We denken vermoeidheid vaak op te kunnen lossen met fysieke rust nemen en bijslapen. Maar wat als dat niet helpt? Dat kan betekenen dat er lichamelijk meer aan de hand is. De kans is echter groter dat de oorzaak van het probleem mentaal is. Tegenwoordig raken steeds meer mensen oververmoeid door een overmatig verbruik van mentale energie en een gebrek aan oplaadmomenten. In dit artikel lees je hoe je mentale vermoeidheid herkent en wat je eraan kunt doen.
Mentale vermoeidheid: zo laad je je geestelijke batterij weer op
Dr. Art Markman (cognitief wetenschapper), dr. Roy Baumeister (professor in de psychologie) en Kathleen Vohs (onderzoeker en professor in de psychologie) deden onderzoek naar de oorzaak van oververmoeidheid en de effecten ervan op zelfbeheersing en wilskracht. Hieruit kwam naar voren dat de oorzaak van oververmoeidheid vaak mentaal is. Je brein gebruikt flink wat energie voor wilskracht, zelfbeheersing en doorzettingsvermogen. En de bron van je energie is allesbehalve onuitputtelijk.
Fysieke klachten
Fysiek kan geestelijke uitputting leiden tot klachten als:
- Hoofdpijn
- Buikklachten
- Vage pijnklachten
- Veranderingen in je eetlust en gewicht
- Slapeloosheid
- Verlaagde weerstand
Mentale en emotionele klachten
Op mentaal en emotioneel gebied kun je de volgende symptomen ervaren:
- Apathie of juist overweldiging
- Somberheid
- Concentratieproblemen
- Gebrek aan motivatie
- Cynisme of pessimisme
- Constant tegen dingen op zien
Normalisering van oververmoeidheid
Het probleem is dat het in de huidige maatschappij als normaal wordt gezien om altijd druk te zijn en alles tegelijk te willen doen. We leven alsof onze mentale en fysieke energiebronnen wél onuitputtelijk zijn. Sterker nog, veel mensen voelen zich ongemakkelijk en onproductief als ze even niks om handen hebben. En dat ongemakkelijke gevoel speelt vaak door als je toch even tijd maakt voor jezelf. Rusttijd wordt al snel een kans om op Instagram te laten zien wat voor leuke selfcare routines je hebt samengesteld voor jezelf. Heel leuk en leerzaam voor anderen, maar jij bent nog steeds online. Voor je het weet worden zelfs je rustmomenten ‘moetjes’ op je to do lijst.
Wat kun je doen bij mentale vermoeidheid?
En als alles als een moetje voelt, laadt je geest nooit op. Want doorzettingsvermogen kost bakken met energie. Het is in de eerste instantie erg belangrijk om op zoek te gaan naar energielekken in je leven. Grote kans dat je vaak onnodig energie verliest. Een aantal reflectievragen die je jezelf kunt stellen:
- Hoe veel keuzes en welke keuzes maak ik op een dag?
- Hoe vaak zeg ik ja uit beleefdheid terwijl mijn lichaam en hoofd nee zeggen?
- Hoe vaak wordt mijn focus verbroken en hoeveel moeite kost het om deze vervolgens te hervinden?
Met kleine, subtiele veranderingen kun je al heel wat winst behalen. Radicale veranderingen zijn lang niet altijd nodig. Begin met de volgende 3 tips:
- Zorg voor meer routine. Routine beperkt het aantal keuzes dat je op een dag maakt, waardoor je niet onnodig veel denkwerk hoeft te verrichten. Ga bijvoorbeeld elke maandag en woensdag sporten, of hou je elke dag aan hetzelfde ochtendritueel.
- Zorg voor zo min mogelijk afleiding. Onderbrekingen vergen veel mentale energie, omdat je steeds je focus moet hervinden. Leg bijvoorbeeld je mobiel weg tijdens het werken of gebruik een (noise cancelling) koptelefoon wanneer je je wilt concentreren.
- Zorg voor genoeg pauzes. Deze hoeven niet lang te zijn; met 10 minuutjes kan je brein zich al enorm opladen. Haal bijvoorbeeld een kopje thee of ga buiten een rondje lopen.
Tekst: Djalma Taihuttu
Roots Meditatiepakket & Dossier
Wijze lessen van o.a. Els van Steijn over de belangrijkste missie van je leven: het helen van (oude) pijn uit de familielijnBestel nu!
