Het kan je niet zijn ontgaan dat het sinds de lockdown stiller is op straat. Omdat er minder geluiden zijn, hoeft je brein minder prikkels te verwerken. En dat is gezonder dan je denkt. Want geluidsoverlast is behoorlijk belastend voor je systeem. Vooral als je in een stressvolle periode zit…
Geluid & je gezondheid: dit is het effect van stilte en lawaai op je systeem
De relatie die wij mensen hebben met geluid laat zich waarschijnlijk het beste omschrijven als complex. Er zijn geluiden waar we intens van kunnen genieten. Denk aan het kwetteren van vogels, de wind die door de bomen waait of het ruisen van de zee. Het is volgens Britse onderzoekers niet zo gek dat we ons instinctief prettig voelen bij natuurgeluiden. Ze hebben namelijk een bewezen kalmerend effect. Het luisteren naar natuurgeluiden brengt je zenuwstelsel binnen enkele minuten in de rust- en herstelstand. Kunstmatige geluiden zoals het herrie van een boor of het gerinkel van een tram doen juist het tegenovergestelde. Dit soort geluiden werken letterlijk op je zenuwen. Ze brengen je lichaam in de ‘vecht- of vluchtstand’ en veroorzaken patronen in de hersenactiviteit die ook bij angst en depressie zichtbaar zijn.
Naderend gevaar
Maar hoe irritant geluiden ook kunnen zijn, ze hebben een uiterst belangrijke functie. Geluid waarschuwt ons voor naderend gevaar. Zonder dat je het door hebt is het oudste deel van je hersenen – je reptielenbrein – 24/7 in de weer met het analyseren van geluiden. Niet alleen overdag maar ook ’s nachts. Je gehoor is namelijk het enige zintuig dat ’s nachts actief. Je andere 4 zintuigen (zien, voelen, ruiken en proeven) zijn min of meer ‘uitgeschakeld’.
Geluid en stress
De constante inspanning om gevaarlijke en ongevaarlijke geluiden te filteren, is behoorlijk vermoeiend voor je brein. Geluiden die je hersenen als gevaarlijk beschouwt zorgen er bovendien voor dat je lijf een extra shot van het stresshormoon cortisol aanmaakt. Er is dus een onmiskenbaar verband tussen geluid en stress. En heb je eenmaal last van stress dan ben je ook nog eens overgevoelig voor geluid. Dat blijkt althans uit een onderzoek van het Zweedse Karolinska Instituut en de Universiteit van Stockholm. De wetenschappers bestudeerden 348 proefpersonen – waarvan 208 vrouwen – tussen de 23 en 71 jaar. Het niveau van emotionele uitputting bij deze vrouwen varieerde van laag naar hoog. De studie bestond uit een drietal experimenten: het veroorzaken van lichamelijke stress (hand in een bak ijs), mentale stress (een stresstest) en sociale stress (geobserveerd worden). Uit het onderzoek kwam naar voren dat vrouwen die uitgeput waren als gevolg van stress veel gevoeliger waren voor geluid dan de emotioneel fitte vrouwen. Sommige gestreste vrouwen vonden 60 decibel (het geluidsniveau van een normaal gesprek) al onverdraaglijk hard.
Je eigen stilte creëren
Als gevolg van de lockdown is het stiller dan normaal. Volgens metingen van het RIVM is er een afname van het geluidsniveau van 3 tot 4 decibel (db). Omdat er minder kunstmatige geluiden zijn, kan ons brein op een dieper niveau ontspannen. Zit je als gevolg van de lockdown veel binnen met (kleine) kinderen en is het alles behalve rustig? Investeren in een noise cancellation koptelefoon is dan geen gek idee. Deze hoofdtelefoon (verschillende merken hebben er een hun assortiment) heeft microfoontjes aan de binnen- en de buitenzijde van de oorschelp. Deze microfoontjes signaleren, meten én zenden ongewenste geluiden naar twee digitale chips, één voor elk oor. Deze chips reageren binnen een fractie van een milliseconde met een identiek antigeluid. Je creëert als het ware je eigen stilte. En dat is af en toe best lekker;-).
Te stil is ook niet goed
Maar voordat je nu doorslaat in je zoektocht naar wat peace of mind: té stil is ook niet goed. Daar kwamen wetenschappers uit Minneapolis achter. Zij ontwikkelden de stilste kamer te wereld waar het geluidsniveau –9 decibel is (ter vergelijking: een gemiddelde ‘stille’ kamer zit op 30 decibel). Het is er zó stil dat je je eigen organen kunt horen. En wat blijkt? Dit is alles behalve plezierig. Niemand heeft het langer in de kamer kunnen uithouden dan 45 minuten…
Kom thuis in je lichaam meditatiepakket
- 60 minuten geleide meditaties voor een liefdevolle relatie met je lijf
- Ingesproken door holistisch therapeut Suze Retera
- Inclusief 30 pagina dik dossier + mini podcast
Bron: PLOS ONE magazine