Een sterk inlevingsvermogen is een geschenk, maar voelt voor veel empaten soms ook als een vloek. Vooral wanneer je niet hebt geleerd hoe je grenzen moet aangeven. Energiedieven maken dan dankbaar gebruik van jouw zachtaardigheid. Met emotionele uitputting tot gevolg. Gelukkig is het heel goed mogelijk om jezelf te verplaatsen in anderen, zónder jezelf weg te cijferen…
Ben jij een empaat? Waarom je extra alert moet zijn op ‘energiedieven’
Het woord empathie komt van het Griekse woord empatheia, wat ‘invoelen’ betekent. Elk gezond mens is in zekere mate empathisch. Empathie is als smeerolie voor de omgang en communicatie met anderen. Als je je in iemand kan verplaatsen, is de kans veel groter dat je het met elkaar eens zult worden en elkaar niet in de haren vliegt. Toch kan veel empathie voelen ook knap lastig zijn. Psycholoog Paul Bloom wijst er bijvoorbeeld op dat empaten nogal snel emotioneel uitgeput raken en zo de ander uiteindelijk minder goed kunnen helpen. Het bewaren van enige afstand is belangrijk, vooral voor bepaalde beroepsgroepen. Stel je eens een arts of psycholoog voor die in tranen uitbarst als jij een probleem op tafel legt…
Het gevaar van samensmelting
Auteur van het boek Examens in empathie Lesli Jamison waarschuwt ook voor het gevaar van samensmelting. De ander heeft er vaak meer aan als de energetische barrière tussen jullie intact blijft en je van daaruit advies geeft, zegt Jamison. Maar alle empaten die dit lezen zullen weten dat dat makkelijker gezegd is dan gedaan. Bovendien – barrière intact of niet – het advies van empaten is vaak bijzonder waardevol en doordacht. Als empaat leef je vanuit je hart. Je hebt daardoor het bijzondere vermogen om in je te kunnen verplaatsen in een ander en hem/haar te begrijpen zonder woorden. Je voelt intuïtief aan hoe je de ander naar een betere plek kunt begeleiden.
Karmische wetten
Dit betekent echter niet dat je het lijden van de ander kunt wegnemen. Jij kunt bijstaan in nood en de weg wijzen. Maar de ander zal deze weg naar een gezondere manier van zijn zélf moeten bewandelen. We kunnen immers niet ontsnappen aan onze eigen karmische wetten. Als je als empaat de pijn van een ander probeert te absorberen kan dit jouw eigen vitale energie wegnemen. De kunst is om eerst goed voor jezelf te zorgen, en van daaruit mee te leven met anderen. Alleen dan is er kans van slagen in het willen helpen van de wereld.
Een checklist: de 7 kenmerken van een empaat
Voor we verdergaan, een checklist om te achterhalen of je empathisch bent. Als jij jezelf in 4 of meer van onderstaande punten herkent, is de kans groot dat het antwoord ‘ja’ is.
- Andermans emoties en ervaringen pik jij meteen op en absorbeer je vaak ook.
- Je bent hoogsensitief. HSP’ers zijn vaak ook sterk empathisch. De gevoelens van anderen staan hoog op het lijstje van dingen waar ze hypergevoelig voor zijn.
- Je bent introvert. Je hebt tijd voor jezelf nodig om op te laden, want in het gezelschap van anderen loop je snel leeg.
- Je hebt een sterke intuïtie. Jouw onderbuikgevoel is je kompas, vooral in je relaties met anderen. Als je reflecteert op een (eerste) ontmoeting ben je meer bezig met het gevoel dat je ervan kreeg dan met rationele overwegingen over de ander.
- Intieme relaties kunnen jou nogal overweldigen. Omdat je zo intens voelt, ben je soms bang om overspoeld te raken en jezelf te verliezen. Misschien heb je daarom meer onconventionele relaties opgebouwd die jou helpen je eigen kracht vast te houden.
- Je trekt ‘energiedieven’ aan. Deze mensen vreten jouw energie, bijvoorbeeld door zich bij je te beklagen, zonder iets terug te geven. Bewust of onbewust profiteren energiezuigers van jouw openheid en medeleven.
- Je wilt altijd anderen helpen, maar cijfert jezelf daarin soms weg.
3 selfcare tips
Stap één in lief zijn voor jezelf, is accepteren dat je een empaat bent. Jij bent uniek en hebt een uniek steentje bij te dragen aan deze wereld. Vertrouw erop dat jouw empathisch vermogen je helpt in jouw missie. Tegelijkertijd is het belangrijk om de balans tussen jou en de ander in de gaten te houden. Hieronder vind je 3 tips waarmee je jezelf weer op de eerste plek zet en daarmee jouw eigen energieveld beschermt.
1. Bewaak je grenzen
Dit is de belangrijkste en moeilijkste tip voor empaten. Niet iedereen zal jouw grenzen begrijpen. En juist omdat je reacties van anderen feilloos oppikt, kan dat ervoor zorgen dat je over je grenzen gaat. Onthoud dat jij de enige persoon bent die écht weet wat je nodig hebt. Leer hierbij te blijven zonder bevestiging van anderen te krijgen dat het oké is. ‘Ik heb de energie niet’ is een prima reden om een afspraak af te zeggen. En zonder uitleg iets overslaan mag ook. Eet je lunch op werk in je eentje als jij dat nodig hebt om daarna weer aan de slag te kunnen. Blijf wat langer rondhangen bij de wc als het je tijdens een zwaar gesprek even te veel wordt. Zorgen voor jezelf leidt er óók toe dat je er later weer helemaal voor anderen kunt zijn.
2. Het belang van gezonde voeding en beweging
Als empaat is het extra belangrijk om je lichaam goed te voeden. Blijf weg van te veel suiker, bewerkt eten en cafeïne. Ga in plaats daarvan liever voor gezonde vetten, voldoende eiwitten en complexe koolhydraten. Hoe gezonder je eet, hoe meer energie je hebt en hoe meer je bent beschermd tegen het ‘leegloop-effect’. Tenslotte is beweging cruciaal. Niet alleen om mentaal te ontspannen en fysiek sterk te blijven, maar vooral om je levensenergie in beweging te krijgen. Zo spoel je als het ware je lijf schoon van vastgeroeste emoties (van jouzelf en anderen) en energieblokkades. Jij zal het beste aanvoelen of je lijf om een wandeling vraagt of liever een intens HIIT-lesje. Zelfliefde is ook hier het allerbelangrijkste ingrediënt.
3. Mediteer en visualiseer
Bouw meerdere momenten op een dag in voor korte meditaties of visualisaties. Doe bijvoorbeeld een bodyscan van 5 minuten of een korte mindful yoga flow. Loop buiten een rondje in je werkpauze (het liefst op blote voeten om extra te aarden) terwijl je diep naar je buik ademt. Je kunt ook een visualisatie-oefening volgen waarmee je stevige wortels schiet in de aarde of een beschermende zeepbel om jezelf heen weeft. Deze remedies zijn er natuurlijk voor je als je je leeg voelt, maar tover ze liever tevoorschijn voor het zo ver gekomen is.
Lees ook:
Aura EHBO: 3 tips om jouw energieveld te beschermen
Voel je je niet goed geaard? Deze 5 tips geven energetische gronding
Bronnen: vn.nl, Elephant Journal, mynd, nieuwetijdskind
