In onderzoek uit 2002 introduceerden psychologen Delroy Paulhus en Kevin Williams de ‘Dark Triad‘ van narcisme, psychopathie, en machiavellisme. Deze persoonlijkheidstrekken worden alledrie gekenmerkt door gebrek aan empathie, negativiteit en zelfs kwaadaardigheid. De psychologen onderzochten in hoeverre ze overeenkomen en waarin ze verschillen. Hieronder lees je hoe je de Donkere Drie kunt herkennen.
‘De Donkere Drie’: dit zijn de 3 meest duistere persoonlijkheidstypen
Het is belangrijk om te weten de persoonlijkheidstrekken niet hetzelfde zijn als persoonlijkheidsstoornissen. Narcisme en psychopathie zijn bijvoorbeeld duidelijk wel verbonden met een narcistische en antisociale persoonlijkheidsstoornis, maar zijn niet per definitie hetzelfde. Laten we kijken hoe je de Donkere Drie kunt herkennen.
1. Narcisme
Narcisten doen hun best een positief, aantrekkelijk en succesvol imago te behouden. De kleinste opmerking of ‘dreiging’ kan ze het gevoel geven dat hun reputatie op het spel staat. Ze zijn dan ook geneigd deze koste wat het kost te bewaken, meer dan de andere twee types in het lijstje. Narcisten schromen ook niet om daar verbaal, emotioneel of fysiek geweld voor te gebruiken. In gesprekken met deze mensen gaat het waarschijnlijk vooral over hoe geweldig en succesvol ze zijn.
Wil je meer lezen over narcisme? Check dan dit artikel.
2. Psychopathie
Psychopaten kunnen erg agressief en wreed zijn tegen mensen én dieren. Ze hebben geen natuurlijke aversie tegen het beschadigen van anderen en zijn geneigd anderen te pesten, op te lichten, of wraak te nemen. Psychopaten buiten mensen vaker uit dan narcisten of machiavellisten, gedragen zich vaak roekeloos en breken gemakkelijk de regels.
3. Machiavellisme
Machiavellisten zijn tactische planners. Ze worden niet gedreven door emoties of seks en zijn minder impulsief. Machiavellisten denken zorgvuldig een manipulatief plan uit. Het doel dat ze voor ogen hebben is belangrijker dan alles wat ze onderweg tegenkomen. Ze zijn bereid om te bedriegen, liegen, en stelen wanneer het ze dichterbij hun doel brengt en de kans klein is dat ze gepakt worden.
Hoe ga je ermee om?
Persoonlijkheidsonderzoeker Greg Park benadrukt dat deze persoonlijkheidstrekken niet te veranderen zijn. Je kunt mensen die ze vertonen beter proberen te vermijden, omdat je kwetsbaar bent voor manipulatie of mishandeling. Dat geldt extra bij psychopaten. Als je moet omgaan met een narcist, voorkom dan dat je je feedback of kritiek linkt aan een persoonlijk gebrek van hen. En bij machiavellisten is het belangrijk om heel sceptisch te zijn en altijd extra bronnen te raadplegen om hun claims te verifiëren.
De Lichte Drie
Tenslotte suggereert cognitieve wetenschapper Scott Kaufman dat er ook zoiets is als de Lichte Drie. De ‘lichte’ persoonlijkheidstrekken worden gekenmerkt door een liefdevolle, vriendelijke houding en contrasteren sterk met het cynisme en de wreedheid van de Donkere Drie. De Lichte Drie zijn:
- Vertrouwen in de mensheid. Het idee dat mensen fundamenteel goed zijn.
- Humanisme. Het idee dat elk individu waardevol is en respect verdient; nieuwsgierigheid naar andere mensen; het succes van anderen kunnen vieren.
- Kantianisme. Je behandelt mensen als doelen op zich, niet als middelen op weg naar een doel. Je bent niet bereid anderen te gebruiken om iets te bereiken.
