Steeds meer mensen zijn moe. Een belangrijke, vaak onontdekte, oorzaak van (over)vermoeidheid is een haperende spijsvertering. Dat schrijft de Duitse internist en reumatoloog dr. Anne Fleck in haar boek De gezonde weg uit het doolhof van vermoeidheid. Als je lichaam het eten en drinken dat je erin stopt niet kan verwerken, komt het in een ’tekortmodus’. En die voelt allesbehalve energiek. Dr. Fleck vertelt precies wat er mis kan gaan en gelukkig ook hoe je zelf kunt zorgen dat je verteringsproces weer soepel verloopt.
Moe door een haperende spijsvertering? 7 tips van een arts
Je spijsverteringssysteem is de poort naar energie en gezondheid. Dr. Anne Fleck: ‘Je spijsvertering is een ingenieus systeem dat je mond, slokdarm, maag, alvleesklier, dunne darm, dikke darm en endeldarm omvat. Plus je lever en galblaas, én de belangrijke bacteriën die in je mond en darmstelsel wonen. Ongeveer 80% van je immuuncellen bevinden zich in je spijsverteringsorganen! Ze nemen voedingsstoffen op en verwijderen onverteerbare elementen en gifstoffen. Dat is precies waarom een aangetaste spijsvertering bovenaan de lijst van energieverslinders en ziekmakers staat.’ Als zelfs maar één onderdeel van dit systeem niet lekker meer meekomt, lijdt je hele lichaam daaronder.
Veelvoorkomende spijsverteringsklachten
Veelvoorkomende problemen die optreden in het verteringsproces zijn een tekort aan maagzuur, een tekort aan verteringsenzymen, een zieke darmflora en een verstoorde darmslijmvliesbarrière (ook wel lekkende darmsyndroom genoemd). In Dr. Fleck’s boek lees je meer over elk van deze problemen. We vertellen je nu alvast iets meer over haar beknopte herstelplan. Als je last hebt van oververmoeidheid is het een goed idee wat tips hieruit te implementeren in je dagelijkse leven. Helemaal als je vermoeidheid gepaard gaat met andere vage klachten die je niet goed kunt plaatsen. Je spijsvertering op orde brengen is in elk geval een van de belangrijkste stappen naar de uitgang van het doolhof van vermoeidheid.
7 waardevolle tips om je spijsvertering te ondersteunen
1. Kauw
Goed kauwen is heel belangrijk. Het ondersteunt je spijsvertering, zorgt voor een stabiel darmmilieu en draagt zo bij aan een gezond energiepeil. Kauw je eten bij elke hap net zo lang totdat je een vloeibare brij in je mond hebt.
2. Enzymen
Levende culturen en natuurlijke enzymen uit rauwe groenten en bladsla zijn superhulpjes voor je spijsvertering. Andere effectieve verteringshulpen zijn papaja en ananas, die enzymen bevatten die eiwitten afbreken. Eventueel kun je enzymen in supplementvorm nemen, maar doe dit in overleg met je arts.
3. Bitterstoffen
Bitterstoffen stimuleren de lever om gal aan te maken. Bovendien hebben ze een prebiotisch werking en remmen ze ‘snaaihonger’. Zet slasoorten zoals witlof, rode sla, paardenbloem en rucola op je menu, maar ook bittere groenten als artisjokken en mierikswortel. Paardenbloemthee is ook goed voor je spijsvertering. Deze kun je combineren met ontgiftende brandnetelthee.
4. Maagzuur
Heb je tijdens of net na de maaltijd last van oprispingen? Heb je meteen na de maaltijd last van een opgezette buik? Breken je vingernagels makkelijk af en/of zitten er witte vlekjes op? En zie je onverteerde voedselresten in je ontlasting? Dan kan het zijn dat je een tekort hebt aan maagzuur. Begin de dag in dit geval met twee grote glazen water met een beetje citroensap. Je kunt ook proberen 1 à 2 glazen versgeperst bleekselderijsap op een nuchtere maag te drinken (niet zo lekker, wél heel effectief). En drink tenslotte gemberthee, maar gebruik hiervoor water dat wat is afgekoeld, tot ongeveer 70 graden. Zo blijven de etherische oliën van de gember intact.
5. Je darmwand renoveren
Dit is een punt waar een heel boek aan gewijd kan worden, maar met de volgende tips kom je al een heel eind. Vermijd een tijdje (zo veel mogelijk) stress, alcohol, nicotine, pijnbestrijders, suiker, zoetstoffen, transvetten en gluten. Wees matig met peulvruchten en groenten uit de nachtschadefamilie (tomaten, paprika, aubergine, aardappels). Zorg dat je voldoende glutamine binnenkrijgt. Dit voedt de immuuncellen van de darm, bevordert de opname van onder andere zink, en helpt bij de regeneratie van het lichaam. Glutamine zit in dierlijke producten als gevogelte, rundvlees, bottenbouillon, vis en zuivelproducten. Ook spinazie, rode biet, koolgroente, peulvruchten zoals linzen en bonen, walnoten, havervlokken en peterselie zijn goede bronnen. Je kunt glutamine eventueel als glutamine supplement nemen. Andere belangrijke voedingsstoffen voor je darmen zijn zink, omega 3-vetzuren, B-vitaminen, foliumzuur, vitamine A, C, D en E, magnesium en selenium. Heilzame kruiden zijn kurkuma, eikenschorsthee, tormentil en vijfvingerkruid.
6. Pro- en prebiotica
Als je last hebt van spijsverteringsklachten is het raadzaam om ten minste enkele maanden een hoogwaardig probiotica supplement te nemen. De concentratie van de bacteriën dient per capsule of portie een orde van grootte van miljarden te hebben. Je kunt ook (kleine hoeveelheden) probiotica uit gefermenteerde voedingsmiddelen zoals verse zuurkool, miso, kimchi en melkvrije yoghurtproducten halen.
Prebiotica
Prebiotica, vooral uit voedingsvezels, verzorgen de goede bacteriën (probiotica) in je darmen. De Europese voedselautoriteiten adviseren 30 gram voedingsvezels per dag. Bronnen van voedingsvezels zijn vers rood fruit, sla en groenten (venkel, wortels, kool), noten, pitten en zaden. Afgekoelde rijst en aardappels zijn ook heilzaam.
7. Geneeskrachtige kruiden
Dr. Fleck raadt haar patiënten aan om geneeskrachtige kruiden en oliën met een antimicrobiële, antivirale en antiparasitaire werking te nemen. Ze adviseert om twee à drie weken de volgende combinatie van kruidensupplementen in te nemen:
- Extract van grapefruitzaden (capsules/tabletten): 3 keer 250 à 500 mg per dag.
- Knoflook-allicine (capsules/tabletten): 2 à 3 keer 50 mg per dag. Let op: de werking van bloeddrukverlagers of stollingsmedicatie kan hierdoor versterkt worden en neem dit supplement niet rondom een operatie. Overleg altijd met je arts.
- Oregano-olie (capsules/tabletten): 3 keer 200 à 250 mg per dag.
- Nigella-olie (capsules of versgeperst): 2 keer 250 à 500 mg er dag of tweemaal daags een theelepel.
In het begin kun je last krijgen van winderigheid, moeheid of hoofdpijn, maar dergelijke symptomen wijzen erop dat de behandeling aanslaat.
