Dat je eerder naar je telefoon grijpt om een berichtje te sturen dan op de fiets springt voor een gesprek in real life begrijpen wij maar al te goed. Maar wat je daarmee misloopt is fysiek contact. Dat terwijl aanraking een enorm krachtig communicatiemiddel is. En het stofje oxytocine dat er door vrijkomt nog eens razend gezond is ook!
Oxytocine: knuffelhormoon met helende kracht
Tegenwoordig kan een hoop worden geregeld via de digitale wereld. Denk maar aan alle mediakanalen die je gebruikt om contact te houden: Whatsapp, bellen, Facebook, Facetime, mail, Skype en ga zo maar door. Wat je bij deze vormen van interactie echter misloopt is lichamelijk contact. Dat terwijl aanraking juist een enorm krachtig communicatiemiddel is. Al in de eerste uren van je leven probeer je vat te krijgen op je omgeving door mensen en objecten aan te raken. Daarmee is aanraking de eerste taal die je leert ‘spreken’. En volgens Amerikaanse aanraak-onderzoekers Joann Peck en Terry Childers blijft het de rijkste vorm van emotionele expressie gedurende de rest van je leven.
Persoonlijke ruimte
Goed, we leven dus in een tijd waarin communiceren via WhatsApp vaak voorrang krijgt boven een echt gesprek. Maar daar komt bij dat we in de westerse wereld sowieso veel waarde hechten aan personal space. De gemiddelde Nederlander heeft het liefst dat zijn gesprekspartner op ongeveer een armlengte afstand blijft. Vanuit cultureel perspectief zitten we dus niet snel bij elkaar op schoot. En dat is, áls we elkaar al in het echt zien. Deze twee bij elkaar opgeteld hebben tot gevolg dat we relatief weinig worden aangeraakt. Tiffany Field, directrice van het Touch Research Institue in Miami, spreekt in dit verband van ‘aanraakhonger’. Volgens Field zijn er tegenwoordig maar weinig mensen die dagelijks komen aan een gezonde dosis lichamelijk contact. Dat terwijl het van belang is dat je honger wordt gestild.
De kracht van aanraking
Je huid is namelijk een gigantisch ontvangststation waarmee je de wereld om je heen in kaart brengt. Daarbij kan lichamelijk contact gevoelens van warmte en vertrouwen opwekken en zelfs stressgevoelens verminderen. Wanneer je wordt aangeraakt, maakt je lichaam het hormoon oxytocine aan. Dit stofje zorgt er niet alleen voor dat je stresslevel wordt verminderd. Ook voel je je contenter, liefdevoller, gaat je huid ervan stralen, verlaagt oxytocine je bloeddruk en vergroot het gevoelens van verbintenis. Dit maakt aanraking tot een zeer krachtig communicatiemiddel. Meerdere onderzoeken tonen aan dat iemand aanraken een belangrijke verrijking kan zijn van interactie. Zo blijkt dat mensen eerder geneigd zijn je voor te laten in een wachtrij wanneer je hen tijdens het verzoek aanraakt. Ook bij het verzoek een petitie te tekenen bleek dat respondenten eerder ‘ja’ zeiden wanneer ze licht werden aangeraakt. Een aanraking lijkt kracht bij te zetten waar woorden tekort komen.
Niet forceren
Dit betekent natuurlijk niet dat je nu iedereen in je directe omgeving maar moet vastpakken. Prettig fysiek contact is niet iets wat geforceerd kan worden. Of een aanraking als fijn wordt ervaren hangt af van de situatie, het geslacht van de ander, de verwachting en de aanraak behoefte van de ander. Maar het is helemaal niet zo’n verkeerd idee om volgende keer tóch op de fiets te springen naar een vriend of vriendin. Of om eens een ontspannende massage te boeken. Ook kun je als je naast elkaar in bed ligt overwegen om, in plaats van door je Instagram timeline te scrollen, plaats te maken voor een ouderwetse knuffelsessie. Echt, daar knap je meer van op!
Boekentip: De Oxytocine factor
De oxytocine factor, Benut het hormoon van onthaasting, genezing en verbondenheid is geschreven door Dr. Kerstin Uvnäs-Moberg. In dit boek beschrijft ze een vergeten kant van het leven. Niet ons alledaagse stresssysteem, maar de ondergesneeuwde tegenhanger: het systeem van onthaasting en verbondenheid. Willen we gezond blijven, dan moeten de twee in evenwicht zijn. Het hormoon oxytocine blijkt daarbij een cruciale rol te spelen… De oxytocine factor, Benut het hormoon van onthaasting, genezing en verbondenheid, verkrijgbaar via o.a. Bol.com, €20,50.
Bronnen: Psychologie Magazine, Joann Peck, Terry Childers, Tiffany Field en Andrea Webb