De wereld digitaliseert in een razend tempo. Het voelt soms of virtuele verbindingen het overnemen van fysieke verbindingen. Je kunt daardoor worden overvallen door een onbehaaglijk gevoel. Maar wat is nu eigenlijk de definitie van waardevol menselijk contact? En hoe kan het dat je eenzaamheid ervaart terwijl je, bijvoorbeeld, met je hele gezin thuis zit? Belangrijker nog: wat kun je nu doen om dat lege gevoel te verlichten?
Eenzaamheid: 3 manieren om het lege gevoel te verlichten
De Amerikaanse arts Vivek Murthy, auteur van De kracht van verbinding, benadrukt dat eenzaamheid een groeiend probleem is. Niet alleen voor de eenzame individu, maar ook voor de maatschappij. Het onderwerp eenzaamheid is namelijk nog steeds taboe. Dit zorgt ervoor dat veel mensen het gevoel wegwuiven of onderdrukken. Eenzaamheid kan zich dan op verrassende manieren gaan manifesteren, bijvoorbeeld in de vorm van een hele andere emotie. Schaamte, angst, of boosheid, bijvoorbeeld, soms met geweld als gevolg. En wat dacht je van je fysieke gezondheid? Murthy vertelt dat onderzoek heeft uitgewezen dat mensen met sterke relaties 50% minder kans hebben om vroeg te sterven. Bovendien hebben ze minder vaker overgewicht, bewegen ze meer en misbruiken ze alcohol minder.
Drie soorten eenzaamheid
Eenzaamheid kan soms best verwarrend zijn. Hoe kan het bijvoorbeeld dat sommige mensen gelukkig getrouwd zijn en zich toch heel alleen voelen? Volgens Dr. Murthy zijn er verschillende soorten eenzaamheid. Hij onderscheidt er 3:
1) Intieme/emotionele eenzaamheid: Het verlangen naar een levenspartner, een diepe emotionele band die een bron van affectie en vertrouwen is.
2) Relationele/sociale eenzaamheid: De behoefte aan fijne vriendschappen en kennissen, die een bron van steun en plezier zijn.
3) Collectieve eenzaamheid: Het verlagen een gemeenschap of groep mensen te vinden met gelijksoortige interesses en waarden.
Als je iets mist in deze categorieën, ook al is het er maar één, geeft dat je een eenzaam gevoel. Dat verklaart dus dat vage, ogenschijnlijk misplaatste eenzame gevoel dat je soms kunt hebben en waardoor je misschien zelfs wel boos op jezelf hebt. Je komt toch ‘niks tekort’…?
Samen alleen
Dr. Murthy stelt dat eenzaamheid ontstaat wanneer onze verwachtingen over onze connecties niet matchen met de daadwerkelijke verbindingen die we hebben met anderen. Voor veel mensen is dit exact wat er gebeurt met social media. Ineens lijkt verbinding zó makkelijk en dichtbij, we hebben volgers en vrienden die ons vanuit elke hoek van de wereld kunnen zien en benaderen. Maar wanneer gaan zulke online relaties nou consistent dieper dan net onder de oppervlakte? Ook al heb je misschien betekenisvolle gesprekken met mensen via je smartphone, alsnog mis je belangrijke elementen van menselijke communicatie. Iemands intonatie en fysieke aanwezigheid, lichaamstaal, een omhelzing, het geluid van een gedeelde stilte.
Remedies tegen eenzaamheid
Volgens dr. Murthy kunnen we zelf twee belangrijke stappen zetten om onze eenzaamheid te verlichten. Ten eerste: leer je eigen unieke waarde in te zien. Leer jezelf kennen en waardeer wat je tegenkomt. Herinner jezelf er consistent aan dat je waardevol bent en iets bij te dragen hebt aan de wereld, al is het maar je positiviteit of je verfrissende luistervaardigheid. Word dus in de eerste plaats je eigen beste vriend. Vervolgens is het belangrijk om te meer te aarden in deze chaotische, digitaliserende wereld. Stop even met liken, swipen en appen. Maak een wandeling en spreek je buurman aan. Vraag hem met je volledige aandacht hoe het met hem gaat. Ga langs bij een familielid, sla de small talk over en deel hoe je je echt voelt. Vluchtige (online) verbindingen zullen je eenzaamheid veel minder effectief verzachten dan een aantal fysieke, oprechte momenten van contact.
Boeddhisme en eenzaamheid
Eerder deelden we Pema Chödrön’s wijze inzichten over eenzaamheid. Zij is boeddhist en één van de belangrijkste leringen van het boeddhisme is dat alles vergankelijk is. Dus ook de remedies voor jouw eenzaamheid. Ook al helpen ze soms even, uiteindelijk staat elk mens toch met lege handen. We hebben geleerd dat dat te ontkennen, ertegen te vechten. Maar Pema Chödrön schrijft dat deze leegte helemaal niet bedreigend is. Ze is juist heel vruchtbaar, meer voedend dan al die dingen die ons geluk beloven. Je aan de leegte leren overgeven, bijvoorbeeld via meditatie, kan je doen inzien dat je haar kunt dragen. Dat ze je niet uit kan wissen.
Eenzaamheid als leermeester
Het is verleidelijk om te denken dat we niets zijn zonder onze vrienden, zonder bevestiging van anderen, zonder bezittingen. Je gedachten en gevoelens loslaten moet dan al helemaal betekenen dat je jezelf verliest. Of toch niet? Volges Pema Chödrön is eenzaamheid, als je ’t durft aan te kijken, een hele bijzondere leermeester. Die bewijst dat, wanneer je denkt dat je iets mist of bent verloren, je juist dichterbij de kale werkelijkheid staat. Die zit vol liefde en veiligheid. En daarin ben jij meer jij dan je voorheen was. De kracht van verbinding, o.a. verkrijgbaar via Bol.com, €22,99.
Kom thuis in je lichaam meditatiepakket
- 60 minuten geleide meditaties voor een liefdevolle relatie met je lijf
- Ingesproken door holistisch therapeut Suze Retera
- Inclusief 30 pagina dik dossier + mini podcast
Bron: Elephantjournal
