Uit onderzoek blijkt dat een positief lichaamsbeeld een pijler is van meer welzijn en een hogere kwaliteit van leven. Het zorgt ervoor dat je lekkerder in je vel zit en gelukkiger door het leven gaat. Als je echter richting de veertig beweegt komen er langzaam innerlijke én uiterlijke veranderprocessen op gang die ook wel de perimenopauze worden genoemd.
De invloed van de perimenopauze op je lichaamsbeeld
Veel vrouwen krijgen in deze fase last van onzekerheid. Dit kan als gevolg hebben dat ze continu met hun gewicht bezig zijn of iets aan zichzelf willen laten veranderen. Omdat ik zelf richting de 40 ga, veel vriendinnen en cliënten in deze fase zitten, dook ik de onderzoeken in. Hoeveel invloed heeft deze levensfase op je lichaamsbeeld en hoe kun je daar het beste mee om?
Je lichaamsbeeld en de perimenopauze
Je lichaamsbeeld wordt bepaald door hoe jij over je lichaam denkt en wat je ervan vindt. Het omvat gedachten, gevoelens, overtuigingen en gedrag. Een positief lichaamsbeeld speelt een grote rol in je zelfbeeld en zelfvertrouwen. De perimenopauze is een transitie periode waarin je als vrouw van vruchtbaar naar onvruchtbaar gaat. Het begint als je hormonen beginnen te fluctueren en je symptomen begint te krijgen. Deze periode kan zo’n twee tot tien jaar duren. Er wordt vaak over de menopauze gesproken alsof het een jarenlang proces is maar de menopauze zelf is eigenlijk het moment als je een jaar geen menstruatie meer hebt gehad. Gemiddeld is een vrouw 51 als ze haar laatste menstruatie heeft. Dat betekent dat je het grootste gedeelte van je veertiger jaren in de perimenopauze zit. Je bewustzijn van wat er in deze fase kan veranderen, kan ervoor zorgen dat je makkelijker door deze fase heen kunt bewegen.
Symptomen
Hoewel vaak wordt gedacht dat opvliegers en onregelmatige menstruaties de belangrijkste symptomen van de perimenopauze zijn, is dat niet altijd het geval. Andere symptomen zijn:
- Brainfog
- Somberheid
- Angst en woede
- Depressieve gevoelens
- Gewichtsschommelingen
- Verstoord slaappatroon
- Verminderde spiermassa
- Veranderingen van het lichaam, huid en haar
De invloed van een dieet verleden
Uit onderzoek gedaan onder 2000 mensen bleek dat de gemiddelde persoon 126 diëten volgt in zijn of haar leven. Gemiddeld stoppen mensen er na zes dagen weer mee. Veel vrouwen hebben dus als ze in de perimenopauze aankomen al veel diëten gedaan, te maken gehad met gewichtsschommelingen, zijn al hun leven niet blij met hun lichaam en voelen alsof ze daarin gefaald hebben. Dat kan je extra kwetsbaar maken op het moment dat er fysieke veranderingen plaatsvinden tijdens de perimenopauze. Als je dat weet van jezelf doe je er goed aan om tijdens deze fase extra aandacht te geven aan jezelf. Je gevoel van eigenwaarde kan namelijk gemakkelijk verder aangetast worden.
Gewichtstoename in de perimenopauze
Tijdens de perimenopauze komt gewichtstoename van zo’n 1 tot 4 kilo vaak voor. Er wordt gedacht dat dit komt door de hormonale veranderingen, dus vanwege de afname van oestrogeen. Maar dat is slechts een van de factoren. Ook verminderde spiermassa, verstoorde slaappatronen en verhoogde stress kunnen oorzaken zijn van gewichtstoename tijdens de perimenopauze. Al met al kan dit dus een uitdagende periode zijn, vooral als je jezelf op waarde schat op basis van hoe je er uit ziet. Het kan als gevolg hebben dat je je meer zorgen gaat maken over je lichaamsbeeld, hoe je eruit ziet en dat er schaamte ontstaat rondom je veranderende lichaam. Het hoeft overigens niet zo te zijn dat je aankomt of dat je lichaamsbeeld verandert, dit verschilt per persoon.
Wil je weten of je in de overgang zit?
Beantwoord de vragen in drie minuten en ontvang persoonlijk advies.DOE DE TEST
Andere uitdagingen tijdens de perimenopauze
Het kan zijn dat in deze fase van je leven ook andere factoren een rol spelen die invloed hebben op je lichaamsbeeld. Zoals minder tijd voor zelfzorg als gevolg van een drukke baan, een huishouden met zorgen voor kinderen, ouderen en andere
factoren die vaker voorkomen in deze leeftijdsfase zoals ziekte of sterfgevallen. Het is belangrijk om dit te beseffen omdat het vaak niet 1 ding is die bepalend is voor hoe jij naar jezelf en je lichaam kijkt.
Emoties projecteren op het lichaam als coping mechanisme
Daarnaast blijkt dat vrouwen in de perimenopauze het uitdagender vinden om hun emoties te reguleren. Ze voelen veel maar weten niet hoe ze hiermee om kunnen gaan en willen het liever niet uiten. In mijn praktijk zie ik dat veel vrouwen uitdagende emoties zoals teleurstelling, verdriet, boosheid, het gevoel van falen en mislukking,
stress of onzekerheid op hun lichaam projecteren. Ze maken hun lichaam er verantwoordelijk voor.
Dus als deze gevoelens opkomen is er de neiging om op het lichaam te fixeren. Misschien herken je het wel, als je je onzeker of verdrietig voelt is je lichaam ineens “dik” of ben je ineens “lelijk”, terwijl er daarvoor niets aan de hand was. Dat is een soort coping mechanisme. Het geeft ons een manier om onszelf af te leiden van wat er werkelijk aan de hand is, de emotie niet echt te hoeven voelen en focussen op iets waarvan we denken dat we het kunnen oplossen; namelijk afvallen, dunner worden, dat lijkt de oplossing om gelukkig te zijn. Als je dit mechanisme hebt ontwikkeld en in deze levensfase dus meer moeite hebt met het reguleren van je emoties, kan het zijn dat je lichaamsbeeld meer onder druk komt te staan.
Identiteit verandering
Ook kun je te maken krijgen met premenopauzale woede, die erg moeilijk te reguleren is. Wat er dan ontstaat is het gevoel dat je niet verbonden bent met wie je bent als persoon. Het kan dus zo zijn dat er een identiteitsverschuiving plaatsvindt in
die fase.
Ik zie dat ook bij mezelf en de cliënten waarmee ik werk, onze identiteit is verwikkeld met hoe we eruit zien. Als dat verandert, we ouder worden dan de schoonheidsnormen, dan begint de verwondering: “wie ben ik eigenlijk”? Vanwege
deze onzekerheid kan het zijn dat je je minder waardevol en competent voelt en dat dit je algehele gevoel van welzijn beïnvloedt.
Ontevredenheid over het lichaam
Verschillende onderzoeken bewijzen dat de ontevredenheid over het lichaam aanzienlijk hoger is tijdens de perimenopauze vergeleken met de periode daarvoor en tijdens de menopauze.
Tijdens de perimenopauze lijken de veranderingen in ons lichaamsbeeld acuter omdat dit de overgangstijd is waarin ons uiterlijk langzaam verder verwijderd raakt van onze culturele, sociaal geaccepteerde schoonheidsidealen waarin gestreefd lijkt te worden naar een jeugdig uiterlijk.
Terwijl als we daadwerkelijk in de menopauze komen, meestal na ons 50e levensjaar, dan zijn deze veranderingen meer geaccepteerd. Dus daarom begint het lichaamsbeeld van de meeste vrouwen in die periode weer te verbeteren.
Culturele aspecten van ouder worden
In de westerse cultuur ligt niet alleen de nadruk op het slanke ideaalbeeld van vrouwelijke schoonheid, maar deze is ook jeugdig. Er is dus een relatie tussen jeugd en schoonheid. En dat heeft effect op mensen in westerse culturen; het creëert
grotere zorgen over ouder worden. Veel mensen hebben angst of ervaren stress om ouder te worden. Dit kan als gevolg hebben dat je gefixeerd raakt om jezelf er jonger uit te laten zien en dat zorgt voor meer ontevreden gevoelens over je lichaamsbeeld.
Kortom; de veranderingen die in ons lichaam plaatsvinden tijdens de perimenopauze, houden dus verband met hormonen, maar niet volledig. Er zijn ook andere factoren die een rol spelen. Ons lichaamsbeeld is in deze periode slechter
vergeleken met de pre-perimenopauze of de menopauze. Dat is het resultaat van lichaamsveranderingen, heersende schoonheidsidealen, dieet verleden, stress, emotionele regulering en een veranderende identiteit. Die dingen samen creëren dat veel vrouwen moeite hebben met de perimenopauze.
4 stappen die je helpen om met een positief lichaamsbeeld door de perimenopauze heen te bewegen
1. Ontwikkel een positieve mindset rondom ouder worden
Gelukkig zijn er ook vrouwen die ouder worden als positief ervaren en het zien als natuurlijk onderdeel van het leven. Zij schijnen minder last te hebben van hun veranderende lichaam en er zelfs positieve opvattingen over te hebben. Als je merkt dat je in deze levensfase zit en struggles ervaart met je lichaamsbeeld is het belangrijk om jezelf daar vragen over te stellen:
- Hoe kan ik mijn kijk op ouder worden veranderen?
- Hoe kan ik ouder worden op een positieve manier zien?
- Hoe kan ik ouder worden zien als een natuurlijk onderdeel van het leven waar
ik positieve invloed op uit kan oefenen?
Ook al zit ik zelf nog niet in deze periode van m’n leven, ik ben er met vele cliënten doorheen gegaan en dat voelt rijk. Ik leer ontzettend veel van werken met vrouwen uit verschillende leeftijdscategorieën en voel bewondering voor alle vrouwen die bereid zijn naar zichzelf te kijken en ervoor gaan om met meer liefde met zichzelf om te gaan. Ik zie dat er verschillende manieren zijn waarop je door deze fase kunt gaan.
Het is deels hetzelfde werk als dat je te doen hebt rond het verschuiven van overtuigingen rondom “dik zijn“. De eerste stap is een meer neutrale kijk op jezelf ontwikkelen met als uitgangspunt: “dit is een menselijk lichaam.” Daarna kun je wellicht een manier ontwikkelen om te leren zien dat er een prachtige diversiteit aanwezig is in onze lichaamsvormen.
Het zou natuurlijk geweldig zijn als je ouder wordt, dat je ouder worden gaat zien als iets wonderbaarlijks, iets dat prachtig is en bij het leven hoort, in plaats van er tegen te vechten. Dat je kan waarderen dat je uiterlijk verandert. Om dat voor elkaar te krijgen is het van belang dat je je overtuigingen over ouder worden bewust maakt en als ze niet positief zijn er een positievere kijk op ontwikkelt.
2. Rouwen
Rouwen, het klinkt misschien gek, maar het is een belangrijke fase naar meer lichaamsvrijheid. Je mag het verdriet volledig toelaten dat je niet meer het lichaam krijgt dat je had. Een mooie fase om na te denken over wat je wilt los laten als je
lichaam verandert ten gevolge van je leeftijd.
Dit is hetzelfde als rouwen om het verlies van je ideale lichaam omdat het gebaseerd is op gewicht en uiterlijk. Het is niet het lichaam wat je loslaat, het is het plaatje dat je erop hebt geplakt en de gehechtheid daaraan. Hetzelfde geldt voor ouder worden, het is niet alleen je jongere uiterlijk dat je loslaat, maar alle associaties die je daaraan ophangt zoals je gezondheid.
Voor het jonger uitziende lichaam kan het ook zo zijn dat je moet rouwen om het verlies van meer opvallen, strak zijn, zichtbaar zijn, ook aantrekkelijk zijn kan bij die identiteit horen. De gevoelens die daarbij komen kijken mag je echt helemaal voelen. Wat het ook is, het kan heel persoonlijk zijn. Waar je naar kunt kijken is: Waar ben ik gehecht aan van dit jongere lichaam? Het leven houdt niet op als je ouder wordt.
Ouder worden brengt ook veel voordelen met zich mee volgens velen. Veel mensen blijven echter vasthouden aan eeuwenoude overtuigingen. Wees daarom nieuwsgierig naar wat je aan jouw jongere lichaam hebt gehecht.
Het is waardevol om dit proces te doorlopen, als je dat niet doet, kan het zijn dat je aan de oppervlakte blijft of gaat denken dat de manier waarop je eruit ziet, het probleem is. De enige oplossing lijkt dan te liggen in afvallen, een facelift of botox.
Door ruimte te maken voor die gevoelens van verdriet kun je tot meer acceptatie komen en de levensfase waarin je je bevindt waarderen.
3. Veerkracht ontwikkelen
Vrouwen met een hogere veerkracht geven aan een beter welzijn en geestelijke gezondheid te hebben tijdens de perimenopauze. Het ontwikkelen van veerkracht is dus waardevol om deze fase prettig door te komen. Factoren die veerkracht versterken zijn optimisme, emotionele stabiliteit, emoties kunnen reguleren, zelfcompassie en eigenwaarde. Dit zijn de gebieden die bijdragen aan een betere geestelijke gezondheid en welzijn tijdens de peri menopauze.
Ook als je in je dertiger jaren bent is het dus mooi om daar al mee aan de slag te gaan en veerkracht te ontwikkelen zodat je de komende periode makkelijker doorkomt. Hoe eerder in je leven jij veerkracht ontwikkelt hoe groter jouw welzijn tijdens de perimenopauze.
4. Creëer een gezonde leefstijl
Je kunt veel invloed uitoefenen op de symptomen die horen bij de perimenopauze. Natuurlijk eten, de juiste supplementen, veel bewegen en zorgen dat je voldoende rust en ontspanning neemt maken de perimenopauze een stuk fijner. Ook om een
positief lichaamsbeeld te creëren.
Zoek hulp als je hier zelf niet uitkomt, dat kan dingen een stuk makkelijker en leuker maken. Ik zie het wekelijks bij vrouwen gebeuren dat als zij een fijne balans te pakken hebben, ze goed voor zichzelf zorgen en daar tevreden over zijn, de
behoefte om er op een bepaalde manier uit te zien wegvalt. Ze zijn trots op zichzelf en dat is genoeg om je goed te voelen!
Wil je weten of je in de overgang zit?
Beantwoord de vragen in drie minuten en ontvang persoonlijk advies.DOE DE TEST
