Chronische pijn is hét raadsel van de eenentwintigste eeuw. Wetenschappers buigen zich er al jaren over en concluderen: wij weten het óók niet. En dus moet je het vaak doen met de diagnose SOLK: Somatisch Onverklaarbare Lichamelijke Klacht. Je gaat spontaan aan jezelf twijfelen; zit het dan tóch niet gewoon tussen mijn oren? Pijncoach Jan van Rosmalen voerde zelf een jarenlange strijd met chronische pijn en helpt nu mensen van hun pijnklachten af. Hieronder vertelt hij je alles over de relatie tussen onderdrukte emoties en chronische pijn.
Chronische pijn? Deze rol spelen onderdrukte emoties
Jan: ‘Eigenlijk zít pijn ook tussen je oren. Het ontstaat namelijk in je brein, niet op de plek waar je de pijn ervaart. Als je struikelt en valt, gaat er direct een signaal naar je brein dat dit interpreteert als pijn. Met andere woorden: je brein creëert de pijnprikkel. Pijn heeft een heel belangrijke functie: jou beschermen. Als je valt, is je lichaam in gevaar en moet je direct handelen, bijvoorbeeld door het bloeden te stoppen. Met het genezen van de wond, breuk of kneuzing verdwijnt ook de pijn. Precies zoals Moeder Natuur het bedoeld heeft.
Langer dan 6 weken pijn
Maar wat nou als de pijn aanhoudt? Of wanneer er helemaal geen sprake is van een val of ander ongeluk, maar je wél dagelijks pijn ervaart? Dan is je klacht waarschijnlijk chronisch. In de regel zijn alle klachten die langer dan 6 weken duren chronisch van aard. Met uitzondering van welvaartsziekten als kanker en hart- en vaatziekten, virussen en bacteriën. Net als bij letsel, is ook de pijnprikkel bij chronische pijn een signaal. Er is iets aan de hand, maar wat? Veel pijnspecialisten richten hun pijlen op de plek waar de pijn zich fysiek uit. De specifieke plek wordt behandeld en dat zorgt vaak tijdelijk voor verlichting, maar in veel gevallen is de pijn na een poosje weer terug.
Pijn als afleidingsstrategie
Dat komt omdat de plek die behandeld wordt, de pijn niet veroorzaakt. De pijnveroorzaker is je brein. Dat heeft zich namelijk aangeleerd dat bepaalde houdingen gevaarlijk zijn. Boodschappen tillen? Niet doen, want dan schiet het geheid in mijn rug. Hardlopen? Kan ik niet, mijn knieën zijn te zwak. Autorijden? Dan tintelt mijn hele been. Allemaal voorbeelden van trigger-situaties: situaties die je brein gebruikt om jou ervan te overtuigen dat er lichamelijk iets mis is met je. Maar je hebt geen zwak lichaam, je hebt een krachtig brein dat je lichaam zwak houdt door het angst in te boezemen. Door jou te laten geloven dat je een zwakke plek hebt en daar pijn naartoe te sturen, probeert je brein je aandacht af te leiden van alle negatieve, onderdrukte emoties die je diep vanbinnen ervaart.
Het onderbewuste
Emoties die je niet meer bewust kunt voelen en opgeslagen liggen in je onderbewuste. Bij mensen met chronische pijn zijn het er vaak zoveel dat hun brein ze niet meer kan verwerken. Gevaar, denkt je brein. Met als gevolg dat iedere keer wanneer een onderdrukte emotie naar je bewustzijn komt, je brein je afleidt met een pijnprikkel. Waarom? Omdat het je wil beschermen tegen de emoties. Chronische pijn is met andere woorden soms een gevolg van de angst voor onderdrukte en onverwerkte emoties.
Wil je weten hoe je weer zonder klachten door het leven kan gaan?
Kijk dan op de website van The Chronic Pain Coach en ontdek de echte oorzaak achter jouw klachten.
MEER INFORMATIE
Emoties leren ontladen
Het goede nieuws is: je kunt hier zelf wat aan doen. Hoe? Door jezelf te trainen in het herkennen en toelaten van die negatieve, onderdrukte emoties. Emoties zijn nou eenmaal een deel van jou. Laat ze toe, ook al zijn ze soms niet fijn. Op het moment dat je alle emoties – goed én slecht – er laat zijn, kun je ze ontladen en sla je ze niet op in je lichaam. Dit maakt de pijnprikkel overbodig, en daardoor houdt de pijn op te bestaan.
Start met journalen
Er zijn verschillende manieren om je bewust te worden van je emoties. Eén ervan is journaling; dagelijks opschrijven hoe je je voelt. Maak eens een lijstje met dingen die je op dit moment stress, frustratie en/of angst opleveren. Pak vervolgens het item uit het lijstje dat je het meest raakt en schrijf daarover. Maak je niet druk over spelling, grammatica of wat anderen ervan zouden vinden. Laat je emoties de vrije loop. Ben je boos? Schrijf op hoe dat voelt. Je mag schelden en schreeuwen op papier. Schrijf zonder rem en voel welke sensaties het in je lichaam teweegbrengt. In het begin is het onwennig en misschien voel je wel helemaal niets – of juist heel veel. Alles is goed. Je bent jezelf aan het trainen om emoties weer te voelen. Zo communiceer je naar je brein: emoties zijn niet gevaarlijk, het is veilig om te voelen.
Je brein trainen kost tijd
Dit proces werkt door een fenomeen dat neuroplasticiteit heet: het vermogen van je brein zich te herstellen en herstructureren. Je kunt iets nieuws leren en nieuwe neurologische verbindingen aanleggen in je hersenen. Je leert je brein iets af (negatieve emoties zijn gevaarlijk) en implementeert stap-voor-stap een nieuwe overtuiging: emoties zijn veilig. Je snapt: dat is niet na één of twee keer journalen gepiept. Iets af- en aanleren kost tijd. Houd het dus een tijd vol en kijk wat het met je doet.
Pijn als belangrijk signaal: dit is hoe je ernaar leert luisteren
Iedere keer als een onderdrukte emotie naar je bewustzijn komt, laat je brein dit weten met een pijnprikkel. Je brein wil de emotie namelijk niet voelen en bestempelt het daarom als gevaar. Zie de pijnprikkel maar als de langdurige klacht waar je last van hebt. Hoe je daar vanaf komt? Door naar de pijnprikkels te leren luisteren. Het zijn namelijk deze belangrijke signalen van je lichaam waar je op kunt anticiperen. In het 7-daagse CPC-programma legt Jan van Rosmalen op een laagdrempelige manier uit hoe je dat precies doet. Doe je mee? Hier vind je meer informatie.
Bronnen: Dr. Claire Weekes (Self-help for Your Nerves), stichtingemovere.nl, Practical Pain Management, Dr. John Sarno (Healing Back Pain)
Beeld: Esmée Franken
