Bij het woord ’trauma’ denk je waarschijnlijk aan heftige gebeurtenissen zoals mishandeling, of het plots overlijden van een dierbare. Maar als mens kun je ook veel subtielere trauma’s ervaren, zogeheten microtrauma’s. Met één zo’n ervaring kan je vaak ogenschijnlijk moeiteloos omgaan. Maar als microtrauma’s zich opstapelen kunnen ze jouw emotionele welzijn flink ondermijnen. In dit artikel delen we 7 voorbeelden van microtrauma’s en vertellen we je hoe je jezelf kunt ondersteunen bij de verwerking ervan.
7 microtrauma’s die je lichaam en geest niet zomaar vergeten
Juist omdat een microtrauma op zichzelf onschadelijk lijkt, is het verleidelijk om nauwelijks bij de ervaring stil te staan. Je wuift je gevoel snel weg of vertelt jezelf dat je geen reden hebt om verdrietig of boos te zijn. De Amerikaanse psychotherapeute Margaret Crastnopol waarschuwt in haar boek Micro-trauma: A Psychoanalytic Understanding of Cumulative Psychic Injury voor het gevaar van zo’n lichtzinnige benadering. Die zorgt er namelijk voor dat al je microtrauma’s samen een soort mozaïek gaan vormen dat jouw eigenwaarde en relaties met anderen beschadigt. Hieronder vind je 7 voorbeelden van microtrauma’s die – vooral als ze zich gaan opstapelen – verbazingwekkend veel invloed op je welzijn kunnen hebben.
Nieuw! Trauma & je lichaam pakket
Herkennen, helen en voorkomen met trauma-expert Suze Retera. Nu voor slechts €29,951) ‘Little murders‘
Met little murders bedoelt Crastnopol kleine beledigingen, gemene spot, persoonlijke aanvallen, en zelfs dubbelzinnige ‘complimenten’. Als je vaak dit soort ‘kleine moorden’ meemaakt ben je altijd voorbereid op de volgende aanval. Je bouwt dan een hyperalert beschermlaagje om jezelf heen. Aanvankelijk misschien alleen in het bijzijn van de ‘moordenaars’, maar op den duur kan de muur om je heen zo stevig worden dat er maar weinig nog écht doorheen komt.
2) Plotseling afgekapt contact
Het kan traumatiserend zijn wanneer een vriend, familielid of partner uit het niets het contact met je verbreekt. Vooral wanneer ze geen reden geven voor hun verdwijning. Je gaat dan twijfelen aan de hele relatie en jouw ervaring ervan. ‘Heb ik me alles ingebeeld? Ik dacht dat we op één lijn zaten, had ik het helemaal mis?’ Als dit je één keer overkomt, is dat al meer dan pijnlijk. Als het vaker gebeurt kan het ervoor zorgen dat je bij elk nieuw contact de deur naar jouw volledige vertrouwen ietsje verder gesloten houdt.
3) Iemand die ‘vastzit’ in beweging proberen te krijgen
Sommige mensen zijn diep ontevreden met waar of wie ze zijn, maar weigeren iets te veranderen in hun leven. Aan de andere kant kan iemand ook juist vanuit zelfgenoegzaamheid alle vormen van groei en beweging afwijzen. Dit gedrag kan een microtrauma vormen voor de personen dichtbij zo iemand, die steeds maar weer tevergeefs probeert hem/haar te stimuleren of wiens eigen groei ook stagneert.
4) Het gevoel niet geaccepteerd te zijn
Constant het gevoel hebben dat je moet veranderen kan op den duur diepe sporen achterlaten. Vooral als dit gevoel van buiten komt, bijvoorbeeld van de omgeving waarin je je bevindt of de mensen die je om je heen hebt. Bovendien kan het minder leuke eigenschappen triggeren zoals chronisch in de verdedigingsstand staan en verbitterd zijn. Maar deze microtrauma’s zijn misschien wel het meest beschadigend omdat je je eigen innerlijke kompas ook uit het oog verliest als je je steeds maar wilt wapenen tegen verwachtingen van anderen.
5) Schaduwkanten ontkennen
Crastnopol waarschuwt voor airbrushen, oftewel doen alsof niets en niemand schaduwkanten heeft, en koste wat het kost de vrede willen bewaren. Constant alleen maar het positieve van alles willen inzien is niet alleen beschadigend voor jezelf, maar ook voor anderen. Je ontkent dan elementen van personen en ervaringen die erbij horen en om acceptatie vragen. En wat wordt onderdrukt, gaat om aandacht schreeuwen. Werk dus liever op een gezonde manier door negativiteit heen (en blijf tegelijkertijd vooral het positieve net zo waarderen).
6) Te veel met iemand samensmelten
Soms ga je helemaal in iemand op in de beginfase van een vriendschap of romantische relatie. Je bent zo dol op de ander en ziet even niets dan jullie overeenkomsten. Hier en daar pas je je aan elkaar aan om maar lang genoeg in die intieme bubbel te kunnen blijven zweven. Maar volgens Crastnopol ligt er gevaar op de loer, vooral als je merkt dat je steeds op zoek gaat naar dit soort stimulerende maar onhoudbare verbindingen. Je raakt zo met anderen verstrengeld dat je je individualiteit uit het oog verliest. Bovendien kan je vertrouwen in anderen verzwakken, omdat je steeds alleen nog maar oog hebt voor je nieuwe partner of vriend(in).
7) Idolisering van een leraar of instituut
Ten slotte is het belangrijk om alert te blijven wanneer je de neiging hebt je volledig over te geven aan leraren of instituten die je bewondert. Dit overkomt vaak mensen die enorm vastberaden zijn ergens een expert in te worden, en daarom bereid zijn blindelings te vertrouwen op personen of instituten die hen dichterbij dit doel kunnen brengen. Naar verloop van tijd kan deze houding schadelijk worden omdat je eigen autonomie consistent wordt ondermijnd. Bovendien omring je je waarschijnlijk het liefst alleen nog maar met gelijkgestemden en je ‘idolen’. Zo loop je het risico juist die mensen te verliezen die je visie genuanceerd houden door hem soms uit te dagen.
Helen van microtrauma’s
De eerste stap naar heling van microtrauma’s is volgens Crastnopol het erkennen van negatieve gevoelens. Juist wanneer je de neiging hebt ze als misplaatst of overdreven te zien. Door middel van zelfonderzoek, therapie of gesprekken met een goede vriend(in) kun je op een veilige manier je verleden in duiken en je vastgeroeste patronen onder de loep nemen. Zo word je je ook bewuster van microtrauma’s die zich in het heden voordoen. Dit proces kost tijd, en kan best zwaar zijn. Crastnopol raadt daarom aan om in je dagelijkse leven regelmatig actief te aarden in je lichaam. Bijvoorbeeld door middel van ademhalingsoefeningen, dans, yoga of een bodyscan meditatie. Zo kalmeer je niet alleen je zenuwstelsel, maar leer je ook je fysieke en emotionele reacties op microtrauma’s beter te herkennen.
Nieuw! Trauma & je lichaam pakket
Herkennen, helen en voorkomen met trauma-expert Suze Retera. Nu voor slechts €29,95Bron: Mindbodygreen