Wekelijks spreekt arts-seksuoloog NVVS Renee Steinmann vrouwen die minder zin hebben in seks dan hun, vaak mannelijke, partner. Ze hebben het gevoel dat het lichaam niet doet wat het zou moeten doen zonder te begrijpen waarom, en voelen zich tekortschieten. Renee: ‘Maar in de gesprekken met deze vrouwen zie ik een belangrijk patroon terugkomen: de seks die ze hebben is niet altijd fijn. Met regelmaat iets doen wat niet fijn is zorgt ervoor dat je seksueel verlangen en zin in seks ook minder wordt. Eigenlijk niet gek, want waarom zou je zin houden in iets waar je niet echt van geniet?’ Dit is een belangrijk onderwerp om met je partner te bespreken, maar gelukkig is er ook veel wat je zélf kunt doen om meer te kunnen genieten van seks. Je authentieke verlangens verkennen en werken aan je lichaamsbewustzijn, bijvoorbeeld. Hieronder vertelt Renee je meer.
Minder zin in seks? Deze tips van een seksuoloog laten je levensenergie weer stromen
Renee: ‘Voor het ervaren van seksueel genot en plezier zijn een aantal elementen heel belangrijk:
1. Autonomie en veiligheid
Ik hoor regelmatig dat vrouwen vinden dat het te lang duurt voordat ze opgewonden zijn. Ze veroordelen zichzelf omdat ze niet makkelijk of snel genoeg zouden klaarkomen. Te weinig seksuele autonomie, veiligheid en communicatie zijn hier essentiële factoren. Maar ook beeldvorming speelt een belangrijke rol. Kijk maar eens naar de gemiddelde film of serie: daar wordt het beeld van de vrouw die snel opgewonden is en makkelijk klaarkomt – en dan ook nog eens door penis-in-vagina seks – keer op keer bevestigd. Vrouwen verwachten van hun lichaam dat het op een bepaalde manier reageert in plaats van dat het eigen tempo, de wisselende verlangens en behoeften iedere keer weer opnieuw ontdekt, gevolgd en uitgesproken worden. Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat vrouwen een cyclusafhankelijk verschil in seksuele prikkelbaarheid ervaren. Als je dit weet en erkent, dan kan je loskomen van het lineaire verwachtingspatroon van het verloop van jouw zin en opwinding.
Reflectievragen die je jezelf kunt stellen zijn: Voel je je vrij en veilig om je eigen seksualiteit te ontdekken? Hoe verbonden ben je met je eigen lichaam? Ken je je eigen lichaam, je vulva, clitoris, vagina en bekkenbodemspieren? Raak je jezelf aan? Weet je en voel je waar je naar verlangt? Hoe je wel maar ook niet aangeraakt wilt worden? Durf je verantwoordelijkheid te nemen voor je eigen genot? Stop je als het pijn doet? En als je dit niet doet, wat maakt dan dat je doorgaat?
2. Communicatie
Pak je de ruimte om heel duidelijk aan te geven wat je wel wil maar vooral ook niet wil? Durf je je grenzen aan te geven? Te zeggen stop als je wilt stoppen? En als dit moeilijk is voor je (zoals voor heel veel vrouwen geldt), weet je hoe dat komt?
3. Rust en lichaamsbewustzijn
Drukke dagen, deadlines, werkstress, emotionele stress. We hebben er allemaal in meer of mindere mate mee te maken. Als je sympathische zenuwstelsel door stress ‘aan’ staat, kun je niet gemakkelijk verbinding maken met je lichaam en je lijf echt voelen. Het sympathische zenuwstelsel activeert namelijk onze fight-or-flight respons. De bloeddruk stijgt, de spieren spannen zich aan, de ademhalingsfrequentie gaat omhoog en het zintuiglijk waarnemen versmalt. Vanuit deze staat van zijn opgewonden worden werkt voor de meeste vrouwen niet. Het hoofd is nog vol, het lichaam gespannen en een aanraking wordt heel anders ontvangen/gevoeld dan wanneer er meer ontspanning (parasympatische activatie) zou zijn.
Lichaamsbewustzijn vergroten
Het vergroten van je lichaamsbewustwording – o.a. het ‘aan’ staan leren herkennen en jezelf er niet om veroordelen – is stap één. Onderzoeken wat jij nodig hebt om de ‘uit’ knop te vinden is stap twee en je lichaam is daarvoor dé ingang. Een aantal voorbeelden kunnen zijn: wandelen in de natuur, op blote voeten lopen, je lichaam bewegen door middel van dans of shaken, warm douchen. Een belangrijke kanttekening hierbij: als onverwerkt (seksueel) trauma de rede van sympathische activatie is, is er vaak meer nodig om de ‘uit’ knop te vinden. In dat geval zou ik adviseren om uit te reiken naar professionele begeleiding door iemand die aandacht heeft voor zowel cognitieve als lichamelijke verwerking van het trauma en ook helpt bij het (terug) vinden van een positieve seksuele beleving, als die wens er is.
Minder zin in seks: deze oefeningen kunnen helpen
De weg naar genot en seksueel plezier is er een door de weerstand heen. Om verbetering te ervaren is het belangrijk om te gaan ‘doen’. Om kleine stapjes te gaan zetten. De neiging is vaak groot om te vermijden zodat je niet geconfronteerd hoeft te worden met je eigen ongemak, onzekerheid en onderliggende, soms pijnlijke, emoties. Helaas brengt dat jou, en je partner, niet dichter bij seksueel plezier en bij elkaar. Hierbij dus een aantal mooie oefening die je thuis kan doen.
Met jezelf
1. Onderzoek ten eerste eens welke aannames jij hebt over hoe seks zou moeten zijn, hoe jij vindt dat je zou moeten zijn als seksueel persoon en wat je daarin van jezelf en je lichaam verlangt.
2. Zorg dat je gedurende 30 minuten niet gestoord wordt en zoek een plek op waar je je prettig en veilig voelt. Als je heel erg ‘aan’ staat, merk dat dan op en kijk of je bijvoorbeeld eerst een warme douchte wilt nemen. Het is niet erg als je je wat onrustig blijft voelen, probeer jezelf er niet om te veroordelen. Maak het jezelf comfortabel en start met het aanraken van je lichaam op verschillende plekken – hoofd, benen, borsten, vulva, billen etc – waarbij je probeert te voelen welke en welke soort aanrakingen en op welke plek je prettig vindt en welke niet. Let daarbij op je ademhaling en probeer vooral te focussen op wat je voelt, wat je opmerkt en wat de aanrakingen met je doen. Dat wat je voelt, ook al is het ongemak of onrust, is precies goed. Je oefent om zonder oordeel en om zonder iets te willen veranderen je gevoel te ervaren. Een rustige ademhaling helpt je hierbij. Deze oefening kan je vaker herhalen.
Samen
Bovenstaande oefening kan je ook samen met je partner doen. Spreek af wie begint met de ontvangende rol, dus degene die aangeraakt wordt. Blijf in deze oefening letten op wat de aanrakingen met je doen. Als je iets niet fijn vindt, spreek dat dan uit. Het doel is niet om seksueel opgewonden te worden, het is géén voorspel. Mocht je wel opwinding ervaren door bepaalde aanrakingen dan is dat natuurlijk niet erg, je hoeft er alleen niets mee te doen. In het begin kan je starten met 5 minuten ontvangen om vervolgens te wisselen met 5 minuten geven. Dit kan je op een gegeven moment verlengen naar 10 minuten per keer. Je kan ook afspreken om de eerste paar keer nog niet de erogene zones aan te raken zoals vulva, borsten en penis. Gaandeweg kan je ook wat meer variëren door bijvoorbeeld een olie te gebruiken bij het aanraken, of dat de ontvangende partner suggesties doet waar zij/hij het prettig zou vinden om aangeraakt te worden en op welke manier.
Tantra & sexual wellbeing e-book
Leer hoe je jouw lichaam op een liefdevolle manier gebruikt als instrument voor spirituele, seksuele en persoonlijke groei.Bestel e-book voor €9,95
Wees zacht voor jezelf
Ieder persoon heeft een eigen manier van opgewonden raken en wisselende voorwaarden die daarvoor nodig zijn. Het is een leerproces, waarbij het belangrijk is om met zachtheid en compassie met jezelf en je lichaam om te gaan. Het gaat erom je lichaam te laten spreken in plaats van je hoofd. Goed voor jezelf te zorgen en proberen los te laten wat je zou moeten doen, voelen of willen. Probeer zo eerlijk mogelijk te zijn over waar je wel of niet naar verlangt, hoe je aangeraakt zou willen worden. Zo creëer je een speelveld waar veilige, plezierige en lustvolle seks kan ontstaan.’
Over Renee
Renee werkt als holistisch arts en seksuoloog NVVS in haar eigen praktijk ‘Haseya’ in Nijmegen en bij holistische praktijk Den Hoek in de Bilt. In haar werk staan drie pijlers centraal: het fysieke lichaam (aanwezig én veilig leren zijn ín je lichaam en met je gevoel, embodied consent, de ademhaling en het microbioom), seksualiteit en kwantumbiologie (helen met water, licht en geluid). Ze is gespecialiseerd in dyspareunie (pijn bij het vrijen), vulvaire (pijn) en bekkenklachten. Ze biedt ook begeleiding bij verminderd seksueel verlangen in relaties, een onveilig gevoel na een vervelende (seksuele) ervaring en angst voor lichamelijke onderzoeken door een arts. Halverwege 2024 rondt ze haar opleiding Integral Pelvic Therapy Practitioner af. Bij Den Hoek behandelt ze mensen met chronische lichamelijke en mentale klachten zoals o.a. vermoeidheid, somberheid, hormonale disbalans, darmklachten, concentratiestoornissen, gewrichtsklachten en/of slaapproblemen.
