Niets haalt de scherpe randjes zo snel van een stressvolle dag als alcohol. Toch is alcohol geen aanrader als je stress ervaart of burn-out bent. Sterker nog: alcohol helpt je van de regen in de drup. Burn-out coach en ayurveda expert Fleur Oude Voshaar praat je bij.
Stress of een burn-out? Pas dan extra op met alcohol
Fleur: Zit je in een stressvolle periode of ligt een burn-out op de loer? Dan is alcohol drinken geen goed idee. I know, I know… dit klinkt vast als iets dat je niet wilt horen. Wat als iets je binnen no time helpt ontspannen is het alcohol. Direct na de eerste slok komt alcohol terecht in je bloedbaan en wordt het zo in je lichaam verspreid. Binnen 10 minuten bereikt het je hersenen en zijn de eerste effecten voelbaar. Je hartslag en ademhaling versnellen. Je krijgt een warm gevoel. Je wordt wat levendiger en meer ontspannen. Het praten lijkt vlotter te gaan. Kortom, je ontspant. Maar terwijl jij in een prettige roes belandt, neemt de druk op je lever toe…
Leve je lever
Je lever is belangrijker dan je denkt. Op je huid na is je lever het grootste orgaan in je lijf. Je lever weegt tussen de 1,4 en 1,8 kilo en ligt direct onder je middenrif, vlak boven je buikholte. Er is geen chemische fabriek op deze planeet zo ingenieus als je eigen lever. Dit orgaan doet niks anders dan het filteren van bloed, het elimineren van giftige stoffen en het opruimen van afvalstoffen. Ook het afbreken van alcohol behoort tot de taken van de lever. Maar wat minder bekend is, is dat de lever ook verantwoordelijk is voor de afbraak van cortisol: het stresshormoon.
Cortisol
Cortisol blijft na een stress- of schrikreactie gemiddeld 2 dagen actief in je lichaam. Daarna wordt het afgebroken door je lever. Wanneer je lever ‘druk’ is met andere dingen – bijvoorbeeld met het afbreken van alcohol of vet voedsel (iets wat dan helaas prima smaakt bij een biertje of glas wijn) – komt hij niet toe aan het afbreken van de cortisol. Gevolg: het stresshormoon blijft langer in je lijf dan gewenst.
Stress veroorzaakt stress
Hier zit de crux: hoe hoger het level van cortisol in je lijf, hoe alerter en dus ‘gespannener’ je bent. En dit werkt de kans op stress weer in de hand. Een voorbeeld: je hebt stress voor een deadline en werkt gespannen door om het op tijd af te krijgen. Je telefoon gaat en je schrikt of springt op. Dit is een stressreactie en hierbij komt een nieuwe lading cortisol vrij. Gevolg: nog meer werk voor je lever – en een nóg hogere kans dat je bij het volgende (kleine) incident opnieuw schrikt.
Sleep is underrated
Het belang van goede nachtrust wordt gruwelijk onderschat. Je lichaam heeft het nodig, juist in tijden van stress. Toch zijn we vaak geneigd om signalen van moeheid te negeren en (veel) langer op te blijven dan goed voor ons is. Vaak nemen we er dan ook nog een ‘lekker glaasje’ bij. Het effect van alcohol op slaap is groot. Het klopt dat je sneller in slaap valt met alcohol – een drankje voor het slapengaan heet niet voor niets een slaapmutsje – maar de kwaliteit van de slaap is drastisch minder. Je slaap bestaat uit verschillende cycli, met elk een eigen functie. Alcohol verstoort deze cycli (de REM-slaap wordt bijvoorbeeld naar voren gehaald) waardoor processen niet voltooid kunnen worden in de nacht*. Gevolg: je voelt je moe en dof als je wakker wordt.
Dan maar koffie?
Wanneer je niet-uitgerust wakker wordt, is de kans groot dat je een grote kop koffie voor jezelf zet. Helaas ligt ook hier niet het antwoord: koffie stimuleert op zijn beurt de afgifte van cortisol – en veroorzaakt dus stress. Daarnaast beïnvloedt caffeine de kwaliteit van de slaap, doordat het de receptoren voor slaaphormoon (melatonine) blokkeert.
Ayurveda & alcohol
Vanuit Ayurvedisch oogpunt is er nóg een reden om geen alcohol te drinken als je burn-out- of stressklachten hebt. Alcohol werkt namelijk zeer verstorend zowel Pitta als Vata. Met andere woorden: het luchtelement én het vuurelement in je systeem nemen toe als je alcohol drinkt. Dit is geen goed nieuws, omdat stress een typische Vata verstoring is, en burn-out een typische Pitta-klacht. Ook versterken ze elkaar: denk maar aan een vuur waar ineens veel lucht bij komt: er ontstaat een steekvlam. Zo versterkt stress (Vata) de kans op burn-out (Pitta). Superlogisch, je moet het maar net even weten.
Over Fleur Oude Voshaar
Het programma van Fleur is erop gericht vrouwen met stress- en burn-outverschijnselen terug op de rit te krijgen. Ze levert hierbij zowel fysieke als mentale ondersteuning, in de vorm van voedingsadvies, massage en life-style coaching. Voor meer informatie en het maken van een afspraak: burnoutcoach.amsterdam of ayurveda.amsterdam.
Meer lezen?
Wil je je verder verdiepen in het onderwerp alcohol? Het boek Wat wil je drinken? is een aanrader. In dit boek coach en schrijver Jacqueline van Lieshout een 30 dagen programma voor een alcoholvrije maand. Dit programma maakt van een maand ‘afzien’ een maand waarin je oude patronen los kunt laten, je super fit gaat voelen en je daarna heel makkelijk anders met alcohol om kunt gaan. Wat wil je drinken?, verkrijgbaar via Bol.com, €22,50.
* BRON: onderzoek London Sleep Centre, 2013
