Onze levensverwachting stijgt, en dus horen we steeds meer over gezond en vitaal ouder worden. Ook onder werkgevers is vitaliteit een belangrijk begrijp, want vitale werknemers zijn productiever en meer tevreden. Maar wat is vitaliteit eigenlijk? Is het voor iedereen hetzelfde? En hoe verbeter je je vitaliteit?
Wat is vitaliteit? Vitaliteit betekenis
Het begrip ‘vitaliteit’ is afgeleid van het Latijnse woord ‘vita’, wat leven betekent. Je zou vitaliteit kunnen definiëren als levensenergie of levenskracht. TNO en RIVM omschrijven het begrip als volgt: ‘Vitaliteit omvat de dimensies energie, motivatie en veerkracht, waarbij energie wordt gekenmerkt door zich energiek voelen, motivatie door doelen te stellen in het leven en moeite te doen om deze te behalen, en veerkracht door het vermogen om met de dagelijkse problemen en uitdagingen van het leven om te gaan.’ Met andere woorden: een vitaal persoon voelt zich energiek, gemotiveerd en veerkrachtig.
Vitaliteit en gezondheid
Het is duidelijk dat je energie, motivatie en veerkracht niet alleen worden bepaald door je fysieke gezondheid. Soms denken mensen dat vitaliteit en gezondheid hetzelfde zijn, maar vitaliteit is een veel groter begrip. De mate waarin je je vitaal voelt wordt ook bepaald door je geestelijk welzijn, stresslevel, zingeving, sociale leven, karakter, leefstijl, persoonlijke waarden, enzovoort. Het gaat bij vitaliteit dus eigenlijk om de verbinding tussen je lichaam, hoofd, hart, ziel én omgeving.
Vitaliteit verbeteren
Hoe verbeter je je vitaliteit? Iedereen heeft net weer wat anders nodig om zich vitaal te voelen. Bovendien kan het per levensfase verschillen wat jou wel of geen vitaal gevoel geeft. Toch zijn er wel een aantal algemene adviezen te noemen als het gaat om het vergroten van je vitaliteit.
1. Gezond leven
Je vitaliteit wordt voor een groot deel bepaald door je leefstijl. Een gezonde leefstijl met voldoende lichaamsbeweging, slaap, gezonde voeding en ontspanning zullen je vitaliteit vergroten. Het is in deze tijd verleidelijk om te denken dat je leefstijl ‘perfect’ gezond moet zijn, maar alle kleine beetjes helpen. Het is belangrijk om duurzame gewoontes te ontwikkelen, dus begin klein! Ga 10 minuten per dag wandelen, mediteer 2 minuten, drink een extra glas water of ga één keer per week naar de sportschool voor krachttraining. Geef jezelf de kans de positieve effecten hiervan te beleven in je lichaam, dan zul je vanzelf ontdekken wat voor jou werkt en je routines verder willen opbouwen.
2. Luisteren naar je lijf
Ontdek wat jij in deze levensfase nodig hebt om je vitaal te voelen. Experimenteer. Wees eerlijk met jezelf en anderen. Soms is het nodig om grenzen te stellen en vaker voor jezelf te kiezen als je je vitaliteit wilt vergroten. Hoe vaker je dit doet, hoe makkelijker het zal worden. Vooral als je een aantal keer mag ervaren dat je omgeving hier positief op reageert. Merk je dat je hier, of ergens anders, tegen grote emotionele obstakels aan loopt? Dan kan het nuttig zijn de hulp van een psycholoog of coach in te schakelen. Oude wonden kunnen als de beste de vitaliteit stelen uit je lichaam, ziel en geest.
3. Zingeving
We leven in een seculiere, moderne tijd waar spiritualiteit een commercieel goed is geworden. Veel mensen belanden mede als gevolg van een gebrek aan zingeving bij de psycholoog, waar de wachtlijsten almaar langer worden. Het is daarom belangrijker dan ooit om naar binnen te keren en te ontdekken wat we écht nodig hebben om betekenis te vinden in dit leven. Om niet blindelings te doen wat onze favoriete influencers doen of wat we dénken dat we moeten doen, en ook kritisch te kijken naar het hardnekkige idee dat we altijd meer moeten hebben, kopen en zijn. Je verbinden met je eigen innerlijke kompas en zingeving tot prioriteit maken kan je gevoel van innerlijke kracht, tevredenheid, levenslust en vitaliteit vergroten.
4. Grip op je aandacht
Duizenden prikkels strijden elke seconde om onze aandacht. Apps worden ontworpen om onze aandacht zo lang mogelijk vast te houden en voor de meeste mensen daalt de concentratieboog gestaag. Veel van ons zijn verslaafd aan prikkels, wat betekent dat we geen of weinig controle hebben over waar onze aandacht en dus onze energie heen gaat. En energie en aandacht is precies wat je nodig hebt om je vitaliteit te vergroten! Je schermtijd verminderen kan op zich al positieve effecten hebben op je gevoel van levenskracht, maar creëert vooral ook extra tijd en brain space die je in het vergroten van je vitaliteit kunt steken.
5. Ontspanning
Vitaal zijn gaat onder andere over een (voor jou) goede balans vinden tussen productief zijn en ontspannen. Voor veel mensen is productief zijn niet zo’n probleem tegenwoordig, de winst valt eerder te behalen op het gebied van rust. En dan hebben we het over echt rusten, niet (alleen) series binge watchen. In dit artikel lees je over 7 verschillende soorten rust die allemaal belangrijk zijn voor een vitaal leven.
Vitaliteit & ouder worden
Tenslotte nog iets over vitaal ouder worden. Wist je dat de opvattingen die je koestert over ouderdom hier een enorme rol in spelen? Een van de belangrijkste dingen die je kunt doen is dan ook het aannemen van een positieve mindset rondom ouder worden. Daarover lees je meer in dit artikel.
