Ayurveda is 5000 jaar oud, maar relevanter dan ooit. Er zijn namelijk een heleboel ‘nieuwetijdsziektes’ die we niet kunnen verklaren met de huidige (westerse) kijk op dingen. Omdat Ayurveda een holistische leer is en naar de oorzaken kijkt en niet alleen naar de symptomen, lukt het haar wel om verbanden te zien – én oplossingen te bieden. Bijvoorbeeld als je te maken krijgt met een burn-out. Burn-out coach en ayurveda expert Fleur Oude Voshaar praat je bij.
Uit je burn-out met Ayurveda
Fleur: voor als je niet precies weet wat Ayurveda inhoudt, leg ik de basics kort uit. Volgens Ayurveda is alles in onze wereld opgebouwd uit 3 Dosha’s: Vata, Pitta en Kapha. Deze Dosha’s bestaan uit combinaties van de elementen Lucht, Water, Vuur, Aarde en Ether (Space). Wij mensen bestaan dus ook uit een combinatie van deze Dosha’s. In je lichaam en geest zijn alle 3 de Dosha’s aanwezig – in meer of minder mate. Bij ieder mens is 1 (of soms 2) Dosha dominant. Dit wordt ook wel het Ayurvedisch type of Constitutie genoemd. Deze typen zijn Luchttype (Vata), het Vuurtype (Pitta) en het Aardetype (Kapha). Wil je meer lezen over Ayurvedische typen of ben je benieuwd wat jouw Dosha is? Lees hier meer en kom erachter welk Ayurvedisch type jij bent.
Ayurveda en jouw gezondheid
Onze voeding, activiteiten en levensstijl beïnvloeden de Dosha’s. Het doel van Ayurveda is de Dosha’s in balans te houden, dan ben je gezond en energiek. Raken ze uit balans? Dan krijg je daar last van. Welke Dosha uit balans raakt, bepaalt wat voor klachten je krijgt. Bijvoorbeeld: als je teveel Pitta (Vuur) in je lichaam hebt, kun je last krijgen van brandend maagzuur. Of als er teveel lucht in je systeem is (Vata), ervaar je bijvoorbeeld oprispingen of winderigheid. Een teveel aan Kapha kan zich uiten in overgewicht.
Roots Meditatiepakket & Dossier
Wijze lessen van o.a. Els van Steijn over de belangrijkste missie van je leven: het helen van (oude) pijn uit de familielijnBestel nu!
Ayurveda en je geest
Niet alleen je fysieke conditie, maar ook je mind wordt beïnvloed door je voeding, activiteiten en levensstijl. Een strandwandeling op een winderige dag kan Vata uit balans brengen, een saunabezoek heeft effect op Pitta en lang slapen en te weinig bewegen kan Kapha nadelig beïnvloeden. De uitwerkingen op de geest zijn vaak snel te zien: wanneer Vata uit balans raakt voel je je ongegrond, afwezig, ongeconcentreerd en angstig. Bij een verstoring van Pitta word je geïrriteerd, ongeduldig, overcompetitief en rigide. Kapha’s die uit balans zijn worden lethargisch, depressief en bezitterig.
Wat heeft dit te maken met burn-out?
Bij een burn-out zijn lichaam en geest beide uit balans. Volgens Ayurveda is burn-out het gevolg van een (langdurige) Pitta verstoring, op zowel fysiek als mentaal niveau. Het woord zegt het eigenlijk al: er is teveel vuur aanwezig, waardoor je letterlijk opbrandt. Ook Vata speelt altijd een rol bij een burn-out: door de combinatie van Vata (lucht) en Pitta (vuur) gaat het al aanwezige vuur nóg feller branden, of kan zelfs een steekvlam worden!
Pitta types
Pitta-types zijn het gevoeligst voor een burn-out, doordat zij van nature al veel vuur in zich hebben. Pitta’s zijn ambitieus, doortastend, volhardend, gedreven, snel, sterk, intelligent en moedig. In de basis zijn dit mooie eigenschappen. Het gaat pas mis als de balans verdwijnt. Dan gaat het vuurtje te fel branden – en verschijnt competitief, dominant en perfectionistisch gedrag. Dit is maar beperkt vol te houden en iemand raakt letterlijk opgebrand. Ga maar na, je hebt vast iemand in jouw omgeving met een burn-out. Grote kans dat deze persoon aan dit patroon voldoet.
Wat kun je er aan doen?
Herstellen van een burn-out betekent: je Dosha’s terug in balans brengen. Dit is geen gemakkelijke klus. Een burn-out ontstaat pas bij langdurige disbalans – deze zit ‘diep in je systeem’. Met andere woorden: er is geen quick fix. Toch is het wel mogelijk! Door te kijken naar voeding die Vata en Pitta balanceert help je je lichaam ‘af te koelen’ en te kalmeren. Ook zul je kritisch moeten zijn op je levensstijl, om niet weer in dezelfde valkuil te stappen. Het antwoord zit hem vaak in MINDER. Minder willen, minder moeten, minder hard werken, minder sporten, minder vragen van jezelf.
Je hormonen in balans
En last but definitely not least: je hormonen moeten tot rust komen: het grootste probleem bij een burn-out is een teveel aan cortisol (stresshormoon). Dit is de enige manier om écht te herstellen. Ironisch genoeg is juist dit de stap die heel vaak wordt overgeslagen. Hormonen zijn complex en ze beïnvloeden je hele systeem. Zo lang deze machine niet normaal functioneert, zul je vroeg of laat opnieuw klachten krijgen als vermoeidheid, slapeloosheid, maar ook pijnlijke of uitblijvende, afwijkende uitstrijkjes of zelfs moeite met conceptie. Ayurveda heeft prachtige, effectieve methoden om te werken aan de hormoonbalans – Ayurvedische massages en Shirodhara (waarbij het hoofd wordt begoten met warme medicinale olie) staan met stip op 1. Ook zijn er ademhalingsoefeningen (Pranayama) en yogaposes die je kunnen helpen – en kun je met voeding en het ontgiften van je lever een heel eind komen. Benieuwd wat je lever met stress te maken heeft? Je leest het hier.
Een burn-out is complex en niet zomaar opgelost
Ga maar eens na hoe lang je ‘onderweg bent geweest’ naar je huidige situatie. Dan kan het niet anders dan dat het even duurt voordat dit is opgelost. Zoals ik al zei: een quick fix voor burn-out bestaat niet. Om er helemaal bovenop te komen moeten er écht dingen anders. Zoek daarom hulp van een professional, iemand die je kan helpen jouw lichaam en geest weer in balans te krijgen. Zodat jij weer kan gaan shinen. Want dat verdient iedereen!
Over Fleur Oude Voshaar
Het programma van Fleur is erop gericht vrouwen met stress- en burn-outverschijnselen terug op de rit te krijgen. Ze levert hierbij zowel fysieke als mentale ondersteuning, in de vorm van voedingsadvies, massage en life-style coaching. Voor meer informatie en het maken van een afspraak: burnoutcoach.amsterdam of ayurveda.amsterdam.
Meer lezen over het onderwerp burn out
Lees ook vooral onderstaande artikelen, zo krijg je completer van dit toch best complexe onderwerp…
Ademhaling en burn out: dit hebben ze met elkaar te maken
Een burn out voorkomen? Let op deze 7 tekenen aan de wand
Een burn out en je hormonen
Bore out: het verveelde zusje van een burn out
Een burn out? Waar je moet oppassen met alcohol
Roots Meditatiepakket & Dossier
Wijze lessen van o.a. Els van Steijn over de belangrijkste missie van je leven: het helen van (oude) pijn uit de familielijnBestel nu!
