koolhydraten eten
9. Te hoge belasting van gifstoffen
10. Voedselovergevoeligheid
11. Tekort aan voedingsstoffen
Ik heb meerdere symptomen, wat nu?
Wil je echt weten of je een trage schildklier hebt, dan kun je dit laten testen via je huisarts. Maar let wel op! In veel laboratoria wordt alleen het TSH en T4 in je bloed gemeten. TSH is het hormoon dat opdracht geeft aan je schildklier om T4 te gaan produceren. In veel gevallen is de TSH productie echter volkomen normaal, maar is de uiteindelijke hoeveelheid actieve T3 te laag door een slechte omzetting van T4 naar T3. Veel mensen lopen daardoor rond met de symptomen van een trage schildklier, terwijl de huisarts zegt dat er niets aan de hand is. Het vrije T4 moet in onder andere in je lever worden omgezet in het zogenaamde vrije T3, want dat is pas het actieve hormoon dat zijn werking doet in je lichaam. Deze test is echter complex om te interpreteren. Vaak wordt dit niet door de huisarts gedaan maar door een hormoonspecialist. Vraag dus specifiek bij je huisarts om niet alleen het vrije T4 en TSH, maar ook het vrije T3 te meten.
Wat kun je zelf doen bij een trage schildklier?
Wanneer er sprake is van een ernstig trage schildklier dan wordt dit in de meeste gevallen veroorzaakt door de auto-immuunziekte van Hashimoto. Andere redenen voor het ontstaan van een trage schildklier zijn: de behandeling met radioactief jodium, ontsteking van de schildklier, het operatief verwijderen van de schildklier of door een aangeboren afwijking. Bij een minder ernstige vorm – die veel vaker voorkomt – liggen de oorzaken meestal in ons voedingspatroon en/of onze levensstijl. Dat is goed nieuws, want dit betekent dat je hier zelf invloed op kunt uitoefenen! Hieronder vind je 7 tips die helpen om je schildklierfunctie ondersteunen. Ook bij een zeer trage schildklier door één van bovenstaande oorzaken is het waardevol om je voeding en levensstijl onder de loep te nemen.
1. Stress beperken en voldoende ontspanningsmomenten inbouwen
Chronische stress stimuleert de aanmaak van het stresshormoon cortisol. Cortisol vermindert de aanmaak van schildklierhormoon en remt de omzetting van inactief schildklierhormoon T4 naar actief schildklierhormoon T3.
2. Dagelijks bewegen en regelmatig sporten
Beweeg bij voorkeur nuchter of vóór de maaltijd, omdat dit de verbranding sterk stimuleert en een positieve uitwerking heeft op het verlagen van ontstekingen, die ook vaak aan de basis liggen van schildklierklachten. Kortdurende krachttraining heeft de voorkeur boven langdurige cardio-trainingen. Het allerbelangrijkste is dat is dat je een bewegingsvorm kiest waar je plezier in hebt.
3. Zorg voor voldoende jodium en voldoende selenium
Jodium is nodig om schildklierhormoon te produceren. Een goede bron van jodium zijn met name voedingsmiddelen uit de zee, zoals: Keltisch zeezout, zeewier, nori of kelp. Ook voldoende selenium is belangrijk. Zonder selenium wordt ons schildklierhormoon T4 niet omgezet in zijn werkzame T3-vorm. Paranoten zijn een goede bron van selenium, maar eet niet meer dan 4 paranoten per dag in verband met het risico op een seleniumvergiftiging.
4. Zorg voor voldoende omega-3 vetzuren
Deze vetzuren zorgen voor het verhogen van de ‘soepelheid’ van het celmembraan. De omzetting van het schildklierhormoon T4 naar het actieve T3 afhankelijk van de soepelheid van onze celmembranen.
5. Zorg voor voldoende vitamine B12
Voldoende vitamine B12 de voeding is nodig om jodium op te kunnen nemen en op de plaats van bestemming te krijgen. Ook is B12 samen met selenium, zink, magnesium en ijzer nodig om T4 daadwerkelijk om te zetten in T3.
6. Zorg voor L-tyrosine- rijke voedingsmiddelen
Uit het aminozuur L-tyrosine maakt je lichaam heel veel stoffen aan, waaronder schildklierhormonen. L- tyrosine is als het ware de benzine voor je schildklier. Voedingsmiddelen rijk aan l-tyrosine zijn o.a. vlees, vis, ei, avocado, noten en zaden.
7. Zorg voor een goede conditie van de lever
Je lever moet goed functioneren om het schildklierhormoon T4 om te zetten in het uiteindelijk werkzame T3- hormoon. Zorg goed voor je lever door geen of beperkt alcohol te drinken.
Darmen en lever
Naast bovenstaande adviezen zijn er nog veel meer dingen die je kunt doen om de schildklier te ondersteunen. Bij ernstige, langdurige verstoring van de schildklier zal alleen aanpassing van de voeding niet meer afdoende zijn. Het is dan van belang om ook verdere ondersteuning in te zetten om de schildklier weer in balans te krijgen. Zo zijn gezonde darmen en lever nodig, alvorens de schildklier weer naar behoren kan functioneren. Een orthomoleculair therapeut kan je mogelijk helpen om de oorzaak te achterhalen en je adviseren en begeleiden m.b.t. je voeding en levensstijl. Gebruik je medicijnen tegen een trage schildklier? Wees je er dan van bewust dat je zelf veel kunt doen om op een natuurlijke manier je schildklier te ondersteunen. Het is in veel gevallen mogelijk om de medicatie te minderen of zelfs van de medicatie af te komen. Doe dit uiteraard wel altijd in overleg met je huisarts.
Over Karlijn Hoebe
Karlijn Hoebe is orthomoleculair therapeut & transformatie coach. Zij begeleidt voornamelijk vrouwen met uiteenlopende (hormonale) klachten om meer in balans te komen. Voor persoonlijk advies kun je bij haar terecht in haar praktijk in Heiloo of online een afspraak bij haar maken. Kijk voor meer informatie op https://karlijnhoebe.nl of stuur een mail naar info@karlijnhoebe.nl
Meer lezen van Karlijn
Xeno-Oestrogenen: waarom je deze nep hormonen beter kunt vermijden
Last van acné als volwassene? Dit kun je er aan doen
Candida: zo genees je van deze ziekmakende schimmel
Orthomoleculaire tips bij PMS
Dit vertelt jouw lichaamsvorm over jouw hormoonhuishouding
Vaak moe? Denk eens aan een ijzertekort
Is jouw maandelijkse cyclus normaal?
Dit is het lekkende darm syndroom en zo kom je er van af
