Wist je dat er net zoveel hoogsensitieve mannen zijn als vrouwen? Toch kom je ze minder vaak tegen. Althans, dat lijkt zo want de meeste mannen houden deze eigenschap goed verborgen. Ze kampen met behoorlijk wat vooroordelen als het aankomt op hun gevoeligheid. Daarnaast is het cultuurbepaald hoe we tegen sensitieve mannen aankijken. In China bijvoorbeeld wordt gevoeligheid als een zeer positieve eigenschap beoordeeld, zowel bij vrouwen als in mannen. Terwijl je daar in de Westerse macho cultuur niet mee weg komt. De hoogste tijd vonden wij om de hoogsensitieve man uit zijn hokje te bevrijden en hem het verdiende podium te geven. Annet de Zwart is life coach en gespecialiseerd in werken met hoog sensitieve personen. Ze is zelfs opgeleid door de Amerikaanse psychologe Elaine Aron. Dus als iemand ons meer kan vertellen over de hoogsensitieve man is Annet het.
Hoog sensitieve mannen: zo zet je hooggevoeligheid in als bron van kracht
Misschien wil je voordat je verder leest de HSP test nog een keer doen? Dat kan hier.
Annet: Hoe ik de HSP man omschrijf? Vaak zijn ze rustig, zachtaardig en gaan graag een diepgaand gesprek aan. Ze houden er niet van om de competitie aan te gaan en hebben weinig binding met het typische macho imago. Maar er zijn ook hoogsensitieve mannen die wel dominant zijn, of meer agressie in sport laten zien. Het is allemaal variabel en vooral afhankelijk van invloeden als je opvoeding, vrienden en je baan. Maar ook andere gedragskenmerken zoals extrovert of introvert spelen een rol.
4 kenmerken
Wat wél bij elke hooggevoelige man (en vrouw) aanwezig is, zijn de vier kenmerken die psychologe Elaine Aron heeft beschreven in de afkorting DOES. De D van diepte van verwerking, dus een grondige informatieverwerking, de O van overprikkelbaarheid, doordat je meer informatie verwerkt ontstaat er ook sneller overprikkeling, de E van emotionele intensiteit, zowel intensere beleving van zowel positieve als negatieve gevoelens, en als laatste de S van sensitiviteit van de zintuigen; dus gevoeliger zijn voor allerlei lichamelijke ervaringen, meer gevoelig voor koffie, alcohol, gevoeliger voor bijvoorbeeld geuren, geluiden, licht en temperatuur. Als deze vier kenmerken van jongs af aan aanwezig zijn dan kun je iemand een HSP noemen.
Gevoelige mannen bij defensie en de politie
Een man met een positief zelfbeeld zal zichzelf niet zo snel identificeren als HSP. Gevoelig zijn past niet in het algemene beeld van een zelfverzekerde vent. Vandaar dat het in onze cultuur geen heel hoge waardering krijgt. Vaak zal hooggevoeligheid een andere benaming krijgen bij deze mannen zoals bijvoorbeeld intuïtie, dingen goed aanvoelen. En soms wordt het gegooid op ervaring of mensenkennis. Ik kan me namelijk goed voorstellen dat er bij de politie en defensie ook hooggevoelige mannen werken. Bij deze beroepen wordt vaak een bepaalde mate van sensitiviteit voor de omgeving gevraagd: je moet goed opletten wat er nou precies gaande is en tussen de regels door kunnen lezen. Dit zijn dingen waar de HSP man in uitblinkt. Ook zijn er hoogsensitieve mannen die advocaat of verkoper zijn. Je komt ze dus overal tegen, ook op plekken waar je dat niet direct verwacht.
Macho man is niet gevoelig
Een grote moeilijkheid waar de hoogsensitieve man tegenaan loopt is de tegenstrijdigheid die ze ervaren tussen zichzelf en het beeld wat heerst hoe een man zou moeten zijn. Een man is goed gebekt, sterk en dominant, is dol op sporten en gewelddadige en actie films. Emoties worden verborgen, behalve boosheid en agressie natuurlijk. Want dat is wel geoorloofd en stoer. Omdat de HSP man zich vaak anders voelt, kan hij zich buitengesloten voelen. Tegenwoordig speelt dat al iets minder dan vroeger, maar nog steeds kan er een hoop verbeterd worden. Zijn grootste kracht is zijn gevoeligheid als hij dit openlijk kan inzetten. Dit klinkt misschien tegenstrijdig maar het is wel waar. Voor elke HSP’er is het heilzaam om zijn of haar gevoeligheid te gebruiken in het dagelijks leven, om elke situatie mee te verrijken. In veel situaties kun je door je gevoeligheid allerlei informatie oppikken uit je omgeving wat je een voorsprong op de rest geeft. Het is vaak een kwestie van leren vertrouwen op je instinct en je er door te laten leiden.
HSP man versus HSP vrouw
Is hooggevoeligheid anders voor mannen dan voor vrouwen? Ik denk het niet. De basis is hetzelfde; de vier kenmerken uit de afkorting DOES. Maar hoe het naar voren komt is wel verschillend. Mannen kunnen meer moeite hebben met het accepteren van hun gevoeligheid en hebben de neiging dit te onderdrukken. Ze kunnen zich eenzaam voelen omdat ze hun gevoelige kant niet durven te laten zien aan hun vrienden uit angst om uitgelachen te worden. We kunnen de hooggevoelige man helpen en ondersteunen door hem uit te nodigen zijn emoties te uiten zonder daar een oordeel over te vellen. Dus een veilige situatie te creëren waarin hij zich niet anders hoeft voor te doen dan hij is. Zodoende kan hij zijn eigen gevoeligheid makkelijker accepteren. Laat hem weten dat je dat stukje in hem waardeert. Leer hem zich te bevrijden van maatschappelijke verwachtingen.
Je partner is hooggevoelig – wat nu?
Is je partner hooggevoelig? Dan is het fijn als je dit accepteert en er rekening mee houdt. Deze tips kunnen je helpen:
– Voel je niet aangesproken als je partner niet mee wil naar een feestje of een avondje uit omdat hij even rust nodig heeft. Dit ligt niet aan jou.
– Respecteer zijn sensitiviteit, help hem ook zijn eigen grenzen te vinden en die duidelijk aan te geven.
– Laat hem zijn eigen definitie van succes ontdekken, met misschien andere regels of normen dan de rest van de wereld.
Heb je een hooggevoelige zoon?
Is je zoon hooggevoelig? Leer hem dan goed omgaan met zijn emoties en te herkennen en benoemen wat hij voelt. Ook grenzen stellen is iets wat erg belangrijk is. Als iets te veel of te druk is, leer hem om dat te accepteren en zoek een rustigere activiteit. Erken zijn gevoelens zonder ze te veroordelen. Probeer dingen zeggen als “Stel je niet zo aan, je lijkt wel een meisje, even flink zijn” te voorkomen. Emoties geven hem een heleboel informatie over zichzelf en de wereld om hem heen en dat is positief. Help hem te begrijpen wat er anders is aan hem en hoe de ander is, en dat het allebei waardevol is. Acceptatie is het sleutelwoord hier, als ouder maar ook voor het kind zelf. Vergelijk hem vooral niet met de minder gevoelige jongens. Dwing hem niet om dingen te doen die hij niet wil, bijvoorbeeld een teamsport of andere activiteiten. Als hij dit van jongs af aan meekrijgt, zal hij zijn gevoeligheid niet zien als een last maar als een grote meerwaarde.
Boekentip: Hoog Sensitieve mannen, Tom Falkenstein
Als de hooggevoelige man meer in zijn kracht staat heeft hij de wereld veel te bieden. Zet hij zijn gevoeligheid op de juiste manier in, dan kan de HSP man uitgroeien tot een sterke leider. Wil je meer lezen over dit onderwerp? Ik raad je het boek Hoog Sensitieve Mannen van psychotherapeut Tom Falkenstein van harte aan. Verkrijgbaar via o.a. Bol.com, €20,99.