Zoals met veel dingen in het leven is jouw reactie op een gebeurtenis allesbepalend voor hoeveel last je daar op het moment zelf én in een later stadium van hebt. Zo is het ook met pijn, en in het bijzonder chronische pijn. Chronic Pain Coach Jan van Rosmalen voerde zelf een jarenlange strijd met chronische pijn. Hij deed 5 jaar onderzoek naar chronische pijn, las ieder boek dat erover te lezen valt en helpt nu andere mensen van hun langdurige pijnklachten af. Hij legt je uit hoe jij je houding ten opzichte van pijn kunt veranderen zodat je er minder last van hebt.
Last van chronische pijn? Zo verander jij je reactie erop en zorg je voor verzachting
Jan: ‘Altijd pijn aan je rug? Last van steeds terugkomende hoofdpijn? Een zeurende knie die telkens weer opspeelt? Chronische pijn is hét raadsel van de 21e eeuw. Wetenschappers buigen zich er al jaren over en concluderen: wij weten het óók niet. En dus moet je het vaak doen met de diagnose SOLK: Somatisch Onverklaarbare Lichamelijke Klacht. In de regel noemen we alle klachten die langer dan 6 weken duren ‘chronische klachten’. Uitzonderingen hierop zijn virussen, bacteriële infecties en welvaartsziekten. Het is dus belangrijk dat je altijd acute levensbedreigende situaties uitsluit, door je klacht medisch te laten onderzoeken. Uit onderzoek is gebleken dat chronische pijn vaak veroorzaakt wordt door onderdrukte emoties. In mijn vorige artikel lees je hoe dat precies zit.
Awareness en pijn
Wist je dat ‘awareness’, of ‘aandacht’, bepaalt wat op dat moment jouw realiteit is? Dit een grote sleutel in het overwinnen van chronische pijn. Je hebt vast wel eens je teen hard gestoten; op dat moment draaide alles om die teen. Intense pijn was het enige waar je op dat moment aan kon denken. Na een paar minuten ben je bekomen van de schrik; de intense pijn heb je geaccepteerd en je gaat langzaamaan verder met je dag. Je voelt de pijn nog enigszins, maar voor je het weet ben je drie dagen verder en heb je geen last meer van die teen. Een ander moment snij je je in je vinger, aan het randje van het papier terwijl je een brief opent: op de schaal van 1 tot 10 scoort deze pijn misschien een 5, maar hoe vaak gebruik je je handen, en dus deze vinger, wel niet? Je voelt de pijn waarschijnlijk wel een week lang en elke keer wanneer je je handen gebruikt, is je totale focus op dat kleine stukje vinger. Daardoor heeft dat minuscule sneetje in je vinger een langere pijn-impact dan het bont en blauw stoten van je teen.
Wil je weten hoe je weer zonder klachten door het leven kan gaan?
Kijk dan op de website van The Chronic Pain Coach en ontdek de echte oorzaak achter jouw klachten.
MEER INFORMATIEJe aandacht is allesbepalend
Jouw interpretatie, dus eigenlijk je brein, bepaalt of de pijn jouw aandacht krijgt. Maar zelfs die snee in je vinger, die je de hele tijd hebt gevoeld bij het gebruik van je handen, verdwijnt na een week weer en bovendien: je brein weet dat die snee niet levensbedreigend is, dus na die week besteedt je brein er geen aandacht meer aan.
Chronische pijn trekt al je aandacht
Het wordt pas lastig als je onverklaarbare (chronische) klachten hebt, waar een specialist geen reden voor kan vinden. Je kan niet goed verklaren wat er aan de hand is; je hebt geen controle over de pijn en je wordt zelfs ‘bang’ voor de pijn. Omdat chronische pijn vaak niet zichtbaar is, zoals een blauwe teen of een snee in je vinger, gaan we onbewust in de angstmodus. Je vraagt je zelf waarschijnlijk continu af: wat is er nou aan de hand? En angst is nou net de motor die zorgt dat de focus alleen maar meer wordt. Je komt in een vicieuze cirkel: onverklaarbare pijn lijdt tot angst en die angst lijdt weer tot meer pijn omdat daarmee de focus op je klacht nog groter wordt.
Uit de gevaar-modus
Maar wat nou als je gaat begrijpen dat er helemaal niks aan de hand is? Als je je brein kunt leren dat er geen levensbedreigende situatie is, net zoals in het voorbeeld met de snee in je vinger? Dat er geen angst hoeft te zijn voor de pijn? Dan kan je de pijn er laten zijn, zonder te lijden. Op het moment dat je niet meer lijdt onder de pijn verzwakt je aandacht ervoor, je ziet de pijn niet meer als gevaar. En dan wordt pijn ineens niet meer belangrijk. Het brein van iemand met chronische pijn staat continu in de gevaar-modus: iemand met chronische pijn denkt eigenlijk telkens dat er een figuurlijke tijger om de hoek staat. Door de kennis dat je nog wel pijn hebt, maar niet in gevaar bent, verliest de pijn zijn aandacht en kracht. Let wel: dit betekent niet dat deze à la minute weg is, want je onderbewuste is traag en heeft tijd nodig om zich aan te passen. Maar je brein legt in ieder geval niet meer automatisch de link tussen pijn en gevaar.
Wat kan je doen om dit te bereiken?
Door jezelf te trainen in het heel bewust voelen van die angst. Zo train je je brein dat je er niet meer bang voor hoeft te zijn, en er dus ook geen angst-signalen aangemaakt hoeven worden. Schrijf eens over je angst: wat voel je precies? Welke sensaties ervaar je? Wees niet bang voor je angst maar laat het er gewoon zijn. Het is maar een sensatie die jij gelabeld hebt als een sensatie die je niet wil, of kan, voelen. Dit helpt je om je angst uiteindelijk te laten oplossen. En net als met de Duitse naamvallen die je ooit op school hebt geleerd, vergeet je de pijn uiteindelijk vanzelf. Aan de ene kant gaat het erom dat je voldoende kennis opdoet over hoe je brein werkt en dat je bovendien echt overtuigd bent dat je niet in gevaar bent. Aan de andere kant gaat het om bewustwording van emoties. Ademhalingsoefeningen (zoals bijvoorbeeld uit de Hara ademhalingstechniek) en bijvoorbeeld journaling kunnen daar goed bij helpen.
Voorbeeld uit de praktijk
Neem Niels, die ik afgelopen tijd heb begeleid. Hij had al jaren pijn aan zijn handen en na uitgebreid onderzoek bij een specialist bleek er niks mis te zijn. Maar toch had hij altijd pijn. Gedurende zijn traject bij mij kwamen we samen tot het inzicht dat Niels onbewust zijn emoties onderdrukte. Deze kennis hielp hem vervolgens enorm. Doordat hij wist wat er daadwerkelijk aan de hand was, nam zijn angst voor de pijn af. Niels hoefde zich geen zorgen meer te maken over de reden van zijn pijn en dacht er daarom logischerwijs veel minder aan. Dit proces heeft natuurlijk tijd nodig. Maar door de geleerde technieken te gebruiken, merkte Niels dat na 3 maanden 90% van zijn pijn was verdwenen.’
Pijn als belangrijk signaal: dit is hoe je ernaar leert luisteren
Iedere keer als een onderdrukte emotie naar je bewustzijn komt, laat je brein dit weten met een pijnprikkel. Je brein wil de emotie namelijk niet voelen en bestempelt het daarom als gevaar. Zie de pijnprikkel maar als de langdurige klacht waar je last van hebt. Hoe je daar vanaf komt? Door naar de pijnprikkels te leren luisteren. Het zijn namelijk deze belangrijke signalen van je lichaam waar je op kunt anticiperen. In het 7-daagse CPC-programma legt Jan van Rosmalen op een laagdrempelige manier uit hoe je dat precies doet. Doe je mee? Hier vind je meer informatie.
Meer lezen van The Chronich Pain Coach?
1. Dit is waarom een trauma uit je verleden een rol speelt bij chronische pijn
2. Chronische pijn in je lichaam? Deze rol spelen onderdrukte emoties
Wil je weten hoe je weer zonder klachten door het leven kan gaan?
Kijk dan op de website van The Chronic Pain Coach en ontdek de echte oorzaak achter jouw klachten.
MEER INFORMATIE