Als je te lang last hebt van stress en je lijf zich niet kan herstellen, kun je een burn-out krijgen. Je reserves zijn dan op en je lichaam en geest raken uitgeput. Burn-out coach Fleur Oude Voshaar ziet in haar praktijk al jaren dat de oktobermaand het startsein geeft voor het ‘burn-out seizoen’. In dit artikel legt zij uit hoe dat komt en wat je zelf kunt doen om stress in deze tijd van het jaar te beperken.
De herfst is het burn-out seizoen. Zo voorkom je dat je opgebrand raakt
Volgens Ayurveda ontstaat burn-out doordat er gedurende langere tijd teveel vuur (Pitta) aanwezig is in zowel lichaam als geest. Je kunt het zien als een oververhitting van het systeem. Dit komt tot uiting in lichamelijke klachten zoals brandend maagzuur, diarree, huidklachten, dunner haar of zelfs haaruitval. De mentale signalen komen in de vorm van prikkelbaarheid, overdrive, competitie en toenemende controledrift. Veel mensen hebben hier last van, zonder dat ze weten dat het een voorbode kan zijn van burn-out. Lees hier meer over de 12 fasen van burn-out.
In de zomer ‘verzamel’ je vuur
De Ayurvedische zomer loopt van april tot september en wordt ook Pitta (vuur) seizoen genoemd. In deze tijd van het jaar staat de zon hoger, zijn de dagen langer en is het warmer. Hierdoor wordt er natuurlijkerwijs meer Pitta ‘toegevoegd’ aan lichaam en geest. Bij mensen met een Pitta constitutie of vuur-gerelateerde klachten (zie boven) gaat het vuurtje feller branden.
Vuur + lucht = steekvlam
Na de zomer volgt de herfst: in oktober breekt het Vata-seizoen aan. Voor veel mensen betekent dit een periode van meer onrust, stress en slapeloosheid. In Ayurveda staat Vata voor lucht. Als het vuur (Pitta) teveel opgestookt is in de zomer, en de herfst brengt meer lucht (Vata), dan gebeurt hetzelfde als wanneer je de open haard of barbecue aansteekt: door erop te blazen wakker je het vuur aan. Als dit te plotseling gaat, kan er zelfs een steekvlam ontstaan. En als het vuur zo fel gaat branden kun je opgebrand raken.
Voorkom burn-out: zorg voor Vata
Een verstoring in Vata laat zich zien door (extreme) onrust, droge huid, constipatie, slapeloosheid, moeite met keuzes en twijfelen, concentratieproblemen en angstgevoelens. Vata staat voor licht, koud, droog, ruw en onregelmatig. Alle voeding met deze eigenschappen verhoogt Vata. Ook de smaken de smaken bitter, wrang en schep zijn Vata-verstorend. Droge crackers, rauw voedsel en bittere groenten zoals kool zijn in deze tijd van het jaar een minder goed idee.
Gekookt voedsel
Ga liever voor gekookt voedsel, zoals soepen en stamppotten en ontbijt met havermout. Kies zoete, aardse groenten zoals biet, zoete aardappel, pastinaak, wortel en pompoen. Eet je vlees en vis? Probeer je dan te beperken tot gevogelte en witte vissoorten. Gebruik milde, verwarmende kruiden zoals kaneel, kardemom, kurkuma en komijn. Drink warme kruidenthee en beperk het gebruik van koffie. Ook alcohol is flink verstorend voor Vata, wees ook hier matig mee! Lees meer over alcohol & burn-out.
Let op je levensstijl
Verder: blijf warm! Met die wind en regen buiten is het extra belangrijk om te zorgen voor warme voeten en handen. Doe een muts op als het stormt en trek een dikke trui of vest aan als je lang stil zit. Ayurvedische massages met warme olie zijn in de herfst een heel goed idee. Wil of kun je geen massage boeken? Dan kun je ook jezelf insmeren met verwarmde sesamolie (koudgeperst!) en daarna een lekkere warme douche nemen. Breng zoveel mogelijk regelmaat aan in je leven: sta op dezelfde tijd op, eet op dezelfde tijden en ga op hetzelfde moment naar bed (rond 22:00 is het beste). Zo maak je het voor je lichaam zo voorspelbaar mogelijk en verminder je stress.
Een Ayurvedische mini-detox
De seizoenswisseling is het perfecte moment voor een Ayurvdische mini-detox. Tijdens zo’n detox geef je je lichaam de kans om het ‘overschot’ aan vuur (Pitta) kwijt te raken en zichzelf te reinigen. Dit kun je doen door een mono-dieet te volgen. Je eet dan 3 keer per dag hetzelfde, bijvoorbeeld mungbonensoep of kitchari, op één of meerdere aaneengesloten dagen. Tussendoor drink je alleen water of kruidenthee. Geen koffie of alcohol, geen suiker, geen fruit en alleen de groenten die je meekookt in het gerecht. Voor jouw spijsverteringssysteem is het heel eenvoudig om 3 keer per dag hetzelfde ‘programma’ te draaien, waardoor je lichaam toe komt aan een grote schoonmaak. Hoewel het eenvoudig uit te voeren is, moet je een mono-dieet goed plannen. Doordat er gifstoffen vrijkomen kun je je moe en katerig voelen. Plan daarom op je detox-dagen vooral voldoende rust in.
Ayurveda
Herfst Detox E-Book
Verlos je lijf van ballast en begin opgeruimd aan de koude maandenDoe mee voor €9,95
Over Fleur Oude Voshaar
Fleur is Ayurvedisch voedingsconsulent, massagetherapeut en burn-out coach. In 2012 kreeg ze een burn-out. Na jarenlang zoeken ontdekte zij de kracht van Ayurveda. Intensieve behandelingen en radicale veranderingen in levensstijl hebben Fleur er bovenop geholpen en Ayurveda heeft haar hart gestolen. Ze ontwikkelde een programma speciaal voor vrouwen die te maken hebben met stress- en burn-out klachten en helpt ze te herstellen door middel van voedingsadvies, massages en life-style coaching. Kijk voor meer info op www.ayurveda.amsterdam of www.burnoutcoach.amsterdam.
