Bezoek een willekeurige supermarkt en je kunt maar één conclusie trekken: alcohol maakt een belangrijk onderdeel uit van ons dagelijks leven. Het brengt plezier, ontspanning en haalt de scherpe randjes van je dag. Dit artikel is dan ook geen pleidooi voor een alcoholvrij leven. Hoewel… zónder alcohol ga je stukken frisser door het leven. Tot die conclusie kwam Professor Kahn – hoogleraar psychiatrie aan de Universiteit Utrecht. Hij dook in het onderwerp en schreef Op je gezondheid, over de effecten van alcohol. En ik kan nu vast verklappen dat die effecten er niet om liegen. En helaas begint het gedonder al bij één glas…
Professor windt er geen doekjes op: dit doet alcohol met je lichaam
Hoewel ik 45 ben, word ik vaak eind dertig geschat. Er jong uit blijven zien is voor mij geen zeker hoger levensdoel. Ik zie het meer als prettige bijkomstigheid van een overwegend gezonde levensstijl. En binnen die levensstijl is voor alcohol eigenlijk geen plek. Ik ben geen geheelonthouder, maar de glazen alcohol die ik in een maand drink zijn op één hand te tellen. Dat lijkt misschien ongezellig, maar ik kan je verzekeren dat mijn leven alles behalve saai is. Net als het leven van professor Kahn. Deze hoogleraar psychiatrie houdt het heel bewust bij enkele glazen per week. Waarom het geen gek idee is om zijn voorbeeld te volgen staat uitvoering beschreven in het boek dat hij schreef: Op je gezondheid, over de effecten van alcohol. Ik las het in één ruk uit en heb de beste redenen om rustig te aan te doen met alcohol voor je op een rijtje gezet.
Dopamine
Net zoals andere verslavende stoffen ‘kaapt’ alcohol de functie van een bepaald hersengebied: de accumbens. Dit orgaantje is zo groot als een pinda en stimuleert ons om beloningen te vergaren. Het drinken van alcohol leidt tot een toename van dopamine in dit gebied. Net zoals bijvoorbeeld eten, seks, geld en aanzien. Het probleem is echter dat het effect van alcohol veel sterker is dan van andere beloningen. En omdat alcohol tot zo’n ontzettend sterke toename van dopamine leidt wekt alcohol veel meer een gevoel van interesse op dan alle andere prikkels om je heen.
Te veel dopamine
De accumbens went echter aan (te) veel dopamine. Het resultaat is dat de hersencellen in de accumbens steeds ongevoeliger worden voor milde dopamine stijgingen. De enige manier om het motivatiecentrum in je brein nog te prikkelen is door het gebruiken van een verslavende stof. Zo wordt alcohol op den duur de enige prikkel die het motivatiecentrum motiveert. En raak jij gevangen in de greep van alcohol. Dat terwijl de gevolgen van alcohol op je lichaam er niet om liegen…
Dit zijn de gevolgen van alcohol voor je lichaam
1. Het veroorzaakt (borst)kanker
We vallen maar gelijk met de deur in huis: er is een direct verband tussen het drinken van alcohol en het ontstaan van kanker. Alcohol beschadigt je DNA en remt de reparatie van alle lichaamscellen. En helaas is de kans op kanker groter wanneer het DNA in de cel wordt aangetast. Daarnaast onderdrukt alcohol de werking van je immuunsysteem. Dit systeem is super belangrijk voor het opruimen van vreemde en abnormale cellen. Hieronder vallen virussen en bacteriën, maar ook kankercellen. Wat opvalt is dat alcohol een specifiek effect heeft op het optreden van borstkanker. Drank verhoogt oestrogenen in het lichaam die borstkanker bevorderen. Hou je vast: elk glas alcohol per dag vergroot de kans op borstkanker met 10 procent. Gemiddeld is de kans voor een vrouw in Nederland om borstkanker te krijgen 12,5 procent (1 op 8). Als je elke dag 5 glazen alcohol drinkt, loopt dat risico op tot een kleine 20 procent. Shocking vind je niet?
2. Het doodt hersencellen
Alcohol is schadelijk voor je brein. Alcohol verstoort namelijk een fundamenteel proces in je hersenen: de vorming van nieuwe hersencellen. Hierdoor gaat je geheugen achteruit en ben je minder goed in staat om nieuwe informatie tot je te nemen. Daarnaast heeft alcohol een negatief effect op je kleine hersenen. Je kleine hersenen zijn verantwoordelijk voor je coördinatie en motoriek. Het effect van alcohol op de kleine hersenen is zelfs zo kenmerkend dat afwijkingen op een MRI-scan met het blote oog zijn te zien.
3. Het verziekt je lever
Er is geen chemische fabriek op deze planeet zo ingenieus als je eigen lever. Dit orgaan is 24/7 in de weer met het filteren van bloed, het elimineren van giftige stoffen en het opruimen van afvalstoffen. Ontgiften is misschien wel de belangrijkste functie van je lever. Gedurende een mensenleven kun je namelijk heel wat schadelijke stoffen binnen krijgen. En alcohol hoort zeker thuis in het rijtje van toxische nasties. En hoe meer je drinkt, hoe groter de schade. Het beschadigt levercellen. Levercellen reageren hierop door te gaan ontsteken. Stop je met drinken, dan kunnen de levercellen herstellen. Drink je door dan verergert de ontsteking en treedt er vervetting van levercellen op. Je levert wordt daardoor in eerste instantie groter. Maar op den duur gaan ontstoken cellen bindweefsel vormen waardoor littekens ontstaan. Deze littekens drukken de bloedvaatjes dicht die door de lever heen lopen. Dit kan een fatale bloeding tot gevolg hebben.
Geen pluspunten
Na het lezen van dit artikel snak je waarschijnlijk naar een paar voordelen van alcohol voor je gezondheid. Ook op dit punt is professor Kahn duidelijk: die zijn er niet. Net zoals sigaretten kan alcohol op geen enkele manier bijdragen aan je gezondheid. Het is een giftige en potentieel verslavende stof verpakt in een aangename verhulling. Wordt het geen tijd dat we alcohol als zodanig gaan benoemen en benaderen?
Meer lezen?
Wil je je verder verdiepen in dit onderwerp? Het boek Wat wil je drinken? is een aanrader. In dit boek coach en schrijver Jacqueline van Lieshout een 30 dagen programma voor een alcoholvrije maand. Dit programma maakt van een maand ‘afzien’ een maand waarin je oude patronen los kunt laten, je super fit gaat voelen en je daarna heel makkelijk anders met alcohol om kunt gaan. Wat wil je drinken?, verkrijgbaar via Bol.com, €22,50.
