Holistisch arts: dit is de link tussen overgewicht en oude pijn

In veel westerse ziekenhuizen worden klachten aangepakt met medicijnen. Maar wat als we nu eens op zoek gaan naar de oorzaak? Dat doen ze bij Kinderbuik & Co in Naarden, een medisch specialistische praktijk voor gezondheid waar zowel kinderen als volwassenen terecht kunnen. Arts Judith M. Kocken is er werkzaam en is groot voorstander van een holistische aanpak. In dit artikel legt Judith uit dat aanpakken van overgewicht vaak niet lukt met een simpel advies als ‘minder eten, meer bewegen’. Kijk je op een holistische manier naar overgewicht dan ga je op zoek naar de bron van chronische stress. En vaak kom je dan uit bij oude pijn…

Holistisch arts: dit is de link tussen overgewicht en oude pijn

Op het spreekuur komt een jonge vrouw van 22 jaar. Al 7 jaar heeft ze last van ernstige buikpijn, moeheid en overgewicht. Vanwege depressieve klachten gebruikt de vrouw al jarenlang antidepressiva. Tegen slaapproblemen slikt ze een hoge dosis melatonine. Ze is gestopt met haar studie, werkt een paar dagen per week en zit verder thuis op de bank, kijkt Netflix. Er is ook sprake van een snoepverslaving. Vooral ‘s avonds – wanneer ze alleen thuis is – krijgt de vrouw eetbuien en snoept ze veel. Ze voelt zich somber, zwaar en apathisch. “Niets heeft zin, ik kom hier niet uit, ik kan het niet, ik heb alles al geprobeerd”.

Overgewicht

Bij lichamelijk onderzoek constateer ik ernstig overgewicht. Haar lichaam heeft de vorm van een appel, er is met name veel buikvet. De jonge vrouw voelt zich onzeker over haar lichaam en gaat vanwege schaamte over haar uiterlijk niet sporten. Bij aanvullend onderzoek wordt onder andere coeliakie en een schildklierprobleem uitgesloten. Een jaar voordat de klachten zijn ontstaan heeft de vrouw – toen een meisje van 14 jaar – een traumatisch ongeluk meegemaakt. Haar tweelingbroer raakte hierbij ernstig gewond. Alle aandacht en tijd van hun moeder ging uit naar de herstellende broer. Het meisje heeft door de pijn toen waarschijnlijk onbewust besloten: “ik ben onbelangrijk, niet goed genoeg en zonder betekenis”.

Overlevingsmechanisme en oude pijn

Tijdens de behandeling leert de vrouw om zichzelf te observeren in gedrag, gedachten en emoties. We maken een plan waarin ze leert om te doen wat ze liever vermijdt. Hierdoor krijgt ze toegang tot het gevoel dat achter het vermijden aanwezig is. Samen maken we contact met de ervaring van schrik – het overlevingsmechanisme van het lichaam. Op die manier leert de vrouw om de oude pijn (het verdriet) die eronder ligt opgeslagen in het lichaam te erkennen. Zonder het te onderdrukken. Daardoor kan de pijn vanzelf weggaan.

Apathie

De vrouw leert de waarheid over haar moeder erkennen. Wat ze als kind nodig had en niet kreeg, werd haar als 14-jarig meisje niet onthouden omdat ze niet goed genoeg was, maar omdat haar moeder zelf met overleven bezig was. Ze leert inzien dat haar eigen overlevingsmechanisme van apathie en snoepen haar nooit gaat geven wat ze toen nodig had. Door deze waarheid integreert de pijn van het kind van 14 jaar in het volwassen bewustzijn. Het gevoel van alleen zijn doet de vrouw denken aan de oude verdrongen realiteit van het ongeluk. Het alleen zijn is zo de ingang voor transformatie. De vrouw leert om zichzelf te vragen: wat raakt me nu het meest? Wat heb ik nodig nu ik me zo… voel?

Oude pijn

Oude, verdrongen pijn wordt vaak in het heden geraakt, en komt naar boven. Het voelen van de oude pijn ervaart je lichaam als levensbedreigend. De alarmknop van je reptielenbrein (amygdala) gaat af en het overlevingsmechanisme wordt geactiveerd. Dit mechanisme is de overtuiging: “Niets heeft zin, ik kom hier niet uit, ik kan het niet, ik heb alles al geprobeerd, ik kom niet van snoepen af”. Positieve affirmaties in de ochtend bij het opstaan en bij het slapen gaan  helpen bij het omkeren van dit mechanisme: “Ik ben goed, ik kan alles, mijn leven is makkelijk, ik ben goed genoeg, ik ben nooit alleen, ik eet alleen gezonde voeding, zodat mijn lichaam gezond is”. Juist in de vroege morgen is het limbische systeem van de hersenen actief. Dit maakt verandering mogelijk in de oude programmering van het brein.

Genezing van oude pijn

Waar eerder nauwelijks contact was met het gevoel in het lichaam, herkent de jonge vrouw nu het gevoel van een steen in haar maag en spanning in haar buik. Ze leert om in actie te komen in plaats van zich terug te trekken op de bank. Oude pijn (“Je kreeg niet wat je nodig had, namelijk aandacht en liefde van je moeder”) kan nooit in het huidige moment worden opgevuld. Ieder mens heeft oude pijn. Veel mensen verdringen die pijn door de waarheid onder het kleed te vegen en buiten het bewustzijn te houden. Vervolgens ontken je dat er iets onder het kleed ligt. Of je ontkent dat er überhaupt een kleed is. Door een overlevingsmechanisme leef je in een illusie en ontken je waarheid. Genezing is de illusie van de waarheid erkennen in het huidige moment en de oude pijn in dit moment voelen.

Overgewicht en stress

De amygdala (je reptielenbrein) speelt een grote rol bij het ontstaan van beladen emotionele herinneringen en functioneert volledig zonder dat je je ervan bewust bent. Vanuit het onbewuste ontstaat tijdens stress een vecht-, vlucht- of bevriesreactie in het lichaam. Het lichaam maakt vervolgens stresshormonen aan, waaronder cortisol. Bij chronische stress wordt het sympathische zenuwstelsel constant geactiveerd zodat het lichaam alert is en actie kan ondernemen. Dat kan slaapproblemen geven. Door chronische stress wordt extra cortisol aangemaakt die vet richting de buik stuurt. Cortisol zorgt voor een stijging van de bloedsuikerspiegel, waardoor je zin krijgt in vet- en suikerrijk eten. Door veel snoepen komt je lichaam opnieuw in een stresstoestand en maakt je lichaam extra cortisol aan. Hierdoor ontstaat nog meer buikvet. In buikvet zitten bovendien vetcellen die de aanmaak van cortisol stimuleren. Een vicieuze cirkel.

Alle aspecten van je gezondheid

In plaats van symptomen bestrijden is bewust worden van de oorzaak de ingang tot verandering. Aandacht voor alle aspecten van het leven is belangrijk. Niet alleen medische of lichamelijke problemen oplossen, of alleen naar een psycholoog of coach gaan. Langdurige (fysieke) klachten hebben zowel een lichamelijke als geestelijke oorzaak. Genezing betekent aandacht voor álle onderdelen van gezondheid. Van je levensstijl en voeding tot verantwoordelijkheid nemen voor jezelf en voor je keuzes, goed slapen, stressreductie, bewegen, denkpatronen veranderen en emoties erkennen tot de invloed van familie en relaties. Hoe zorg je echt voor jezelf, vanuit vertrouwen en veiligheid? Hoe maak je contact met je binnenwereld door middel van body- en mindtechnieken?

Evenwicht herstellen

Onderdrukken van ziekte met medicijnen is niet altijd voldoende. Bewust worden van de oorzaak ónder de klacht creëert balans en evenwicht. Je kan zelf je evenwicht herstellen en “heel” worden, genezen. Dat doe je door helemaal jezelf te zijn, te voelen wat er is, dit te leren accepteren. Wanneer je gezond en vers eet, en eet wat bij jou past gaat je lichaam positief veranderen. Je huid krijgt meer kleur, je krijgt minder puistjes, je nagels worden harder en breken minder snel. Bovendien kan door gezond eten de vorm van je lichaam veranderen en nog mooier worden. Gezond eten verhoogt je weerstand en ondersteunt het afweersysteem van je darmen: je gaat je gezonder voelen.

MEER LEZEN VAN DR. JUDITH M. KOCKEN

Zo geef je een kind met een kwetsbaar zelfbeeld weer zelfvertrouwen
Dit is hoe stress en boosheid zich vastzetten in het lichaam van een kind
Dit is waarom je uiteindelijk bent wat je verteert
Zo overkomt een puber moeheid, frustratie en stress
Mediteren op doktersrecept (ook voor pubers!)
Waarom een ontspannen baby begint bij het accepteren van je eigen imperfecties
Dit kun je allemaal leren over de ontlasting van je kind
Kinderbuik&Co: het eerste holistische kinderziekenhuis van Nederland

OVER DR. JUDITH M. KOCKEN

Dr. Judith M. Kocken is sinds 25 jaar werkzaam als kinderarts gespecialiseerd in maag-, darm-, en leverproblemen. Ze is natuurgeneeskundig arts, wetenschappelijk onderzoeker en en werkt bij Kinderbuik&co. Kinderbuikenco is een holistische, medische praktijk voor de gezondheid voor kinderen, jongeren en volwassenen met langdurige klachten waar naast medisch specialistische zorg wordt onderzocht wat je nodig hebt om helemaal jezelf te zijn. Judith schreef het boek KINDERBUIK, lekker in je vel door aandacht, ademen en eten.