Holistisch huisarts legt uit: het geheim van gewicht verliezen is jezelf leren dragen

Juriaan Galavazi is holistisch huisarts en coach. Naar zijn mening is het geen toeval dat sommige mensen ziek worden of klachten krijgen. Lichaam en geest zijn niet van elkaar te scheiden. We kunnen het apart beschrijven, maar het functioneert als één geheel. In dit artikel legt Juriaan uit waarom diëten, intensief sporten, pushen en volhouden vaak geen blijvend effect hebben. Pas als je jezelf leert dragen bij oncomfortabele gevoelens als onzekerheid, eenzaamheid en verdriet is je lijf klaar om afscheid te nemen van wat jou niet langer dient.

Holistisch huisarts legt uit: het geheim van gewicht verliezen is jezelf leren dragen

Ze zit voor me. Een jonge sportieve vrouw. Aan haar intenties ligt het niet. Ze wil graag afvallen. Hoewel ze niet eens echt te zwaar is. Maar ze voelt zich beter als ze een paar kilo afvalt. Ze sport veel en let op haar voeding. En nog lukt het niet om haar doel te bereiken. Iedere keer opnieuw trapt ze in dezelfde valkuil. En is er een moment waarop ze toch weer meer eet dan nodig is.

Stressfactor erbij

De relatie met voeding is voor – met name – veel vrouwen gespannen. Wat maakt nou dat al dat diëten, intensief sporten, pushen en volhouden vaak geen blijvend effect heeft? Zou je kunnen zeggen dat als we al jaren mensen op die manier begeleiden in hun (over-)gewicht, en het zo vaak niet werkt, dat deze aanpak dus niet effectief is? Daar waar we mensen begeleiden in positieve gezondheid door hen te stimuleren om meer te gaan bewegen en beter te gaan eten, voelt dit voor veel mensen als nóg een taak en daarmee een stressfactor erbij. Naar mijn idee is een andere aanvliegroute veel succesvoller.

Winst en risico

Ook hier begint de mogelijke oplossing met het stellen van een vraag. Wat voor een doel heeft het overmatig eten? Met andere woorden; wat is de winst van veel eten? Misschien zeg je in eerste instantie: er is geen winst… Ik geloof daar niet in. We doen allemaal alleen maar iets als we daar winst bij hebben. En winst hebben kan ook betekenen dat je daarmee iets kan ontlopen, niet aan hoeft te gaan. Zou de winst hier kunnen zijn dat je je beter voelt als je eet, ook al is het maar kort? Zou de winst hier kunnen zijn om de ongemakkelijke gevoelens die je vlak voor en op het moment van eten hebt, om die maar niet meer te hoeven voelen? Een andere interessante vraag zou kunnen zijn: wat is het risico? Wat is het risico als je dan niet zou gaan eten? En ook hier zal je zeggen: er is geen risico… Als er geen risico zou zijn dan was je echt al láng gestopt met je eetbuien. Je loopt hier wel degelijk een risico. Stel jezelf nogmaals de vraag: wat is het risico als ik op dit moment niet toegeef aan mijn behoefte…?

Belonen en straffen

Wow… dan zou er heel veel onrust komen. Dan zou ik niet weten waar ik naar toe zou moeten. Dan word ik gek in mijn hoofd. Ik moet dan iets eten, ik moet iets drinken. Om de onrust in mijn hoofd te sussen. En je voelt dan de weerstand. Je voelt de weerstand omdat je met jezelf een commitment bent aangegaan. Namelijk met dat deel van jou dat heel graag wil stoppen. Dat deel wil graag afvallen of een betere leefstijl hanteren. Dus welk zoethoudertje heb je dan nog om toch te mogen eten? Een mogelijke escape kan zijn om daar vriendelijk voor jezelf te zijn. Vriendelijk in de zin van: maar je hebt toch heel goed je best gedaan? Dat ene chocolaatje dat kan best, dat heb je wel verdiend. Of jezelf te straffen. Dat kan ook heel goed werken; nu is het toch al verpest, loser… Nu kan je net zo goed de hele reep nemen. En beide mechanismen – jezelf belonen of jezelf straffen – zijn manieren om jezelf bij de echte pijn en het ongemak vandaan te houden.

Gevoelens van eenzaamheid

Een ander risico dat je loopt klinkt misschien raar: namelijk dat je je niet meer druk zou hoeven te maken over eten. “Maar dat zou fantastisch zijn!”, hoor ik je zeggen. Maar is dat werkelijk zo? Stel nou dat je niet meer over eten hoeft na te denken. Dat je niet meer ieder moment van de dag bezig bent met het tellen van calorieën of het volgende eetmoment? Maar dat je alleen nog ergens, op de dag, eet wanneer je daadwerkelijk honger hebt. En verder niet. Hoe ga je al die andere momenten dan “opvullen”? Hoe ga je om met de leegte die dan ontstaat? Ook die kan bedreigend zijn. Stilte en leegte zijn vaak verbonden met gevoelens van eenzaamheid. Het moment dat je ouders je apart hebben gezet omdat je stout was. De leraar die je straf gaf en niet meer naar je wilde luisteren omdat je je op een bepaalde manier gedroeg. Stilte, leegte en eenzaamheid zijn ervaringen waarmee we niet goed geleerd hebben hoe daar mee om te gaan. Het liefst willen we daar zo snel mogelijk van weg. We hebben dan nog liever de (destructieve) relatie met eten, dan dat we geconfronteerd worden met al die ongemakkelijke gevoelens.

Dragen van ongemakkelijke gevoelens

Dus als we ervan uitgaan dat het eten hier uiteindelijk bedoeld is om je bij de pijn, de leegte en het ongemak vandaan te houden. Hoe zou het dan zijn om jezelf te leren dragen in deze ongemakkelijke gevoelens? Maar wat doen wij, reguliere dokters? We proberen iemand een nieuw haakje te geven. Een haakje van zekerheid. Een haakje van vertrouwen. Door middel van sport- en voedingsschema’s. Met andere woorden: als je dit doet, dan vind je het geluk. Alsof de weegschaal hier je een nieuw geluk zou kunnen geven. Ja, dat kan. Maar daar kleeft een groot risico aan. Namelijk dat je het ook weer kwijt raakt. Dus hoe zou het zijn om je te leren dragen op de plek van stilte, onrust en ongemakkelijke gevoelens? En van daaruit keuzes te maken over wat daadwerkelijk goed is voor jou. Zou het dan zo kunnen zijn dat gezond eten, gewichtsafname en een andere constructievere leefstijl een automatische bijwerking worden van jezelf te leren supporten?

Contact maken

Naar mijn idee zijn er twee dingen nodig. Aan de ene kant een breekijzer in je brein zodat je jezelf niet steeds laat misleiden vanuit een soort van vriendelijkheid of schuldgevoel. En aan de andere kant contact maken met je gevoelens van ongemak en jezelf daar beter te leren begeleiden. Zodat uiteindelijk de weegschaal alleen nog maar doet waar die voor bedoeld is. Het aangeven van je gewicht. In plaats van dat het een graadmeter blijft voor je geluk. Let wel. Dit proces is geen quick fix. Zoals een dieet of een periode intensief sporten. Dit vergt tijd, aandacht en veel moed. En je hebt een keuze; je kunt je huidige relatie met eten, met je weegschaal, je diëten en je sportschema’s aanhouden. Je kunt er ook voor kiezen om een andere, nieuwe relatie met jezelf aan te gaan.

Boekentip: ‘Van klacht naar Kans’

Na een reeks super veel gelezen artikelen op Holistik kon een boek natuurlijk niet uitblijven. In december 2019 komt Van klacht naar kans uit. In dit boek legt Juriaan uit waarom je voor een betere behandeling van klachten een andere visie nodig hebt. Een visie waarbij je oude denkpatronen loslaat, je lijf leert voelen, contact maakt met je innerlijke drijfveren, en waarbij je ongemak en pijn leert dragen. Juriaan leert je hoe je dat doet, wat daarbij komt kijken en waarom dit je leven verandert. Een aanrader!

www.dokterjuriaan.nl