In Nederland worden jaarlijks gemiddeld ruim 60.000 huwelijken gesloten. Hoewel veel mensen de liefde bezegelen met een jawoord, strandt een aanzienlijk deel van deze verbintenissen alsnog in een scheiding. Volgens de meest recente cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS, 2024) eindigt ongeveer een derde van alle huwelijken. Opvallend is dat er elk jaar duidelijke pieken zijn in het aantal scheidingen, met name in september en januari, direct na de zomervakantie en de kerstvakantie. Maar wat zijn de belangrijkste redenen waarom mensen besluiten uit elkaar te gaan?
Scheiden: dit zijn de 5 belangrijkste redenen om uit elkaar te gaan
Scheidingsadvocaten merken het ieder jaar opnieuw: september en januari zijn de drukste maanden voor echtscheidingen. Veel mensen die al langer twijfelen, hakken na de zomervakantie en de feestdagen de knoop door. De gemiddelde leeftijd waarop vrouwen in Nederland scheiden is volgens het CBS 44,9 jaar, mannen zijn gemiddeld 48,2 jaar. Een huwelijk duurt gemiddeld 15 jaar. Maar wat zijn dan de belangrijkste redenen om uit elkaar te gaan?
Emotionele verbinding ontbreekt
Volgens een studie gepubliceerd in het Journal of Sex & Marital Therapy hebben de meeste scheidingen te maken met een gebrek aan emotionele verbinding. Het onderzoek werd uitgevoerd in Denemarken onder 2.371 gescheiden respondenten met een gemiddelde leeftijd van 45. Van al deze respondenten had 44 procent de scheiding zelf in gang gezet. In 40 procent van de gevallen was het de partner die wilde scheiden en voor 16 procent was het een gezamenlijk besluit. Onderstaande 5 redenen om te scheiden werden het meest genoemd:
1. Gebrek aan liefde of intimiteit
Bijna de helft (47%) van de ondervraagden gaf aan dat het ontbreken van liefde of emotionele en fysieke intimiteit de belangrijkste reden was om de relatie te beëindigen. Wanneer partners elkaar niet meer écht zien of voelen, verdwijnt de emotionele basis van de relatie.
2. Communicatieproblemen
44% van de respondenten noemde gebrekkige communicatie als grootste boosdoener. Velen gaven aan dat er sprake was van langs elkaar heen praten, conflicten die niet werden uitgesproken of partners die zich afsloten. Vooral vrouwen benoemden dat hun man ‘geen prater’ was, wat leidde tot groeiende verwijdering.
3. Gebrek aan respect, vertrouwen en empathie
Een gezonde relatie is gebouwd op onderling respect en vertrouwen. Maar wanneer dit ontbreekt – bijvoorbeeld door herhaaldelijk kwetsend gedrag, kritiek of onbetrouwbaarheid – komt de basis onder druk te staan. Veel respondenten meldden dat zij hun vertrouwen niet meer konden herstellen en daarom kozen voor een scheiding.
4. Uit elkaar gegroeid
Een veelgehoorde reden voor het beëindigen van een relatie is het geleidelijk uit elkaar groeien. De levenspaden, interesses of waarden van de partners kunnen in de loop der jaren steeds meer verschillen, waardoor een gevoel van vervreemding ontstaat. Respondenten omschreven dit als “steeds meer uit elkaar gegroeid” of “we wilden iets anders van het leven”.
5. Onopgeloste persoonlijke problemen of trauma’s
Steeds vaker wordt erkend dat persoonlijke trauma’s of onverwerkte problemen een negatieve invloed kunnen hebben op de dynamiek binnen een relatie. Denk aan onveilige hechting, jeugdtrauma of psychische klachten. Wanneer één van de partners hier onvoldoende bewust van is of zich niet wil laten helpen, kan de relatie structureel onder druk komen te staan.
Relatie als uitwisseling van geven en ontvangen
Volgens familiesystemen-expert Els van Steijn is een relatie een constante uitwisseling van geven en ontvangen. Als de balans structureel verstoord is en er geen wederkerigheid meer bestaat, ontstaat er een negatieve dynamiek. Dan wordt er niet meer liefdevol gegeven, maar teruggenomen uit boosheid, frustratie of teleurstelling. Die negatieve spiraal leidt vaak tot verdere verwijdering.
Minachting als breekpunt
Een duidelijk signaal dat een relatie mogelijk niet meer te redden is, is het optreden van minachting. Als er met rollende ogen wordt gereageerd of neerbuigende opmerkingen worden gemaakt, is het vertrouwen vaak ver te zoeken. Volgens psycholoog en relatiedeskundige John Gottman is minachting zelfs dé voorspeller van echtscheiding.
Luister naar je lichaam
Wanneer twijfels blijven hangen, kan het zinvol zijn om niet alleen je hoofd te raadplegen, maar ook te luisteren naar de signalen van je lichaam. Chronische stressklachten, vermoeidheid of lichamelijke spanning kunnen duiden op een diepere onvrede in je relatie.
Respectvol afscheid nemen
Volgens Els van Steijn is het beëindigen van een relatie pijnlijk, maar hoeft het geen emotionele ravage achter te laten. Door het proces bewust en respectvol te doorlopen, kun je beide partners ruimte geven om verder te gaan. Haar suggestie is om belangrijke zinnen uit te spreken of op te schrijven, zoals:
- Ik heb je liefgehad en je hebt veel voor me betekend.
- Dank je wel voor het goede dat je me hebt gegeven.
- Ik neem verantwoordelijkheid voor mijn aandeel in wat misging.
- Ik laat het jouwe bij jou.
- Het goede neem ik met me mee naar de toekomst.
Als het lukt om op deze manier afscheid te nemen, creëer je ruimte voor verwerking, heling en een nieuwe start. Voor beide partners.
