Voel jij je omgeving feilloos aan? Heb je altijd aandacht voor anderen? En is ‘nee’ zeggen moeilijk? Dan is de kans groot dat je onbewust het overlevingsmechanisme ‘Pas je aan’ toepast. Helemaal als je momenteel samen met anderen in huis leeft, is het prettig om hier zicht op te krijgen. Nu je meer tijd binnenshuis doorbrengt en op elkaars lip zit, sluipen overlevingsmechanismen erin. Pas jij je continu aan om de lieve vrede te bewaren? Dan kun je het knap zwaar krijgen als je daarmee je eigen behoeften ondergeschikt maakt. Hieronder zoomt transformatiecoach Danielle Stoijn in op ‘Pas je aan’. Aan het eind van dit artikel weet je hoe ‘Pas je aan’ zich manifesteert in je leven en lichaam en krijg je healing tools aangereikt om uit de greep van Pas je aan te komen. Eerder introduceerde Daniëlle de 5 belangrijkste overlevingsmechanismen en besprak ze de overlevingsstrategie ‘Wees perfect‘.
Transformatiecoach: zo werkt jouw ‘Pas je aan’ overlevingsstrategie in tijden van stress
Danielle: ‘Goed leren voelen wat jij en je lichaam nodig hebben in deze alarmerende Corona tijd is essentieel om hier goed doorheen te komen. Het is belangrijk om niet in je hoofd te schieten (in overleving) maar om juist in je hart af te dalen. Blijf constant goed voelen wat jij nodig hebt en stuur bij als dat gepast is. Iemand met de ‘Pas je aan’ overlevingsstrategie wil het graag iedereen naar de zin maken. Aardig zijn is een must. Het is een manier om veiligheid voor jezelf te creëren in de verbindingen met anderen. Pas je aan types ervaren pas veiligheid in de relatie door het krijgen van goedkeuring van de ander. Als een soort kameleon fuseren zij met de wensen, behoeften, maar ook met de eisen van anderen. Ze geloven onbewust dat de prijs van toelating tot elke relatie het inleveren betekent van hun eigen behoeften, rechten, voorkeuren en grenzen. Hieronder heb ik 7 kenmerken van het Pas je aan type op een rijtje gezet en leg ik je uit hoe ze jouw energieveld beïnvloeden.
Kenmerken & effecten van Pas je aan
1. Je worstelt om je door anderen ‘gezien’ te voelen.
Vind je het belangrijk dat de mensen om je heen zich op hun gemak voelen? Dan ben je niet per se je meest authentieke zelf. Hoe meer jij je aanpast, hoe groter de kans dat je je niet gezien voelt door anderen. De pijnlijke ironie is dat jij het zelf bent die het vermogen van de ander om jou te kunnen zien verduistert.
Gesloten vijfde chakra
In het energieveld is dit vaak merkbaar door een gesloten vijfde chakra. Dit chakra representeert het thema authenticiteit en expressie. Als je je als kind geremd hebt gevoeld of gecorrigeerd bent in het uitspreken van je behoeften, het geven van je eigen mening, of in het protesteren tegen wat niet goed voelde voor jou, sluit dit chakra zich. Je gezonde vechtrespons om je te verdedigen neemt af, met aanpassing als gevolg.
2. Je weet niet hoe je ‘nee’ moet zeggen
Dit komt omdat je de ander zo graag gelukkig wil maken. Je roept al ‘natuurlijk!’ en ‘ja!’ voordat het zelfs in je opkomt om te zeggen: ‘Ik kan nu niet’ of ‘nee, bedankt’. Je slogan kan zelfs zijn ‘Oh, het is helemaal geen probleem hoor, echt waar!’ Ondertussen vrees je stilletjes voor de berg van gunsten waarvoor je je hebt aangemeld. Je hebt daardoor een haat/liefde-relatie met behulpzaam zijn. En hoe vaak je ook probeert het woord ‘ja’ te verbreken, het zeggen van ‘nee’ is gewoon niet vanzelfsprekend voor jou.
Het derde chakra als ‘stofzuiger’
In het energieveld zie je dit mechanisme terug je derde chakra. Hier genereer je kracht en zelfvertrouwen om dát te doen in je leven wat in lijn is met jouw doel, in verbinding met jouw verlangens. Als je gericht bent op de buitenwereld, wordt dit centrum eerder een soort stofzuiger omdat je levensenergie naar binnen zuigt door activiteiten van en voor anderen te doen.
3. Je ontlaadt emoties vanuit het niets bij vreemden
Dit lijkt misschien paradoxaal, maar dat is het niet. Je wilt degenen die het dichtst bij je staan gelukkig maken, wat betekent dat je terughoudend bent om je open te stellen als je het zelf moeilijk hebt. Afstand maakt het dan gemakkelijker om gevoelens te uiten. Je hebt namelijk een uitlaatklep nodig voor emoties. Maar zelf emoties hebben vraagt ruimte innemen en dat kan onaangenaam zijn. Dus je ontlaadt ze eerder, daar waar je nog niet hebt geïnvesteerd of waar een veilige afstand is.
Stagnatie in het emotionele lichaam
Energetisch is dit voelbaar in het emotionele lichaam. De lading kan soms zo opgespaard zijn uit het verleden dat er op verschillende lagen in het veld stagnatie ontstaat. Emoties die niet verwerkt worden stolt en manifesteert zich ergens in het fysieke lichaam door spanning en ziekte.
4. Je voelt je schuldig
Je voelt je eigenlijk over alles schuldig. Over de teleurstelling, het verdriet en de boosheid van anderen. Maar ook over de negatieve emoties van jezelf. Je bent extreem goed in excuses maken voor het slechte gedrag van andere mensen. Jij kunt je in alles inleven en begrijpt de ander zo goed. En als jij zelf boosheid voelt, voel je je als een soort monster omdat je die gevoelens hebt. Je kunt zelfs het gevoel hebben dat het je niet toegestaan is om boos te worden op andere mensen. Ook deze lading aan emoties wordt opgeslagen in het emotionele lichaam, waardoor je chakra’s stagneren.
5. Je voelt je verantwoordelijk voor de emoties van anderen
Dit gaat over het moment waarop je iemand een restaurant of een boek aanbeveelt en je intense paniek voelt opkomen. ‘Wat als ze het stom vinden?’ ‘Wat als het niet zo goed is als ik me herinner?’ Soms laat je zelfs andere mensen gewoon beslissingen nemen over waar ‘we’ naartoe gaan en wat ‘we’ samen doen. Als er dan iets misgaat, is het niet omdat ‘ik’ faalde om een goede keuze te maken.
Disbalans in eerste chakra
Deze angst voor wat er gaat gebeuren in de toekomst komt voort uit het eerste chakra. Dit centrum faciliteert jouw vermogen om je te gronden in het nu, om te ervaren dat je veilig bent. Vaak is er een duidelijke aanknoping naar het verleden te vinden waarop je besloten hebt dat het niet veilig is om te vertrouwen dat het goed komt.
6. Je bent kwetsbaar voor emotioneel ongezonde relaties
Wanneer je je te veel bekommert om het welzijn van anderen, heb je geleerd om eigen instincten, je waarden, je emoties af te sluiten. Dit doe je omdat ‘jezelf zijn’ je niet heeft geholpen in het veiligstellen van de liefde die je wilt. Je hebt je onbewust het idee eigen gemaakt dat liefde schaars is, niet voor jou en ‘verdiend’ moet worden. Als liefde te vrij of te gemakkelijk wordt gegeven, voelt het niet veilig.
Overvloed en genot
Ongezonde relaties zijn:
- relaties die beheersen (je voelt je het veiligst wanneer er uitstel is van wat je verlangt)
- relaties die emotioneel terughoudend zijn (gedreven door de behoefte om affectie te ‘winnen’)
- relaties die ongelijkwaardig of beledigend zijn (gebrek aan grenzen wordt uitgebuit).
Ditzelfde geld voor de verstoorde relatie die een Pas je aan kan hebben met eten, geld, drinken, drugs, sex of welk middel dan ook. De manieren waarop we emotionele beperkingen hebben zie je terug in je relatie met overvloed en genot. Die relaties worden gedreven door de interne strijd om ’te veel’ en ‘niet genoeg’ te zijn. Het is in wezen dezelfde angst om gewoon jezelf te zijn. Het effect hiervan is zichtbaar in een onder- of overactief tweede chakra. In dit centrum genereren we energie om te creëren, daar waar we van genieten. Het gat wat is ontstaan, vullen we met een te veel aan eten, drinken, werken, seks, kleding etc.
7. Je bent kwetsbaar voor emotioneel misbruik
Deze kwetsbaarheid voor misbruik is vaak een voortzetting van de bekende, chaotische dynamiek van vroeger in het leven. In intieme relaties manifesteert ‘Pas je aan’ zich in de warm/koud-dynamiek, waar affectie en liefde onvoorspelbaar en ongezond wordt aangeboden. Mensen die ‘de baas’ zijn, voelen zich het veiligst in relaties wanneer ze zich geliefd voelen, doordat iemand actief op zoek is naar hun goedkeuring. Een ideaal spel voor de Pas je aan!
Push & pull
Een ‘baas’ in de relatie houdt ervan om de Pas je aan vast te houden. Maar ze zullen die genegenheid intrekken voordat de dingen stabiel aanvoelen, om ervoor te zorgen dat de pleaser zich zal blijven inspannen om die genegenheid veilig te stellen. In de relatie geeft het Pas je aan type herhaaldelijk hun autonomie af zodat het emotionele misbruik kan doorgaan. Het enige dat ‘de baas’ hoeft te doen, is draaien tussen het intrekken van genegenheid en deze op het juiste moment overvloedig aanbieden. Als de Pas je aan uit het mechanisme breekt en afscheid wil nemen van de underdog positie uit de kindertijd, is de positie als ‘baas’ ook een mogelijke reactie om controle te houden en emotioneel afstand te bewaren. Dit noemen we de ‘doorgeslagen Pas je aan’. Dit is eerste stap naar genezing door een sterker gevoel van zelfverdediging, maar nog geen gezonde manier van je verbinden in relaties.
Hoe ontstaat de ‘Pas je aan’ overlevingsstrategie?
De ‘Pas je aan’ leert al heel vroeg in het leven haar weg te vinden in de relatieve veiligheid door behulpzaam te worden. Ze ontdekt dat een zekere mate van veiligheid, kan worden gekocht door nuttig te worden voor de ouder. Een kind voelt het als een ouder behoeftig is en ruilt daarvoor de eigen behoefte gemakkelijk in uit loyaliteit naar de ouder. Zo ontstaat er dienstbaarheid in plaats van ondankbaarheid en protest. Het kind wordt zo nuttig voor de ouder als huishoudster, vertrouweling, klankbord, surrogaatouder van andere broers en zussen, enz. Een peuter die opgroeit in een gezin waar strenge maatregelen gelden, leert dat het protesteren of wegrennen (ofwel het vecht-vlucht mechanisme) niet werkt en geeft zich vervolgens over aan de strenge regels en eisen. Het aangeven op een gezonde manier van verlangens, behoeften en grenzen gaat hiermee verloren.
Mijn verhaal als praktijkvoorbeeld
Het is een pijnlijke cyclus voor mij, het ‘Pas je aan’ mechanisme. Nog steeds loop ik er af en toe in vast. Het heeft voor mijn onvermogen gezorgd om te voelen wat wel en niet goed voor mij was, uit angst om mensen teleur te stellen of boos te maken. De angst dat ik het de ander niet genoeg naar zijn zin maak, dat het dan mis gaat en ik het dan niet aan kan duikt soms nog even op.
Wil je niets meer missen van Holistik?
Vergeet dan niet om ons ook te volgen op Instagram!Ga naar instagram
In mijn onveilige thuissituatie vroeger (waar ik o.a. in dit artikel over schrijf) was het enige dat ik als kind kon doen overleven. Dag en nacht alert zijn op gevaar in huis en zorgen dat je het gevaar voor bleef. Mijn vader was alcoholist en had diabetes. Zijn extreme woedeaanvallen, waarbij hij agressief werd en zijn zelfbeheersing verloor, werden aan ons als kinderen uitgelegd als: ‘papa heeft een hypo’. Pas toen ik volwassen was, werd het mij duidelijk dat diabetes niet betekent dat je agressief bent. Mijn mantra werd ‘Hij bedoelt het niet zo’, wat mij later vaak in de problemen bracht omdat ik alles hiermee goed praat en bagatelliseer.
Wervelwind van negatieve prikkels
Er was altijd een ouder die het niet aan kon, zich liet gaan of hiervan moest herstellen. Zo zaten wij als gezin vast in deze toxische dynamiek. Naast zijn agressieve ‘hypo’s’ was mijn vader heel streng. Protest duldde hij niet en verstoppen op je kamer hielp niet. Ik heb geleerd om in een wervelwind van agressie, chaos en negatieve prikkels aanwezig te blijven, zonder er zelf nog te zijn. Het kostte me jaren van ongezonde situaties en relaties waar ik mij vanaf de pubertijd in begaf. Ik had totaal geen grenzen en eigenwaarde en voelde mij eigenlijk altijd bang, onzeker en onveilig. Zo erg dat ik er onverschillig van werd. De afstand van mijn eigen gevoel en het genoegen nemen met een herhaling van de geschiedenis is wat mij grondig heeft gesloopt. Terwijl ik soms in de donkerte wegzakte, realiseerde ik mij dat het achtervolgen van emotioneel onbeschikbare mensen en het weggeven van al mijn liefde mijn ziel verpletterde. Bewustwording was uiteindelijk de eerste stap naar genezing. Het leren bouwen aan eigenwaarde, zelfvertrouwen en veiligheid en dat daarna kunnen bewaken, heeft mijn leven veranderd’.
HEALING TOOLS VOOR DE ‘Pas je Aan’
- Leer je eigen waarden, behoeftes en verlangens kennen. Dat betekent authentiek uit je eigen hart kunnen spreken.
- Leer het contrast van al je eigen emoties kennen en oefen met het uiten ervan.
- Reflecteer vaker op de vragen; wat wil ik eigenlijk? En wat wil ik niet?
- Verdiep je in je eigen verhaal van vroeger en onderzoek waar oude pijn en aanpassingen aan anderen je in dit gedrag vasthouden.
- Leer het schuldgevoel te incasseren dat hoort bij je niet meer aanpassen. Wanneer mensen pijn hebben van teleurstelling of boosheid – en dat op jou projecteren – is dat niet jouw verantwoordelijkheid.
- Grenzen, verzoeken en verwachtingen zijn heel verschillend van elkaar en ze kunnen je veel vertellen over hoe iemand (of jij met jezelf) omgaat. Bescherm je autonomie hierin.
- Verdiep je in meditatie en energiemanagement om blokkades te doorbreken en te leren voelen om gewoon jezelf te mogen zijn.
Wil je leren om in tijden van stress en onzekerheid jezelf minder door angst te laten beheersen? Meld je dan vast aan voor het online Mastery Coaching programma dat Danielle binnenkort uitbrengt. Als lezer van Holistik krijg je bij je aanmelding 10% korting. Kijk voor meer info over workshops, weekenden en andere Mastery programma’s op houseofmastery.nl. Of mail Danielle voor meer informatie.
MEER LEZEN VAN DANIELLE:
Dit is waarom jouw liefdesrelatie dient als het ziekenhuis van je ziel
Reset Weekend: kalmeer je mind en breng jezelf naar een hogere frequentie
Aantrekking of liefde? Zo vind jij vervulling in jezelf in plaats van in een ander
Mediteren: dit is hoe het jouw realiteit kan veranderen
Herken je overlevingsmechanisme en trap niet in de val van giftige patronen
Transformatiecoach legt uit: zo werkt jouw ‘Wees Perfect’ overlevingsstrategie
Mis nooit meer iets van Holistik!
Schrijf je in voor onze newsletter & never miss a single story.Ja, houd mij op de hoogte!