De wereld transformeert in een razend tempo en het lijkt wel of alle veranderingen steeds sneller op ons afkomen. Niet zo gek dus dat de moderne mens snakt naar rust en ruimte. Downtime is een ware wellbeing trend geworden en het wordt steeds duidelijker dat eindeloze ‘groei’ voor zowel mens als planeet niet haalbaar is. Hieronder lees je waarom je je allesbehalve schuldig zou moeten voelen als je hersteltijd tot prioriteit maakt. In 2021 heb je de mogelijkheid om daar de hulp van een hightech snufje bij in te schakelen, maar daarover later meer.
Downtime: dit is waarom het in 2021 van levensbelang is ‘lui’ te durven zijn
Volgens de Amerikaanse arts en auteur van de bestseller Burnout, the secret to solving the stress cycle Amelia Nagoski is het de hoogste tijd om uitrusten en het herstellen van ons lichaam in ere te herstellen. In de huidige maatschappij is het maar al te makkelijk om je daarover schuldig te voelen en te denken dat je lui bent. Maar dat we ‘uitrusten’ in ons hoofd niet automatisch koppelen aan ‘luiheid’ is volgens Nagoski van levensbelang: ‘We must replace the toxic view of resting as laziness with the understanding that when we celebrate rest for ourselves and others we make the world a healthier place. We need to prioritize downtime because the current amount of stress in our lives is going to kill us. Literally, the physical impact of living in a world of unmeetable goals and unceasing demands is slowly destroying our bodies.’
Een troebele geest
Nu denk je misschien dat het zo’n vaart niet zal lopen. Maar dat een groeiend aantal mensen stress ervaart door een wereld die steeds meer prikkels op ons afvuurt valt niet te ontkennen. Het is niet voor niets dat er in 2019 in Amerika voor het eerst meer (zelfhulp)boeken zijn verkocht over geestelijke gezondheid dan over diëten en afvallen. En wat denk je van de enorme opkomst van mindfulness en andere self-care trends; niet alleen privé maar ook op de werkvloer? Prachtig natuurlijk dat steeds meer mensen de behoefte hebben hun bewustzijn te verscherpen, maar het is goed om erbij stil te staan waardoor deze in de eerste instantie ‘vertroebeld’ wordt.
De impact van stress op je lichaam
Dat (chronische) stress oncomfortabel voelt, weten we allemaal. Maar wat doet het dan precies met ons lichaam? Om dat te begrijpen is het belangrijk om te snappen wat het effect is van cortisol. Cortisol is één van de belangrijkste – en in potentie gevaarlijkste – stresshormonen. Het stofje wordt aangemaakt in je bijnieren. Normaal gesproken volgt je lichaam daarbij het dag- en nachtritme. ‘s Ochtends bij het opstaan is de cortisolwaarde het hoogst. In de oertijd was dat het moment dat je – in een relatief gevaarlijke omgeving – op zoek moest gaan naar voedsel en dus extra alert moest zijn. Gedurende de dag wordt er steeds minder cortisol geproduceerd. Rond 22.00 uur heeft je cortisolspiegel een dieptepunt bereikt. Je lichaam en geest zijn dan tot rust gekomen en maken zich op om te gaan slapen. Problemen ontstaan als je cortisolspiegel niet daalt, maar permanent hoog blijft door een overkill aan prikkels. Dit kan allerlei oorzaken hebben. Van stress op je werk en in de file staan tot relatieproblemen en overmatig trainen. Telkens als jij stress ervaart, maken je bijnieren cortisol aan. Door een overdosis cortisol voel je je opgejaagd en kun je niet meer goed slapen. En dat leidt vaak tot nog meer stress…
Maak tijd voor downtime
Helaas zal het aantal prikkels dat we te verwerken krijgen de komende decennia niet verminderen. Dat maakt het des te belangrijker om uitrusten een prominente plek te geven in je leven en je daar vooral niet schuldig over te voelen. Zorg dat je overdag voldoende rustmomenten creëert. Je kunt deze momenten op allerlei manieren invullen: thuis op een meditatiekussen, met een kop kruidenthee op de bank of tijdens een wandeling in het park. Maak ook van een goede nachtrust een prioriteit, want je lichaam heeft slaap hard nodig om te herstellen van de belasting van de voorgaande dag.
Het meten van herstel met de Fitbit Sense
Veel mensen grijpen in een break snel naar hun smartphone om ’ter ontspanning’ even door hun Instagram feed te scrollen. Daar wachten echter alleen maar meer prikkels op je en de kans is klein dat je je telefoon ontspannen en opgeladen weglegt. Wat je wél kan helpen relaxen is een gezondheidssmartwatch. Je kent deze slimme gadgets waarschijnlijk vooral als activiteits- en slaapmeters, maar wist je dat ze je ook kunnen helpen je stresslevels binnen de perken te houden? De nieuwe Fitbit Sense is uitgerust met een stressmanagementfunctie én een app die je elektrodermale activiteit scant, die inzicht geeft in je stressrespons. Je kunt op de Fitbit Sense bovendien je dagelijkse Stress Management Score zien (die op basis van verschillende metingen wordt bepaald) en handige mindfulness tools uitproberen om on the spot lichaam en geest te kalmeren. Zoals een timer die je helpt in een bepaald (herstellend) ademritme te blijven.
SOS toolkit
Holistik’s Karlijn probeerde de smartwatch een maand uit. Karlijn: ‘We zijn druk bezig met het schrijven van een nieuwe Holistik Guide, en dat tussen de dagelijkse to do’s door. Het geeft een fijn gevoel om gedurende de dag een tool met me mee te dragen die mijn stresslevels vertaalt in concrete cijfers en grafieken, daar kun je niet zo makkelijk omheen. Zo word ik er regelmatig aan herinnerd dat het écht even tijd is om te ontspannen. En als ’t niet lukt om dat ‘op eigen houtje te doen’ (soms laat je hoofd die deadlines maar niet los), dan kies ik gewoon een van de minfulness applicaties uit om even mee te aarden. Dat kan overal en altijd; zo is de watch niet alleen een intelligente meter maar ook een fijne SOS toolkit.’ Meer informatie over Fitbit Sense vind je hier.
Weer terug in balans komen?
Download nu de gratis Mini Guide & ontvang Karlijn's persoonlijke tipsDownload gratis mini-guide
