Een koude douche integreren in je dagelijks leven is voor velen als verplicht kijken naar een griezelfilm. Toch is er veel wetenschappelijk onderzoek naar koud (af)douchen gedaan en belooft het een Holy Grail te zijn. Maar waarom zou je jezelf op de vroege ochtend vrijwillig ‘pijnigen’ met een koude straal op je bol? Het antwoord: de waanzinnige hoeveelheid gezondheidsvoordelen die het oplevert. Epigenetisch psycholoog Emilie Koppius praat je bij.
Wetenschap bewijst: zó gezond is koud (af)douchen
1. Een koude douche zorgt voor een afname van stress
Dit komt omdat een koude douche de afgifte van endorfine stimuleert. Endorfine is een stofje in ons lichaam dat werkt als een natuurlijke ‘feel good drug’, ofwel het zorgt voor aangename gevoelens. Ten eerste heeft endorfine een direct remmende werking op onze stresshormonen. Ten tweede reguleert endorfine op haar beurt weer de afgifte van serotonine en dopamine. Ook dit zijn hormonen die onder andere invloed hebben op onze stemming, zelfvertrouwen, geheugen, seksuele activiteit en eetlust. Logischerwijs heeft daarom een tekort aan deze gelukshormonen een negatieve invloed hierop.
Depressie
Daarnaast kan de koude douche een positieve bijdrage leveren aan de behandeling van een depressie. Bij mensen die lijden aan een depressie is sprake van een verstoorde huishouding van de hierboven genoemde gelukshormonen. Een koude douche kan bijdragen aan het herstel van de balans van deze hormonen. Ook bevindt zich in onze huid een grote hoeveelheid aan kou-receptoren. Wanneer deze receptoren worden blootgesteld aan koud water vindt er een overweldigende uitstoot aan zenuwimpulsen plaats vanuit de zenuwuiteinden in de huid naar de hersenen, wat opnieuw een anti-depressieve werking heeft.
2. Een koude douche draagt bij aan een sneller herstel na sporten
Als gevolg van de kou spannen de spieren van je bloedvaten aan. Dit zorgt ervoor dat je bloedvaten vernauwen. Hierdoor neemt de bloeddruk toe, pompt het hart krachtiger en neemt de doorbloeding in je spieren toe. Als gevolg hiervan kunnen afvalstoffen sneller worden afgevoerd en zuurstof en voedingsstoffen sneller in de vermoeide spierweefsels worden opgenomen. Dit zorgt ervoor dat je lichaam zich beter kan herstellen.
3. Een koude douche remt ontstekingen
Bij een ontsteking denken wij automatisch aan een rode, gezwollen en pijnlijke plek aan de oppervlakte van de huid. Wat wij echter niet weten, en wat tevens zeer belangrijk is, is dat er ook zoiets bestaat als laaggradige ontstekingen. Dit zijn sluimerende ontstekingen in het lichaam die je gezondheid en weerstand ondermijnen. Deze kunnen zich overal in het lichaam bevinden. Op dit moment zijn laaggradige ontstekingen een van de belangrijkste risicofactoren voor het ontstaan van welvaartsziekten (bijv. ADHD, diabetes, burn-out, etc.) Ze worden mede veroorzaakt door leefstijlfactoren waar wij in onze hedendaagse maatschappij aan worden blootgesteld: stress, ongezond en vet eten, overgewicht en een gebrek aan lichaamsbeweging. Een koude douche zorgt voor een toename van het stofje interleukine, wat een onstekingsremmende werking heeft. Daarnaast verhoogt het de ‘natural killer cellen’ die de natuurlijke functie hebben om zieke cellen dood te maken.
4. Een koude douche draagt bij aan gewichtsverlies
In het menselijk lichaam kan onderscheid worden gemaakt tussen bruin en wit vetweefsel. Het bruine vet wordt gezien als het gezonde vet omdat het de energie die je binnenkrijgt uit voeding omzet in warmte. Dit vet is dus nodig om de lichaamstemperatuur in het lichaam te reguleren. Het witte vet daarentegen zet de energie niet om, maar slaat het alleen op. Dit type vetweefsel bevindt zich voornamelijk rondom de organen en achter de huid – het vet van het welbekende bierbuikje. Hoewel de meeste mensen een negatieve associatie hebben met het woord ‘lichaamsvet’, heeft bruin vet een zeer mooie eigenschap; dankzij bruin vet zijn we in staat het witte ongezonde vet te verbranden. En laat het nou net zo zijn dat een koude douche zorgt voor een toename in de hoeveelheid bruin vet!
Ik ben overtuigd, maar hoe pas ik het toe?
Om de hele dag profijt te hebben van de positieve effecten van koud douchen, adviseer ik je de dag ermee te starten. Wel is het verstandig de duur op te bouwen. Begin met 20 seconden, de dag erna 30 seconden en bouw het langzaam op naar 2 á 3 minuten. Let wel goed op je ademhaling. Je bent vaak geneigd om te verkrampen en daardoor je adem in te houden. Probeer goed te blijven ademhalen, ook al voelt dit onnatuurlijk. En onthoud; hoe groter de weerstand van je lichaam, hoe groter de positieve effecten! Mensen met hartproblemen wil ik echter afraden koud te douchen. Nu rest mij nog maar één opmerking: probeer het zelf en geniet van de effecten!
Meer lezen over kou training?
Wim Hof is een levende legende door zijn verbazingwekkende prestaties, zoals het weerstaan van extreme temperaturen. Hij kreeg de bijnaam The Ice Man door het breken van een aantal wereldrecords met betrekking tot blootstelling aan kou.In het allesomvattende boek De Wim Hof Methode vertelt Wim Hof in eigen woorden zijn verhaal en legt zijn methode uit met aandacht voor:
- Adem
- Kou
- Mindset
- Spiritueel ontwaken
- Wetenschap
Het trotseren van kou in een ijsbad of onder de douche is met andere woorden niet alleen goed voor je mind en body, maar óók voor je spirit. De Wim Hof Methode, verkrijgbaar via o.a. Bol.com, €24,50.
