Een verslaving is een veelvoorkomende manier om te vluchten voor gevoelens. Van jongs af aan heb je waarschijnlijk geleerd om negatieve emoties te vermijden en de positieve na te streven. Oncomfortabele gevoelens willen verdoven ligt daarom op de loer, aangezien deze manier direct bevrijding lijkt te bieden. Hoe vaker je dit mechanisme inzet, hoe groter de kans een verslaving te ontwikkelen. Counselor en ervaringsdeskundige Arold Langeveld ziet het loskomen van een verslaving als een grote kans tot bevrijding van zelfveroordeling. Wij gingen erover met hem in gesprek. Lees je mee?
Verslavingsdeskundige Arold Langeveld: waarom het einde van zelfafwijzing het begin kan zijn van bevrijding.
Arold (1966) begeleidt high performers en mediapersoonlijkheden in het omgaan met spanning, zichtbaarheid en verslaving, als counselor bij Alheel. Hij werd onder meer opgeleid door Scott Kiloby en werkte in verschillende verslavingsklinieken. In de film Alles over niets (2013) speelde hij zichzelf. Hij treedt op als spreker over non-dualiteit en verslaving in binnen- en buitenland. In 2022 schreef hij het spraakmakende boek ‘Verslaving als Kans’ waarin hij zijn verfrissende kijk op verslaving deelt. Wat het voor hem inspirerend maakt om juist met high performers te werken, is dat ze tegen specifieke issues aanlopen en daar vanuit onwetendheid op een reflexmatige manier op reageren. Het gebruik van middelen om zichzelf te ontslaan van de druk en de verantwoordelijkheid, is daarbij een veel voorkomende ‘oplossing’. Op lange termijn levert dit natuurlijk alleen maar meer stress op. Arold helpt deze cliënten om zichzelf te bevrijden van zelfveroordeling, stress, controledrang en het verslavingsgedrag dat er op volgt. Hij toont ze andere routes naar ontspanning, zorgeloosheid en het ervaren van vrijheid.
Upcoming webinar
Verslaving als kans;
van vluchten naar voelen
Datum: zondag 25 mei 2025Tijd: 19.00 tot 20.30
Investering: € 19,95
JA, IK BEN ERBIJ!
Wat is een verslaving?
Arold: ‘Verslaving wordt gekenmerkt door gebruik en/of gedrag waar jij en je omgeving onder lijdt, maar waar je desondanks toch mee doorgaat. Het gaat om gedrag waar je emotioneel, fysiek en qua welzijn een serieuze prijs voor betaalt en je er toch niet mee stopt. Als zelfliefde is vervangen voor zelfhaat omdat je je gebruik maar niet onder controle krijgt, heeft verslaving je volledig overmeesterd.’
Wanneer moet je je zorgen maken of je wel of niet verslaafd bent?
‘Wanneer schuld en schaamte over je gebruik en/of je dwangmatige gedrag (denk hierbij bijvoorbeeld aan een relatie-, gok-, seks- of telefoonverslaving) de brandstof zijn geworden waarmee je naast je pijn (of trauma) ook je zelfveroordeling verdooft, zit je vast in een soort gevangenis; een vicieuze cirkel waarbij elke keer dat je gebruikt, het voorstadium is van nieuw gebruik. In die fase gaat er steeds meer verlies optreden; van bijvoorbeeld je gezondheid, (zelf)respect, status en selfcare. Maar mogelijk ook van liefdesrelaties, vriendschappen, familiebanden en van basisveiligheid op het gebied van geld, werk en ouderschap.
Dan treedt er bezorgdheid op. Dat piekeren zal voor meer gebruik zorgen om even niet te hoeven nadenken over je leven en jezelf. Als je daar bent, wordt de uitnodiging van je verslaving urgenter: ze zal je steeds luider in je oor fluisteren dat het tijd is het roer om te gooien. Zodat je het hier-en-nu zodanig leert omarmen dat je er niet meer van weg wil vluchten. Een leven waarin je zoveel van je zelf gaat houden, dat gebruiken niet meer nodig is.’
Op welke signalen let jij? Soms is iemand met een verslaving namelijk nog heel goed functionerend in de maatschappij.
‘Ik let onder andere op de mate waarin het gebruik of het dwangmatige gedrag nog wordt verhuld. Zolang het nog een geheim is wat degene met een verslaving eenzaam met zich meedraagt, draait de vicieuze cirkel nog op volle kracht; ook als daar aan de buitenkant niet veel van te zien is. In dat licht is de mondiaal om zich heen grijpende telefoonverslaving een interessant voorbeeld. Omdat er ogenschijnlijk geen zichtbare en lichamelijke schade plaatsvindt, woekert de verslaving door zonder dat er alarmbellen af gaan. Omdat iedereen het doet is het eerder normaal dan alarmerend.’
Is de ene mens gevoeliger dan de ander voor het ontwikkelen van een verslaving? Is er een rode draad?
‘Ik geloof niet in verslavings-gevoeligheid. Wel in gevoeligheid en de imapct van trauma. De combinatie van onverwerkte pijn en een onvermogen en onervarenheid om gevoelens toe te laten en er gewoon te laten zijn, zal ontaarden in vluchtgedrag. Als dat vluchtgedrag zich van een gewoonte naar een patroon ontwikkelt, ligt de kans op een verslaving op de loer. Patroon komt van het Franse ‘patron’; dan is dat vluchtgedrag je de ‘baas’ geworden. De rode draad bestaat uit het onware idee dat iemand met een verslaving steeds meer gaat geloven dat er een ‘verslaafde’ in hem leeft. Wanneer iemand zich gaat identificeren met de verslaafde die hij denkt te zijn, is alleen die illusie al reden om te blijven vechten met het ‘zelf’ dat hij veroordeelt. Ik maak in mijn begeleiding gebruik van de eeuwenoude principes van advaita (nondualiteit). In dit gedachtengoed ontmoet je de bevrijdende suggestie dat er geen ‘zelf’ en dus ook geen ‘verslaafde’ is. Je herinnert je dat je iets veel groters bent, dat een startpunt kan zijn om je ware zelf weer tot leven te wekken. De rode draad bij praktisch alle verslavingen is dopamine. Wanneer je van jezelf al genoeg dopamine aanmaakt (in combinatie met andere geluksstofjes) die je het gevoel geeft dat je écht leeft, zal je je minder aangetrokken voelen tot middelen die voor een dopamineverhoging zorgen. In die zin is gelukkig zijn de beste bescherming tegen mogelijke verslavingen…’
Waarom voel jij je zo betrokken bij mensen die lijden aan een verslaving?
‘Omdat ik twee broers had met een decennialange drugsverslaving. Ik heb vanaf mijn prille jeugd kunnen zien hoe ontwrichtend verslaving kan zijn. Niet alleen voor de gebruiker, maar ook voor zijn gehele omgeving, waar ik als broer deel vanuit maakte. Voordat ze uiteindelijk overleden heb ik mijn reddingsdrang en verantwoordelijkheidsgevoel al mogen leren loslaten omdat ik werd meegezogen in hun machteloosheid. Ik ben door hun leven ‘per (on)geluk’ verslavingsdeskundige geworden en heb ook mijn eigen vluchtroutes om ‘niet te voelen’ mogen leren doorzien als kansen om dichter bij mezelf te komen.’
Waarom beschouwt de ‘verslaafde’ persoon zelf de verslaving niet altijd als een probleem dat hem/haar ergens van weerhoud?
‘Geloof me: er is niemand die harder over zichzelf oordeelt dan de zogenaamde ‘verslaafde’ zelf. Het is geen bewuste keuze om een verslaving niet te erkennen. Het komt door de diepe angst voor wat je zal gaan voelen als je de relatie met je vertrouwde middel verbreekt. Simpelweg omdat je je niet meer kan voorstellen dat overgave niet het eind van je leven is, maar het begin.’
Upcoming webinar
Verslaving als kans;
van vluchten naar voelen
Datum: zondag 25 mei 2025
Tijd: 19.00 tot 20.30
Investering: € 19,95
JA, IK BEN ERBIJ!
Upcoming webinar
Verslaving als kans;
van vluchten naar voelen
Datum: zondag 25 mei 2025Tijd: 19.00 tot 20.30
Investering: € 19,95
JA, IK BEN ERBIJ!
Hoe kun je als omgeving iemand motiveren om toch deze zienswijze te veranderen?
‘Niet. Wat je wel kunt doen is je ‘mee-lijden’ doorbreken en een inspirerend voorbeeld worden door zelf weer gelukkig en gezond te blijven of te worden. Mensen willen wel veranderen maar niet veranderd worden. Elke poging van jouw kant om jouw dierbare met een verslaving te willen veranderen, zal worden ervaren als een veroordeling die alleen maar bijdraagt aan de zelfveroordeling die jouw dierbare toch al voelt. Het enige dat je kunt doen is eenmalig zorgvuldig delen wat het met jou doet, dat je dierbare vastzit. Daarna richt je je focus weer op het redden van jezelf, en wacht je niet langer op het wonder bij je dierbare met een verslaving. Dat je daarbij liefdevolle grenzen zal leren stellen waar je lange tijd de moed niet voor had, is een welkom neveneffect voor jouw zelfontwikkeling.’
Welke kans schuilt er volgens jou in een verslaving?
‘Er is geen directere en urgentere uitnodiging tot het leren toelaten van gevoelens en het ontdekken van zelfliefde dan een verslaving. Het is de kans van je leven om je te herinneren wie je werkelijk bent.’
Wil je nog een laatste wijze raad meegeven?
‘Wellicht sta je open voor deze affirmatie: “De verslaving als mijn middel of mijn gedrag is niet de kern van mijn probleem. Bestrijding biedt geen bevrijding. Het gevecht met mijzelf houdt me gevangen. Het leren kennen en liefhebben van mijn ware zelf gaat mij helpen vrij te worden”. Kijk voor meer info op verslavingalskans.nl en alheel.nl. Volg Arold via @verslavingalskans en Linkedin.
