Hoewel het hartje zomer is, lijkt het vandaag wel herfst. Zodra het weer omslaat, vinden er allerlei veranderingen plaats in je lichaam en geest. Het is een fenomeen waar binnen de biometeorologie veel onderzoek naar wordt gedaan.
Slaat het weer om? Dan gebeurt er dít in je lijf
De Griekse geneesheer Hippocrates schreef rond 400 voor Christus al dat elke arts bij de behandeling van zieken rekening diende te houden met de seizoenswisselingen en andere weerfactoren. En reken maar dat Hippocrates gelijk had. Diverse wetenschappelijke studies wijzen uit dat er een duidelijk verband is tussen het (omslaan van) het weer en je fysieke en mentale gesteldheid. Er is zelfs een wetenschap die zich specifiek bezighoudt met de veranderingen in het lichaam als het weer omslaat: humane biometeorologie of medische meteorologie. In Nederland is deze wetenschap sterk in opkomst. Maar vooral landen als Canada, Duitsland, Zwitserland en Oostenrijk zijn al behoorlijk ver met onderzoek op dit vakgebied.
Hypothalamus
Humane biometeorologie heeft aangetoond dat het weer van invloed is op de 4 belangrijkste regelsystemen in je lijf: je zenuwstelsel, je hormoonstelsel, je hersenen en andere organen. Deze 4 systemen zijn onderhevig aan 6 klimaatfactoren: zonlicht (ultraviolet licht), temperatuur, luchtvochtigheid, luchtdruk (lage- en hogedrukgebieden) en luchtvervuiling. Een hoofdrol is weggelegd voor de hypothalamus, een klein orgaantje in je hersenen. Samen met een aantal andere organen regelt de hypothalamus je lichaamstemperatuur. Zodra de luchtvochtigheid, de luchtstromen en de temperatuur veranderen, registreert de hypothalamus dat. Die informatie stuurt de hypothalamus via de hypofyse (een kliertje ter grootte van een kikkererwt dat onderaan je hersenen hangt) door naar diverse hormoonklieren die op hun beurt weer invloed uitoefenen op onder andere je grote hersenen, je kleine hersenen, je reukcentrum, je schildklier, je bijnieren en je lever. Maar wat merk je daar dan van in praktijk?
Alarmtoestand
Volgens Peter Höppe, een vooraanstaande biometeoroloog uit München, is je lichaam in staat om dingen te meten die alleen met de meest gevoelige apparatuur zijn vast te stellen en daar vervolgens op te reageren. Er zijn allerlei voorbeelden die duidelijk maken hoe het weer van invloed is op je fysieke en mentale welzijn. Zo veroorzaakt onweer positief geladen luchtdeeltjes (ionen). Deze positieve ionen adem je in waardoor ze – via je longen – in je bloedbaan terecht komen waar ze serotonine losmaken. Door dit verhoogde serotonineniveau in je bloed maakt je lijf extra adrenaline aan. Je lichaam komt daardoor in een soort alarmtoestand en gaat anti-stresshormonen aanmaken. Hierdoor neemt het serotonineniveau in de hersenen juist af. Dit leidt dan uiteindelijk klachten als depressiviteit, prikkelbaarheid en angstgevoelens.
Vitamine D
Ook ultraviolet licht is van invloed op hoe je je voelt. Onder invloed van zonlicht verandert je huid in een vitamine D-fabriek. Het cholesterol in je huid neemt zonlicht op en transporteert dat naar je nieren en lever. Daar wordt het omgezet in vitamine D. Een bekende eigenschap van vitamine D is dat het je botten en tanden versterkt. Daarbij is het goed voor de opname van calcium uit voeding, verhoogt het je vruchtbaarheid en zijn er onderzoeken die aantonen dat vitamine D beschermt tegen hart- en vaatziekten. Ook zijn er steeds meer aanwijzingen voor een verband tussen je stemming en vitamine D. Zo blijkt dat mensen die voldoende vitamine D binnen krijgen minder vaak last van depressieve klachten dan mensen die weinig van deze belangrijke vitamine hebben. Vermoedelijk verlaagt een vitamine D-tekort het serotoninegehalte, een stofje in de hersenen dat belangrijk is voor je geluksgevoel. Te veel ultraviolet licht is overigens ook niet goed. Daardoor kan zonnebrand ontstaan en komen er gifstoffen vrij in je huid. Je hypofyse reageert daar op door bepaalde hormonen aan te maken die op hun beurt van invloed zijn op de bloeddruk en het maag-darmkanaal.
Nieuw! Trauma & je lichaam pakket
Herkennen, helen en voorkomen met trauma-expert Suze Retera. Nu voor slechts €29,95
Bronnen: Trouw.nl en weer.nl
