Er gebeurt nogal wat met je hoofdhaar als je ouder wordt. Onder invloed van hormonen wordt het grijzer, dunner en soms valt het zelfs uit. Dat weten de meeste mensen wel. Maar hoe zit het eigenlijk met het haar op de rest van je lichaam? Wat gebeurt er zodra je de 35 bent gepasseerd? Waarom verdwijnt het op de ene plek en verschijnt het juist op een andere? En hoe kom je voor eens en altijd van die ongewenste gezichtsbeharing af?
Haar en hormonen: een intieme relatie
Om te begrijpen hoe haar veroudert, is het belangrijk te beseffen dat haar nauw verbonden is met je hormonale huishouding. De belangrijkste spelers? Oestrogeen en testosteron. Oestrogeen is een verzamelnaam voor een groep van zo’n twintig hormonen, waarvan oestradiol, oestron en oestriol de bekendste zijn. Deze hormonen worden grotendeels geproduceerd in de eierstokken, maar ook je bijnieren en vetweefsel leveren een bijdrage. Testosteron, bij veel mensen beter bekend als hét mannelijke hormoon, wordt bij vrouwen in kleinere hoeveelheden aangemaakt, voornamelijk in de eierstokken en bijnieren.
Oestrogeen: beschermengel van je haar
Eén van de vele functies van oestrogeen is het in goede conditie houden van je haar. Het zorgt ervoor dat de haargroeicyclus lang en stabiel blijft. Vanaf je 35e levensjaar begint de oestrogeenproductie langzaam te dalen. Dit is een proces dat doorloopt tot en na de menopauze. Het gevolg? De deling van haarcellen verloopt trager, waardoor er minder dik en sterk haar wordt geproduceerd. Je haar kan dunner aanvoelen, kwetsbaarder worden en sneller uitvallen. Wetenschappelijke studies bevestigen dit beeld: oestrogeen beïnvloedt onder andere het anagene stadium (de groeifase) van de haarcyclus. Bij lagere niveaus van oestrogeen wordt deze fase korter, en de haarfollikel kleiner. Met dunnere haren tot gevolg. Het is dus geen toeval dat veel vrouwen merken dat hun ooit weelderige haardos langzaam in volume afneemt.
Lichaamshaar: andere regels, andere reactie
Terwijl hoofdhaar dunner wordt, gebeurt er iets opvallends met lichaamshaar. Het haar onder je oksels, in je schaamstreek en – bij mannen – op de borst ontstaat onder invloed van androgenen: een groep hormonen waartoe ook testosteron behoort. In tegenstelling tot hoofdhaar is lichaamshaar minder afhankelijk van oestrogeen. Maar ook hier zie je met het ouder worden een verandering: veel vrouwen merken dat hun okselhaar en schaamhaar juist minder wordt. Sommige onderzoekers vermoeden dat dit te maken heeft met een algehele afname van groeifactoren én de wisselwerking tussen oestrogeen en androgenen. Toch is er één plek waar lichaamshaar niét verdwijnt: je gezicht. Integendeel.
Hormonale verschuiving: gezichtsbeharing in opmars
De meeste vrouwen merken het ergens tussen hun 35e en 50e: ineens verschijnt er een stug zwart haartje op hun kin. Of meerdere. Of op hun bovenlip. Soms zelfs tussen de wenkbrauwen. Wat is hier aan de hand? Tijdens en na de overgang verandert de verhouding tussen oestrogeen en testosteron.
Oestrogeen
Omdat oestrogeen afneemt en testosteron relatief gezien toeneemt, krijgen mannelijke kenmerken meer invloed. Gezichtsharen, die normaal gesproken in slaapstand verkeren, kunnen geactiveerd worden door die toename van testosteron. Het resultaat: dikkere, donkerdere haren op ongewenste plekken. Bij sommige vrouwen speelt ook genetische aanleg een rol. In bepaalde families komt meer hirsutisme (overmatige beharing) voor. Ook aandoeningen zoals PCOS (polycysteus-ovariumsyndroom) kunnen leiden tot verhoogde testosteronwaarden en dus tot meer gezichtsbeharing.
Wat kun je doen tegen overbeharing in het gezicht?
Gelukkig zijn er tegenwoordig meerdere manieren om voor eens en altijd af te rekenen met ongewenste gezichtsbeharing. Een paar opties:
-
Laserontharing: Dit is een van de meest effectieve methodes op de lange termijn. De laser vernietigt het haarzakje, waardoor het haar veel minder (of niet meer) terugkomt.
-
IPL (Intense Pulsed Light): Lijkt op laser, maar werkt met bredere lichtpulsen. Goed voor kleinere oppervlaktes zoals de bovenlip.
-
Elektrisch ontharen (elektrolyse): Hierbij wordt elk haartje afzonderlijk behandeld. Traag, maar grondig – en geschikt voor lichte of grijze haren die met laser niet goed te behandelen zijn.
-
Harsen en epileren: Tijdelijke oplossingen die haartjes bij de wortel verwijderen. Kan irritatie veroorzaken, vooral bij gevoelige huid.
-
Crèmes en bleken: Camoufleren of oplossen, maar geen permanente oplossing.
Let op: als je veel en plotseling nieuwe gezichtsbeharing ontwikkelt, is het verstandig om even langs de huisarts te gaan. Soms ligt er een hormonale disbalans aan ten grondslag.
Tot slot: het hoort erbij (maar je kunt er iets aan doen)
Veranderingen in je haar, of dat nu op je hoofd is of op je lichaam, horen bij het ouder worden. Maar dat betekent niet dat je er niks aan kunt doen. Door inzicht te krijgen in wat er gebeurt, kun je bewuste keuzes maken: wel of niet behandelen, accepteren of aanpakken. Wat jij wilt. Het goede nieuws? Je bent niet alleen, en er zijn meer oplossingen dan ooit.
Wil je weten of je in de overgang zit?
Beantwoord de vragen in drie minuten en ontvang persoonlijk advies.DOE DE TEST
