Het gevoel alsof je eten rechtop in je maag staat, oprispingen, boeren alsof je een opgeschoten puber bent, zuurbranden: maagklachten komen ontzettend veel voor. In plaats van naar de Rennies of maagzuurremmers te grijpen is het de moeite waard te kijken waar je klachten vandaan komen. Vaak is de oplossing simpel en verrassend. Liedewij Theisens van Labsolute vertelt je hieronder meer.
Last van maagklachten? Deze natuurlijke tips brengen verlichting
Gemiddeld produceert je maagwand vier liter maagzuur per dag. Dit wordt vermengd met de gekauwde voedselbrij die door je slokdarm via een sluitspiertje je maag binnenkomt. Maagsap bevat zoutzuur en is zo zuur dat het je huid kan verbranden. Dat is nodig, omdat het de eerste verdedigingslinie van je immuunsysteem tegen ziekteverwekkers is: de meeste bacteriën overleven deze zuuraanval niet. Daarnaast draagt maagsap bij aan de opname van eiwitten, koolhydraten en vetten door de pancreas te helpen met het aanmaken van de juiste spijsverteringsenzymen. Je maagwand beschermt zichzelf tegen het extreem zure maagsap door een basische stof te produceren die het wat neutraliseert. Daarnaast wordt je maagwand als het goed is bekleed door een dikke, beschermende slijmlaag. Bovendien maak je alleen maagsap aan als je lichaam merkt dat er eten aankomt.
Probeer deze tips
Tips voor minder maagklachten zijn dan ook:
- Eten met aandacht en rust: je spijsvertering wordt al ‘aangezet’ als je je eten maakt, ruikt en ziet.
- Goed kauwen: je maag heeft geen tanden en kiezen, dus slik je eten pas door als het zo goed als vloeibaar is.
- Geen water drinken bij het eten: dit verdunt je maagsap en hindert zo je spijsvertering en de opname van voedingsstoffen.
- Je maag en andere spijsverteringsorganen geen ‘valse’ eetsignalen geven door kauwgom te kauwen, cappuccino’s te drinken of tussendoortjes te eten: beperk je tot drie eetmomenten per dag en plak je latte of stukje chocolade als toetje aan een maaltijd vast.
- Zorg ervoor dat je minimaal 12 uur per etmaal niet eet en drinkt om je hele (verterings)systeem rust te geven.
Dit is waar het vaak misgaat in je maag
Maagsap is dus een fantastisch goedje, mits het ín je maag blijft. Maagzuur in je slokdarm is daarentegen geen feest en komt ontzettend veel voor. Jaarlijks gaan er 800.000 mensen naar de huisarts voor maagklachten en bijna drie miljoen Nederlanders gebruiken sterke maagzuurremmers op recept. Toch is het probleem bij maagklachten vaak niet een teveel aan maagzuur. Sterker nog: de hoeveelheid maagsappen die je maakt neemt af als je ouder wordt, terwijl het aantal mensen met brandend maagzuur stijgt met de leeftijd. Ook chronische stress kan ervoor zorgen dat je maagzuurproductie afneemt.
Waarom medicatie tegen maagklachten meestal een slecht idee is
Bij maagklachten is het dus goed eerst te kijken waarom maagsap in je slokdarm terechtkomt en of je überhaupt genoeg maagzuur aanmaakt. Temeer omdat protonpompremmers (PPI’s), de meest voorgeschreven medicijnen bij maagklachten, serieuze bijwerkingen hebben. Ze schoppen je darmflora in de war, verhinderen opname van voedingsstoffen en verhogen je risico op hart- en vaatziekten, nierziekten en dementie.
Schadelijke stammen
Als je maag minder zuur is heeft dat gevolgen voor je hele spijsverteringsstelsel, dat gebaat is bij een bepaalde zuurgraad. Schadelijke micro-organismen die normaal het loodje zouden leggen door zuur maagsap kunnen in je darmen terechtkomen en zich daar settelen. Studies laten zien dat overgroei van schadelijke bacteriestammen in zowel de dunne darm (SIBO) als de dikke darm veel meer voorkomen bij gebruik van PPI’s. Ook hebben PPI-gebruikers meer kans op tekorten aan vitamine B12, vitamine C, calcium, ijzer en magnesium, met alle gevolgen voor hun (bot)gezondheid vandien. Gebruik van deze medicijnen is pure symptoombestrijding en dus ook zeker niet zonder risico.
Wat kan je zelf doen tegen brandend maagzuur?
Er kan maagsap in je slokdarm terechtkomen als het sluitspiertje tussen slokdarm en maag een beetje open gaat staan en/of opengaat op de verkeerde momenten. Dat kan komen doordat er druk op komt te staan doordat je teveel eet, overgewicht hebt, of doordat je ineengezakt zit of gaat liggen na het eten. Belangrijk is dan ook dat je:
- Stopt met eten als je maag voor 80% vol zit (een goede Japanse gewoonte)
- De echte oorzaak van je extra kilo’s opspoort, zodat je ze zonder jezelf af te beulen of uit te hongeren kwijt kunt raken.
- Een stukje loopt na het eten in plaats van hangen of liggen. Nog een reden om even actief te zijn na het eten is dat recent onderzoek heeft aangetoond dat twee tot vijf minuten wandelen na de maaltijd al zorgt voor een afvlakking van bloedsuikerpieken.
The missing link: maagzuurtekort
Als je bovenstaande tips geprobeerd hebt en nog steeds last hebt van maagklachten, kan het zijn dat je te weinig maagzuur aanmaakt. Naast maagklachten als een opgeblazen gevoel, boeren en zuurbranden kan dit effect hebben op de rest van je spijsverteringsstelsel (denk aan winderigheid, diarree, onverteerde etensresten in je ontlasting en slechte darmflora). Doordat je voedingsstoffen niet goed op kunt nemen, kan je ook last hebben van klachten als zwakke nagels, acne, vermoeidheid en weinig energie.
Test zelf of je maagklachten veroorzaakt worden door een tekort aan maagzuur
Met een simpel thuistestje (bijvoorbeeld deze) kun je zelf onderzoeken met behulp van een betaïne hydrochloride (HCl) & pepsinesupplement of je te weinig maagzuur produceert. De enzymen in dit supplement komen voor in je maagsap en helpen voedingsstoffen op te delen zodat je ze goed kunt verteren.
De test gaat als volgt:
- Neem 1 tablet met 650 mg betaïne HCl en 160 mg pepsine halverwege een maaltijd die vetten en proteïnen (vlees, vis, ei, peulvruchten) bevat.
- Merk je een warm of licht branderig gevoel in je maag, dan weet je dat dit supplement niet geschikt is voor je en je waarschijnlijk geen tekort aan maagzuur hebt.
- Je stopt deze reactie door een glas water met een theelepel baking soda (zuiveringszout, natrium bicarbonaat) te drinken.
- Merk je niets na 1 tablet of voel je je zelfs meteen beter, dan is het aannemelijk dat je zelf te weinig maagzuur aanmaakt en daar (tijdelijk) wat hulp bij kunt gebruiken.
- Blijf in dat geval 2 of 3 dagen bij eiwit- en/of vetrijke maaltijden suppleren met 1 tablet betaïne & pepsine.
- Als dat goed gaat kun je 3 dagen proberen of je je beter voelt of juist klachten krijgt als je 2 tabletten gebruikt.
- En als 2 tabletten goed gaan kun je 3 dagen proberen of 3 tabletten (de maximale dosis) de juiste dosering is voor jou.
- Bij klachten (warm en/of branderig gevoel) dus 1 tablet minderen: dit is de dosis die voor jou werkt.
- Belangrijk: neem nooit betaïne & pepsine als je ook ontstekingsremmers of bloedverdunners gebruikt, of als je (in het verleden) een maagzweer, maagontsteking of -bloeding gehad hebt
What about appelazijn?
Apple cider vinegar (ACV) wordt all over the internet ook aanbevolen om je maagzuurproductie te verhogen en je spijsvertering te verbeteren. Prima om te gebruiken in een vinaigrette, maar het drinken van (verdunde) appelazijn op regelmatige basis is niet aan te raden. In tegenstelling tot maagzuur (wat als het goed is in je maag blijft) en betaïne supplementen (die pas in je maag opengaan) komt het extreem zure appelazijn direct in contact met je tandglazuur, mond, slokdarm en maagwand.
Supplementen: een beter idee
Als je maagklachten hebt is de kans groot dat de beschermende slijmvlieslaag in je mond, slokdarm en maag al aangetast is en daardoor vatbaar voor ontsteking. Als je daar vervolgens dagelijks (of zelfs meerdere keren per dag) ACV langs stuurt – ook al is het met een rietje – is de kans groot dat je je al gevoelige weefsels alleen maar verder irriteert. Bij gebruik van betaïnepillen loop je dit risico niet. Plus, een supplement is handiger te doseren, in te nemen en in je tas te stoppen dan een fles appelazijn ;-).
Over Labsolute
Noortje Berger en Liedewij Theisens hebben Labsolute opgericht om het grijze gebied tussen alternatieve geneeswijzen en de reguliere gezondheidszorg te overbruggen. Er gaapt een gat tussen het fantastische werk wat artsen doen en vervelende klachten waar ze vaak niks mee kunnen, maar die je levenskwaliteit wel flink kunnen beïnvloeden. Met de holistische & science based Essential Test analyseert Labsolute je unieke darmflora en bloedwaarden. Op basis van je labuitslagen krijg je een gepersonaliseerd voedings- en supplementadvies voor een optimale gezondheid. Een aanrader!
