Je kent het vast: de eerste nacht in een hotel, airbnb of bij een nieuwe partner slaap je slecht. Hoe blij je ook bent om er te zijn. Dit fenomeen, ook wel het first night effect genoemd, komt zo vaak voor dat slaaponderzoekers vaak de data van de eerste nacht van een deelnemer niet eens bekijken. Ze voorzien dat deze ongewoon en onbetrouwbaar zal zijn. Waar het first night effect vandaan komt en hoe je er het beste mee om kunt gaan, lees je in dit artikel.
First night effect: waarom je slecht slaapt in een vreemde omgeving
Amerikaanse onderzoekers aan de universiteit van Rhode Island verdiepten zich in de wetenschap achter het first night effect. Uit hun metingen bleek dat de linkerhelft van het brein gedurende die rommelige eerste nacht een stuk minder slaperig was dan de rechterhelft. Hoe groter deze asymmetrie tussen de twee hersenhelften was, hoe langer het duurde voordat de proefpersonen in slaap vielen. Een tweede onderdeel van het experiment liet zien dat de linker hersenhelft gevoeliger was voor geluid terwijl de deelnemer sliep. Het brein produceerde niet alleen een grotere reactie op een willekeurig geluid, de kans was ook groter dat de deelnemer wakker werd. In de tweede nacht waren deze gevoeligheden in de linker hersenhelft verdwenen.
Unihemisferische slow wave slaap
Het zal je niet verbazen, maar het first night effect is er natuurlijk niet voor niets. Daar is het menselijk lichaam veel te slim voor. Dat geldt niet alleen voor ons, trouwens. Zeezoogdieren en sommige vogels slapen ook met de helft van hun brein in alerte stand. Vogels kunnen zelfs een oog open houden terwijl ze slapen! Deze zogeheten unihemisferische slow wave slaap zorgt ervoor dat je zo snel mogelijk ready for action bent als er gevaar dreigt. Om dit idee verder te onderbouwen, vroeg het team van de Amerikaanse onderzoekers of de deelnemers zachtjes met hun vingers wilde tikken als ze een geluid hoorden terwijl ze sliepen. Vergeleken met de tweede nacht was de kans tijdens de eerste nacht groter dat de deelnemers reageerden. En als ze dat deden, gebeurde het ook nog eens veel sneller.
Wat kun je eraan doen?
Waar de wetenschap helaas nog niet zo’n duidelijk antwoord op heeft, is wat je kunt doen om het first night effect te omzeilen. Hoe vaker je op nieuwe plekken slaapt, hoe minder last je er waarschijnlijk van zult hebben. Dat wel. Maar juist als je een of twee keer per jaar op die vakantie gaat waar je zo lang naar hebt uitgekeken, wil je het liefst meteen slapen als een roos. Het kan helpen om je eigen kussen mee te nemen en met oordoppen te slapen. Is er een room spray of essentiële olie die je thuis graag ’s avonds gebruikt? Stop die dan zeker ook in je koffer. Net als een slaapmasker.
Bedank je brein
Zorg verder voor een goede slaaphygiëne zoals je dat normaal ook zou doen. Een koele, donkere kamer, comfortabele pyjama (of juist niet), op tijd je smartphone weg, en geen stimulerende drank en voeding voor het slapen gaan. En profiteer tenslotte vooral van het feit dat je nu begrijpt wat er in je brein gebeurt. Bedank het voor zijn beschermende, intelligente alertheid. Spreek geruststellende affirmaties uit voor je in slaap valt: ‘wat een groot voorrecht om in dit heerlijke bed, in een veilige omgeving in slaap te mogen vallen’, ‘ik ga heerlijk slapen’, ‘ik vertrouw erop dat ik een onverstoorde nacht zal hebben’.
Yoga Nidra
Tenslotte: Probeer eens Yoga Nidra. Yoga Nidra betekent letterlijk ‘slaap van de yogi’. Maar het is alles behalve slapen zoals je ’s nachts doet. Zie het als een zeer diepe vorm van meditatie. Via Yoga Nidra kom je in de ruimte tussen waken zijn en slapen. Het brengt je in een schemergebied waarin je rationele brein slaapt, maar je onderbewuste actief blijft. Door de diepe ontspanning verwerk je prikkels, neemt de spierspanning in je lichaam af en dalen je bloeddruk en hartslag. Precies wat je nodig hebt om in slaap te komen. Wil je Yoga Nidra zelf proberen? Bestel dan voor slechts €19,95 het Holistik Yoga Nidra & Slaap Pakket met 3 nidra’s van één van de beste teachers van Nederland: Suze Retera.
Naast Yoga Nidra biedt de Ayurveda ook waardevolle kruiden die de nachtrust kunnen bevorderen. In de Asmi Deep Sleep Oil zijn in de aardende basis van sesam- en amandelolie waardevolle Ayurvedische kruiden zoals Jatamansi en Night Jasmine verwerkt. Druppel voor het slapengaan een beetje olie in je handpalm en verwarm deze tussen je handen. Masseer in op je voeten, voorhoofd, slapen en kaak gedurende 3-5 minuten. Breng aan het einde van deze kleine massage je handen voor je gezicht en adem diep het rustgevende aroma van de kruiden in. En dan kun je zo op één oor vertrekken naar dromenland…
Yoga Nidra & Slaap pakket
- Een 86 pagina dik dossier
- Een uitgebreide chronotype test
- 90 minuten Nidra meditaties
Meer lezen over een goede nachtrust
Deze 10 slaaptips van een yogi brengen rust in stressvolle tijden
Een chronisch slaaptekort? Je herkent het aan déze 9 (verborgen) symptomen
Waarom je slaap kunt zien als spirituele versneller
Slaap je slecht? Dan zijn deze taoïstische tips voor jou
Feng Shui: 3 tips voor een positieve flow in jouw slaapkamer
De 3 grootste slaapverstoorders & orthomoleculaire tips die helpen
Bron: Medical News Today
