Fenegriek heeft een heerlijke intense, aardse smaak. Misschien herken je er iets van kerrie in, het is namelijk een van de belangrijkste ingrediënten van kerriepoeder. Dat maakt het kruid populair in de rijke Indiase keuken. Maar wist je dat dit wonderlijke zaadje ook een fantastisch hulpmiddel is voor vrouwen die in de overgang zitten? Hieronder lees je hoe dat zit.
Wat is fenegriek?
Fenegriek groeit van oorsprong in India, het Midden-Oosten en Noord-Afrika. De zaadjes van de Trigonella foenum-graecum, zoals fenegriek officieel heet, zijn van nature flink bitter. Het is nodig om de boontjes (wat het in feite zijn) te verhitten om die heerlijke smaak naar voren te brengen en de bitterheid wat te neutraliseren. Fenegriek is ook verkrijgbaar als poeder; die kun je makkelijk meekoken in soepen en stoof- of ovenschotels. Verder kun je thee trekken van de zaadjes en is fenegriek ook verkrijgbaar als supplement. De plant leidt namelijk een dubbelleven als smaakmaker én natuurlijk medicijn – fenegriek behoort zelfs tot de oudste geneeskrachtige planten. In de traditionele (kruiden)geneeskunde en gezondheidsleren zoals de ayurveda wordt fenegriek onder andere gebruikt om de melkproductie te stimuleren voor moeders die borstvoeding geven. Maar ook bij kwaaltjes zoals verkoudheden, spijsverteringsproblemen en buikpijn is fenegriek van oudsher een populaire remedie.
Fenegriek bij diabetes
Fenegriek bevat een reeks geneeskrachtige plantaardige stoffen, waaronder flavonoïden, alkaloïden (o.a. trigonelline), coumarine, verschillende vitamines en saponinen. Fenegriek(zaad) heeft dankzij de aanwezigheid van deze heilzame stofjes mogelijk een ontstekingsremmende, pijnstillende, en vochtafdrijvende werking. Daarnaast kan het kruid antimicrobiële en cholesterolverlagende effecten hebben. Ook zou het helpend kunnen zijn om fenegriek te nemen als je diabetes hebt, omdat het de hoeveelheid glucose in het bloed verlaagt. Dat zorgt er trouwens ook voor dat fenegriek het makkelijker kan maken om een gezond gewicht te behouden. Dat is fijn voor vrouwen die in de overgang zitten, aangezien alle hormonale veranderingen er dan vaak voor zorgen dat je sneller aankomt in vet en spiermassa verliest.
Dan nog een opsteker als je graag af en toe een glaasje drinkt. Fenegriekzaad kan de cellen in je lever beschermen tegen beschadiging door alcohol. Er is echter nog wel meer wetenschappelijk onderzoek nodig om deze effecten verder te bewijzen.
Fenegriek voordelen voor de vrouw
Fenegriek bevat verder plantaardige oestrogenen. Dat zijn stoffen die verwant zijn aan bepaalde vrouwelijke hormonen, met name diosgenine. Deze plantaardige oestrogenen maken fenegriek tot een interessante specerij voor vrouwen. Niet alleen als je borstvoeding geeft of om menstruatieklachten te verminderen, maar vooral in de jaren rond de overgang. Dan neemt het oestrogeengehalte in je lichaam namelijk flink af.
Veel vrouwen die in de overgang zitten hebben ook last van een verminderd libido – een symptoom waar je niet zo veel over hoort maar dat wél heel vervelend kan zijn. Testosteronpleisters en andere vormen van hormoontherapie kunnen verlichting bieden. Maar testosteron heeft vaak nare bijwerkingen zoals baardgroei en een zwaardere stem. Ook andere vormen van hormoontherapie brengen soms risico’s of bijwerkingen met zich mee. Fenegriek zou lustopwekkende effecten kunnen hebben, zonder bijeffecten. Interessant genoeg verhoogt fenegriek trouwens ook bij mannen de testosteronspiegel. Daardoor kan het waarschijnlijk zowel het libido als de potentie ondersteunen, blijkt uit een aantal onderzoeken.
Fenegriek haargroei en spieren
Als je ouder wordt verlies je spiermassa, en als je eenmaal in de overgang zit gaat dat proces vaak sneller. Op den duur kun je daardoor zwakker en kwetsbaarder worden; je valt eerder en dan is een gebroken heup of zelfs een gebroken ruggenwervel een reëel risico. Belangrijk dus om je spieren sterk te houden, vooral als je de 40 bent gepasseerd. Krachttraining en een eiwitrijk dieet zijn daarvoor cruciaal. Maar ook hier kan fenegriek een (klein) steentje bijdragen. Dat concludeerden Arabische onderzoekers nadat zij alle beschikbare studies op dit gebied onder de loep hadden genomen. Het lijkt er namelijk op dat fenegriek een lichte anabole werking heeft en het effect van krachttraining daardoor enigszins kan versterken. Diezelfde hormonale werking van fenegriek kan mogelijk ook iets doen tegen haaruitval en kaalheid (androgene alopecia) – een ander overgangssymptoom waar sommige vrouwen last van krijgen – hoewel daar zeker nog meer onderzoek naar gedaan moet worden. Kortom, fenegriek kan een helpende en smakelijke bondgenoot zijn na je 40e of 50e.
FENEGRIEK NADELEN: IS HET VEILIG?
De farmacologie leert dat er geen medicijnen bestaan die geen bijwerkingen hebben. Dat is in bepaalde mate ook waar voor plantaardige medicijnen. Als een middel helemaal geen bijwerkingen heeft, werkt het waarschijnlijk niet. Fenegriek innemen in de dosering waarin het van nature in levensmiddelen voorkomt, vormt echter geen risico. De meest opvallende en onschuldige ‘bijwerking’ is in dat geval dat je er naar kan gaan ruiken! De kenmerkende geur van fenegriek komt met je lichaamszweet naar buiten en blijft mogelijk nog een dagje om je heen hangen. Iets dat je wellicht ook kent van knoflook.
Neem je veel fenegriek in één keer, dan is er wel een kans dat je bijwerkingen opmerkt. Denk aan leverklachten en een (te) laag bloedsuiker. Fenegriek werkt bovendien als een bloedverdunner; gebruik het daarom liever niet gelijktijdig met bloedverdunners. Ten slotte kunnen mensen die allergisch zijn voor kikkererwten of pinda’s mogelijk ook allergisch reageren op fenegriek. Wees in dat geval dus voorzichtig.
