Het aantal vrouwen met PMS, PCOS en endometriose neemt helaas toe. Maar wat hebben ze met elkaar gemeen en wat valt er aan de klachten te doen? Alle drie wijzen ze op een disbalans in de hormoonhuishouding, met de nadruk op een verstoring in de geslachtshormonen. Belangrijk om te weten is dat je hormoonhuishouding vooral wordt beïnvloed door: voeding, stress, beweging, slaap, ontspanning en toxiciteit. Mocht jij dus één van de vele vrouwen zijn met hormonale klachten dan kun je, door aanpassingen te maken op één of meer van deze gebieden, zelf invloed uitoefenen op je hormoonhuishouding om zo meer in balans te komen. We vroegen orthomoleculair therapeut en hormoonspecialist Karlijn Hoebe om advies.
PMS, PCOS en endometriose: zo kun je deze vrouwenklachten helpen verminderen
Karlijn: Wanneer je jouw hormonen weer in balans wilt krijgen, is het van belang dat je stap voor stap te werk gaat en niet alles in één keer ‘perfect’ wilt doen. Meestal is er daar waar je het minste aandacht aan besteedt juist de grootste winst te halen is. Het zijn de kleine veranderingen die je maakt die je op de lange termijn een groot resultaat geven.
Belang van gezonde darmen
Gezonde darmen liggen aan de basis voor een evenwichtige hormoonhuishouding. Wanneer er sprake is van een disbalans in de darmen dan worden de voedingsstoffen die je binnenkrijgt, vanuit je voeding en eventuele aanvullende voedingssupplementen, minder goed of zelfs niet opgenomen. En juist deze voedingsstoffen zorgen ervoor dat het hele proces van aanmaak, transport en elimineren van hormonen goed verloopt. Een tekort aan één of meerdere voedingsstoffen kan er toe leiden dat er ergens in dit proces wat wordt geblokkeerd met alle gevolgen van dien. Een disbalans in de darmen kan onder andere worden veroorzaakt door: voeding wat je lichaam niet goed kan verwerken, een overgroei aan slechte bacteriën, een tekort aan goede bacteriën (probiotica), schimmels, gisten en/of parasieten. Een darmonderzoek aan de hand van feaces-materiaal kan dit uitwijzen en is een mooi uitgangspunt voor een gericht plan van aanpak.
De invloed van stress
We weten allemaal wel dat langdurige stress niet goed voor ons is, maar toch onderschatten we vaak nog de enorme rol die stress heeft in hormonale klachten. Bij PMS, PCOS en endometriose is er in de meeste gevallen sprake van een disbalans in de geslachtshormonen oestrogeen en progesteron. Vaak is er een teveel aan oestrogeen en/of een tekort aan progesteron, dat ook wel oestrogeendominantie wordt genoemd. Wanneer de klachten het gevolg zijn van oestrogeendominantie, dan is het belangrijk om de hoeveelheid oestrogeen omlaag te krijgen en/of de hoeveelheid progesteron omhoog. Welke rol speelt stress hierin? Wanneer je stress ervaart dan moet er meer van het stresshormoon cortisol worden aangemaakt en wordt het progesteron in je lichaam hiervoor gebruikt. Op deze manier kan een teveel aan stress dus leiden tot een disbalans in de geslachtshormonen en ten grondslag liggen aan PMS en PCOS klachten.
Voeding en ondersteunende voedingssupplementen
Zoals eerder benoemd zijn voldoende voedingsstoffen essentieel voor een goede gezondheid en evenwichtige hormoonbalans. Een gevarieerd voedingspatroon met zoveel mogelijk natuurlijke en onbewerkte producten is de beste manier om een zo breed mogelijk spectrum aan voedingsstoffen binnen te krijgen. Wanneer er echter sprake is van een hormonale disbalans, dan is gezonde voeding alleen vaak niet meer voldoende. Om de disbalans in je lichaam te herstellen heb je dan een hogere behoefte aan bepaalde voedingsstoffen nodig om zo het zelfgenezend vermogen in het lichaam te stimuleren. Het gebruiken van ondersteunende voedingssupplementen kunnen daarbij een uitkomst zijn. Laat je echter goed informeren door een natuurarts of orthomoleculair therapeut. Jouw behoefte hangt namelijk helemaal af van jouw klachtenbeeld en huidige situatie. Nog te vaak wordt over voedingssupplementen gezegd ‘baat het niet, dan schaadt het niet’, met als gevolg dat veel mensen zelf gaan experimenteren. Sommige, met name synthetische, voedingssupplementen kunnen echter wel degelijk nadelige gevolgen met zich meebrengen. De juiste vorm en dosering van voedingssupplementen is daarom essentieel en vraagt om maatwerk.
Lief voor je lever
Je lever is verantwoordelijk voor de ontgifting in je lichaam. Een verminderde ontgiftingscapaciteit van je lever ontstaat ondermeer door verkeerde voeding, alcohol of medicatie zoals de anticonceptiepil. Let daarom op met de hoeveelheid alcohol en gebruik alleen medicijnen als het echt noodzakelijk is.Onderdruk jij emoties als woede, frustratie en boosheid? Dan kan dit ook leiden tot verstoringen van je leverfunctie. Naast ontgiften is een andere belangrijke functie van je lever het afbreken van hormonen zoals oestrogeen. Hoe slechter je lever in staat is om oestrogenen waarvan de werking niet meer nodig is af te breken, hoe meer oestrogeen zich in je lichaam opstapelt. Hierdoor raakt de balans tussen oestrogeen enerzijds en progesteron en testosteron anderzijds verder verstoord. Door regelmatig kruisbloemgroente te eten, help je je lever om het oestrogeen dat afgebroken moet worden ook echt af te breken. Tot de kruisbloemgroenten behoren o.a.: bloemkool, broccoli, boerenkool, Chinese kool, radijs, rode kool en rucola.
De juiste vorm van beweging
Net als met gezonde voeding, weten we ook allemaal dat voldoende lichaamsbeweging bijdraagt aan onze gezondheid. Echter zijn we ons er vaak niet van bewust dat ook de juiste vorm van lichaamsbeweging van belang is. Dit is namelijk niet voor iedere persoon gelijk. Welke vorm van lichaamsbeweging er voor jou het beste werkt hangt af van je huidige gezondheidstoestand en hormoonbalans. Bij vrouwen met klachten die wijzen op oestrogeendominatie blijkt een aantal keren in de week krachttraining erg effectief te zijn. Wanneer er bij jou sprake is van een hoog cortisolgehalte dan is het beter om een wat meer rustige vorm van beweging te doen, zoals yoga of wandelen/fietsen op een rustig tempo. Landurige cardio-training kan dan teveel van je lichaam vragen waardoor er nog meer cortisol wordt geproduceerd en de hormoonhuishouding verder uit balans wordt getrokken. Meer sporten en bewegen is per definitie dus niet altijd beter. Voldoende ontspanning is net zo belangrijk als inspanning. Uiteindelijk gaat het, zoals met alles, weer om de juiste balans.
Voldoende nachtrust
Slecht slapen komt bij veel vrouwen voor, terwijl een goede nachtrust juist essentieel is voor je gezondheid én een gezonde
hormoonbalans. Tijdens de slaap gebeurt er veel in je lichaam: het immuunsysteem wordt actief, maar ook je hormonale systeem, zenuwstelsel en een goede werking van de hersenen zijn afhankelijk van een goede nachtrust. Ervaar jij hormonale klachten? Wees je dan bewust van het belang om ook je slaappatroon eens onder de loep te nemen. Slaappillen kunnen helpen, maar ook verslavend werken en vervelende bijwerkingen geven.
De juiste voeding, beweging in de buitenlucht en ademwerk zijn natuurlijke manieren om de nachtrust verbeteren. Het vermijden van koffie, zwarte thee en chocola na 14.00 uur kan ook uitkomst bieden, omdat het lichaam dan voldoende tijd heeft om de cafeïne af te breken. De aanmaak van melatonine wordt verstoord door o.a. ’s avonds naar blauw licht te kijken. Stop daarom minimaal één uur voordat je gaat slapen met televisie kijken of actief te zijn op je computer, tablet of smartphone.
Verwerk je gevoelens en ervaringen
Volgens de Nederlandse Vereniging voor Gynaecologie spelen bij een deel van de vrouwen die last hebben van hormonale klachten, zoals PMS, onderdrukte gevoelens en ervaringen een rol. Dit kan bewust zijn, maar ook onbewust. Naast een gezonde leefstijl is het dus ook noodzakelijk om gevoelens en ervaringen te verwerken. In hoeverre herken, erken en handel jij naar je emoties? Wanneer jij oude belemmerende mentale en emotionele blokkades doorbreekt en opruimt, activeer jij daarmee je zelfhelend vermogen. Je komt hiermee innerlijk weer in balans en dat uit zich in een evenwichtige hormoonhuishouding.
Over Karlijn Hoebe
Karlijn Hoebe is orthomoleculair therapeut & transformatie coach. Zij begeleidt voornamelijk vrouwen met uiteenlopende (hormonale) klachten om meer in balans te komen. Voor persoonlijk advies kun je bij haar terecht in haar praktijk in Heiloo of online een afspraak bij haar maken. Kijk voor meer informatie op karlijnhoebe.nl of stuur een mail naar info@karlijnhoebe.nl
