Op haar 16e werd Edith Eger afgevoerd naar Auschwitz. Haar ouders werden op dezelfde dag naar de gaskamer gestuurd. Edith Eger bracht een aantal gruwelijke jaren in het kamp door, verloor bijna al haar familie, maar overleefde. Mede omdat ze nooit haar innerlijke vrijheid is kwijtgeraakt en haar geest te midden van alle ellende omtoverde tot een veilige schuilplaats. Jaren na haar bevrijding keek Edith Eger haar trauma aan én besloot ze anderen te gaan helpen op hun reis naar heling. Ze werd psycholoog en inspireert tot op de dag van vandaag – op 96-jarige leeftijd – menig hart en ziel. Hieronder hebben we 5 waardevolle levenslessen uit haar bestseller Het geschenk voor je op een rijtje gezet.
5 levenslessen van Auschwitz-overlevende dr. Edith Eger
1. Bevrijd jezelf van de slachtofferrol
‘Lijden is universeel. Maar de slachtofferrol is optioneel. (…) We hebben geen invloed op wat ons overkomt, maar we hebben een keuze in hoe we reageren op onze ervaring.’ Deze keuzevrijheid vormt een hoeksteen van Edith Eger’s levensfilosofie en werkwijze. Om jezelf te bevrijden uit een beklemmende slachtofferrol, is er soms maar één vraag nodig: ‘is dit goed voor me?’ Is het goed voor me om met een getrouwde man te slapen, uit te vallen tegen mijn geliefde, te gaan dansen wanneer ik me rot voelt? Put het me uit of word ik er sterker door?
Wat nu?
De slachtofferrol wordt ook in stand gehouden als je op reactie op moeilijke ervaringen steeds maar blijft vragen ‘waarom?’, of ‘waarom ik?’ Vervang deze woorden door ‘wat nu?’. Aanvaard alles wat er op je pad komt. Dat betekent niet dat je ellende leuk moet vinden, maar dat je je blik vooruit richt en je innerlijke kracht vasthoudt. Je hebt op elk moment de vrijheid om te kiezen hoe je reageert en wat je nu gaat doen.
2. ‘Dit doet pijn, en het is tijdelijk’
De vorige les betekent niet dat je je negatieve emoties moet onderdrukken. Integendeel. Edith Eger waarschuwt voor idealisme en dwangmatig optimisme. Dat zijn simpelweg pogingen om de realiteit te ontkennen en te ontsnappen aan wat is. Erken het volledige spectrum van je ervaringen en de bijbehorende emoties en sensaties. Laat alles toe, hoe veel pijn het ook doet. Zeg tegen jezelf: ‘Dit doet pijn. En het is tijdelijk.’ Edith Eger schrijft: ‘We kunnen gekwetst én aansprakelijk zijn. Verantwoordelijk én onschuldig. We kunnen de secundaire voordelen van de slachtofferrol opgeven voor de primaire voordelen van groeien, genezen en verdergaan.’
Van wrok naar dankbaarheid
Merk je dat je niet verder kunt omdat je iemand anders de schuld geeft van je pijn? Schrijf dan een brief aan degene die je heeft gekwetst, of beschrijf de situatie waarin je werd gekwetst. Beschrijf duidelijk wat de ander met je deed en wat er met je gebeurde. Schrijf vervolgens een andere brief aan dezelfde persoon of over dezelfde situatie, maar uit deze keer je dankbaarheid. Erken wat de ander je heeft geleerd over jezelf, of hoe de situatie ervoor heeft gezorgd dat je bent gegroeid. Het doel is opnieuw niet om te doen alsof iets ellendigs geweldig was, maar juist om in je pijn je innerlijke kracht en overlevingsdrang terug te vinden.
3. Laat de kracht van verdriet toe
Als je zelfs de meest pijnlijke gevoelens helemaal kunt toelaten, kun je ook van hun kracht profiteren. Vaak komen ze met een missie. Als je je daartegen verzet, wordt de pijn alleen maar scherper. Edith Eger schrijft: ‘Soms compenseren mensen hun ontreddering bij verdriet door alles bij het oude te laten: banen, routines, en relaties blijven statisch. Maar als je een groot verlies hebt geleden, is niets meer hetzelfde. Verdriet kan een uitnodiging vormen om onze prioriteiten opnieuw te bekijken en nieuwe beslissingen te nemen: om een nieuwe band te creëren met onze vreugde en ons doel, opnieuw proberen de beste te zijn die we nu kunnen zijn, om te accepteren dat het leven ons een nieuwe richting op stuurt.’
4. Verwijder ‘ik kan het niet’, ‘ik moet’ en ‘ik probeer het’ uit je vocabulaire
Deze woorden betekenen dat je afstand doet van je keuzevrijheid. Ze zijn vaak gebaseerd op angst en je creëert er een hulpeloosheid mee die er in werkelijkheid niet is. Vervang ze door ‘ik kan’, ‘ik wil’ en ‘ik ben bereid om’. Deze woorden helpen je je keuzes niet langer als verplichtingen te zien. Ze zijn empowering in plaats van verlammend en dwingen je eerlijk tegen jezelf te zijn. ‘De kracht om te veranderen zit in ons taalgebruik,’ schrijft Edith Eger.
5. Hou vast aan je waarheid, maar laat de ander in haar waarde
Een van de belangrijkste manieren om met ruzie om te gaan is: hou op met iemands waarheid ontkennen. Laat de behoefte los om gelijk te hebben, maar hou tegelijkertijd op een vriendelijke manier aan je eigen waarheid vast. Je hoeft het niet met elkaar eens te zijn. Je hoeft de ander niet te overtuigen of veranderen. Edith Eger deelt hierover de volgende mooie woorden:
‘Velen van ons leven alsof we iets moeten bewijzen. We raken eraan verslaafd om altijd het laatste woord te hebben. Maar als je probeert om te bewijzen dat je het juist hebt ofd at je goed bent, probeer je jezelf in iets te veranderen wat niet bestaat. Iedereen is onvolmaakt. Iedereen maakt fouten. Je bent niet hulpeloos, en je bent ook geen heilige. Je hoeft niet te bewijzen wat je waard bent. Je kunt het gewoon accepteren, vieren dat je imperfect en heel bent, dat er nooit een ander zoals jij zal zijn. Laat je verborgen agenda voor wat het is. Als je iets moet bewijzen, zit je nog steeds gevangen.’
HOLISTIK ACADEMY
Onlangs maakten we op de redactie een lijstje van onze favoriete spirituele leraren om ons door hen deze zomer te laten inspireren door hun levenslessen. Et voilà, de Holistik Academy serie was geboren. Perfect voor een meditatief reflectiemoment tijdens je zondagse ontbijtje. Of om tevoorschijn te toveren tijdens het avondeten voor diepgaande gesprekstof. Edith Eger, Het geschenk, €20.
1. Holistik Academy #1: 5 glasheldere levenslessen van Eckhart Tolle voor instant verlichting
2. Holistik Academy #2: 5 lessen van Clarissa Pinkola Estés om de wilde vrouw in jou te vinden
3. Holistik Academy #3: 7 wijze lessen van Marianne Williamson over liefde als leidraad
4. Holistik Academy #4: 5 verfrissende levenslessen van Brené Brown
5. Holistik Academy #5: vind het lef om helemaal jezelf te zijn met déze wegwijzers van Glennon Doyle
6. Holistik Academy #6: pak de regie terug over je leven met déze 5 levenslessen van Louise Hay
7. Holistik Academy #7: 5 waardevolle lessen in zuivere liefde van zenboeddhist Thich Nhat Hanh
8. Holistik Academy #8: 5 lessen in ‘pussyfication’ van sensualiteitsexpert Mama Gena