Narcisme is een lastig onderwerp, vooral als het gaat om romantische relaties. Aan de ene kant zijn narcisten experts in het aangaan van relaties, omdat ze de ideale partners lijken te zijn. Aan de andere kant zijn deze relaties vaak problematisch, omdat ze destructief kunnen zijn voor het individu dat met de narcist omgaat. In dit artikel beschrijft Mjon van Oers, auteur van onder meer het boek Narcistisch Misbruik in de Liefde, de paradox van narcistische liefdesrelaties.
De essentie van narcisme
Mjon: ‘Om de oorspronkelijke betekenis van de term narcisme te kunnen begrijpen, moeten we terug naar het mythologische verhaal over Narcissus, een beeldschone jongen die begeerd wordt door de nimf Echo. Op een dag boog Narcissus zich over het spiegelgladde water en zag zichzelf daarin weerspiegeld. Hij werd zo hartstochtelijk verliefd op zijn spiegelbeeld dat hij vergat te eten en te drinken en ging daar uiteindelijk aan ten onder. De mythe van Narcissus eindigt ermee dat op de plaats waar hij stierf er een prachtige bloem groeide: de narcis. Er zijn veel versies van deze mythe, maar in de kern wordt Narcissus bestraft voor het feit dat hij zo opging in zelfliefde dat hij niet in staat was tot liefde voor een ander. De essentie is dan ook het onvermogen van een narcist om echte liefde te voelen.
Gebrek aan liefde
Er zijn veel verschillen tussen mensen met buitensporig narcistisch gedrag, maar als je goed kijkt kun je één zeer belangrijke overeenkomst vinden: het allesoverheersende gebrek aan liefde. Door hun egocentrisme, zielloosheid en innerlijke leegte zijn narcisten niet in staat om enige zorg, mededogen of ware empathie te hebben. Dit zijn allemaal aspecten die een groot en belangrijk onderdeel zijn van liefde en relaties.
Je begint tijdens een romantische relatie met een narcist je dan ook vaak af te vragen waar de liefde is gebleven. Het hele punt is echter dat het nooit echte liefde was. Narcisten weerspiegelen slechts jouw liefde waarmee je werd gemanipuleerd.
Een narcist zal je in het begin bombarderen met nep-liefde. Maar als je eenmaal van dit gevoel afhankelijk bent geworden, beginnen narcisten zich terug te trekken. Langzaam ga je dan meer en meer energie in de relatie stoppen en nog beter je best doen om toch diezelfde liefde te voelen.
Je doet alles wat je kunt om de relatie te voeden, terwijl narcisten je zullen uithongeren door hun gebrek aan liefde. Omdat een narcist alleen onechte, voorwaardelijke liefde kent, krijg je het gevoel dat je nooit goed genoeg bent. Dit laat vaak langdurige onzekerheden en negatieve gevoelens over jezelf achter. Dit kost veel energie om van te herstellen.
Het kost vaak tijd om los te komen en te herstellen van een relatie met een narcist. Je kunt dit proces versnellen of vertragen door het zelf te ondersteunen of te saboteren. Het begint ermee dat je de waarheid over het gebrek aan liefde kunt gaan zien en de problemen begrijpt die dat in een relatie veroorzaken.
Drie waarheden over narcisten in relaties
1. Narcisten creëren geen liefde, maar een traumaband
De traumaband is een krachtige vorm van liefdesverslaving. Dat is waarom het zo moeilijk is om weg te gaan, hoe giftig en vernederend deze relaties ook zijn.
2 Narcisten vernietigen je gevoel van eigenwaarde
Ze zullen je in de maling nemen, je ervan overtuigen dat jij het probleem bent en ze zullen nooit toegeven dat ze ongelijk hebben.
3 Narcisten zullen niet veranderen
Wanneer je dreigt uit de relatie te vertrekken dan zullen ze je bombarderen met onechte liefde en beweren dat ze zullen veranderen, maar dat is alleen maar om je terug in de relatie te lokken. Een narcist zal niet veranderen.
Doorbreek de cyclus van narcistisch misbruik
Wat als je de cyclus van je slecht voelen zou kunnen doorbreken door te begrijpen met wie je echt te maken hebt (gehad)? Wat als je jezelf zou kunnen beschermen door te begrijpen wanneer je te maken hebt met narcistisch misbruik?
Je kunt lang in ontkenning blijven en excuses proberen te vinden voor het onhebbelijke gedrag van je narcistische (ex-) partner, maar als je het gebrek aan liefde eenmaal doorziet, dan zul je ook de moed en steun vinden om los te komen en kunnen opbloeien.
Wanneer je in de relatie je persoonlijke macht dreigt te verliezen op basis van manipulatie, leugens en bedrog is het tijd om je macht terug te nemen. Informatie over narcisme in het algemeen en narcistisch misbruik in de liefde in het bijzonder zal je helpen meer over deze giftige relaties te begrijpen. De kennis die je opdoet, zal je sterker maken en je in staat stellen te begrijpen wat je in deze ongezonde dynamiek en nep-liefde hield en hoe je weer kunt herstellen.’
