Psycholoog: zo geeft jouw ruggengraat je fysieke én spirituele steun

Heart + Soul

Nathalie Meertens
29.07.2024

In de yogafilosofie wordt de ruggengraat gezien als een as tussen hemel en aarde, het centrum van onze ‘heilige anatomie’. In het sacrum, de basis van onze ruggengraat, ontspringen twee stromen van levensenergie. De ene helpt ons aarden, de andere brengt ons bewustzijn naar hogere niveaus. Om hun werk te kunnen doen, hebben ze elkaar echter wél nodig. Wat zegt dit idee over de meestvoorkomende rugklachten; is er niet meer aan de hand dan te veel zitten en scrollen? Wat als ze een collectieve spirituele kwaal onthullen?

Psycholoog legt uit: zo geeft jouw ruggengraat je fysieke én spirituele steun

Volgens Judith Harris, Amerikaanse psycholoog, yogadocente en auteur van Jung and Yoga: The Psyche-Body Connection, zijn lichamelijke symptomen metaforen voor onze binnenwereld. Ze reflecteren de staat van onze geest en ziel. Helemaal als het om rugklachten of de lichaamshouding gaat. Deze komen vaak onbewust tot stand, maar kunnen veel onthullen over wie je bent. In de yogafilosofie wordt de ruggengraat namelijk gezien als een heilige as tussen hemel en aarde. En die twee zijn in het westen flink uit balans geraakt…

Jouw steunpilaar

Je ruggengraat is de eerste structuur die zich in de baarmoeder vormt en is de rest van je leven het centrum van je anatomie. Je ruggengraat ondersteunt je. Fysiek, maar ook spiritueel. Als je yoga doet, weet je hoe belangrijk het verlengen en rechten van je ruggengraat is. In de yogafilosofie is een gestrekte ruggengraat namelijk cruciaal voor spirituele ontwikkeling: zo kan je levensenergie vrij stromen. En het is via de ruggengraat dat de krachtige Kundalini-energie vanuit haar basis rondom het sacrum uiteindelijk je brein kan bereiken en je bewustzijn transformeert.

Sacrum

Het sacrum (heiligbeen) is de basis van je ruggengraat en het grootste bot van je wervelkolom, bestaande uit vijf samengegroeide wervels. Het woord ‘sacrum’ komt van het Latijnse os sacrum, wat ‘heilig bot’ betekent. De Grieken en Romeinen zouden geloofd hebben dat hier iemands ziel verbleef. Ook de yogafilosofie dicht het sacrum een belangrijke betekenis toe. Hier ontspringen namelijk twee stromen van je levensenergie: de ene aardt, de andere ‘verheft’ ons bewustzijn. We hebben een anker nodig dat ons verbindt met de aarde, maar hebben ook, net als planten, de natuurlijke neiging om ‘richting de zon en de hemel’ te groeien. Het sacrum wordt daarom gezien als een heilige plek van transformatie, waar aarde en hemel samenkomen.

Verbroken verbinding

Onze rug vertegenwoordigt de ‘achterkant’ van ons lichaam en bestaan en volgens Carl Jung symboliseert ‘achter’ het onzichtbare en onbewuste. Niet zo gek dus, vindt Judith Harris, dat het lijkt dat de verbinding met onze wortels verloren is het gegaan in ons onbewuste. Eén van de meestvoorkomende postuurproblemen in het westen is het ‘wandelende hoofd’: het hoofd dat naar voren staat en de rest van het lichaam als het ware achter zich aan draagt. Het reflecteert feilloos het groeiende probleem van de westerse wereld: het overwicht van de ratio. In plaats van spirituele bewustzijnsontwikkeling te integreren met ons lichaam en de aarde, heerst de geest. Om vooruitgang te boeken, geloven we al eeuwen, moeten we vooral eindeloze rationele kennis opdoen en blijven proberen de rest van de natuur te slim af te zijn. Eén van de meestvoorkomende rugklachten komt dan ook niet als een verrassing: pijn in de onderrug, rondom het sacrum. Onze innerlijke kern, het evenwicht tussen hemel en aarde, vraagt om aandacht. We kunnen niet vooruit bewegen als we onze ‘achterkant’, onze steunpilaar, negeren.

De balans terugbrengen

Heb jij regelmatig last van (onder)rugpijn? Onderzoek dan eens hoe je hemel en aarde terug in balans kunt brengen in je lichaam en geest. Zit je alleen maar in je hoofd of check je ook meerdere keren per dag in met je lichaam? Luister je naar signalen van pijn, vermoeidheid en honger? Ben je alleen maar bezig met de toekomst of integreer je je dromen ook bewust met je persoonlijke geschiedenis? Doe je dingen voornamelijk omdat ze moeten of omdat ze goed voelen?

Maak elke dag tijd om te aarden, zo vaak als jij nodig hebt. De volgende tips kunnen helpen:

Neem regelmatig een werkpauze om te wandelen, rekken en strekken of tijd door te brengen in de aardende yogaposities Tadasana (berghouding) en Malasana (hurkhouding).
Beoefen Nadi Sodhana Pranayama om je levensenergie te harmoniseren.
Doe regelmatig een bodyscan.
Menstrueer je? Probeer je dan meer te verbinden met je menstruatiecyclus.
Heb je rugklachten gekregen door het sporten? Vertraag je workouts dan en focus op de verbinding tussen je geest en je spieren. Pilates lessen kunnen ook wonderen doen voor (onder)rugklachten, maar check wel altijd even met de docent of de oefeningen helemaal veilig zijn voor jou.