Een medicijnvrij leven? Kies voor een levensstijl die je genen ondersteunt

Meer dan de helft van de mensen van 45 jaar en ouder blijkt last te hebben van een hoge bloeddruk. Farmaceutische bedrijven wrijven bij dit soort getallen in hun handen, want dit betekent dat hun inkomsten nog verder zullen stijgen. Een kritisch artikel in de British Medical Journal zet vraagtekens bij deze manier van werken. Want moeten we alles wel behandelen met medicijnen? Veel moderne aandoeningen zijn eigenlijk leefstijlziektes. Jungle Zwaan legt uit waarom pillen lang niet altijd het antwoord zijn en we beter kunnen kiezen voor een levensstijl die onze genen ondersteunt.

Een medicijnvrij leven? Kies voor een levensstijl die je genen ondersteunt

Vroeger dachten we bijvoorbeeld dat diabetes onomkeerbaar was en een patiënt steeds verder zou afglijden. Nu weten we beter. Diabetes is in de meeste gevallen prima om te keren. Iemand die zich zowel medisch als politiek inzet voor het omkeren van ziektes op een natuurlijke wijze is Hanno Pijl, een internist-endocrinoloog en hoogleraar diabetologie aan het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Pijl is van mening dat de werking van medicijnen op leefstijlziektes marginaal is. Het is water naar de zee dragen. De farmaceutische industrie spint er garen bij. Volgens professor Pijl is onze omgeving nu zo ingericht dat velen van ons ziek worden. Dat sommigen toch gezond blijven, komt omdat ze genetisch geluk hebben.

IJsmummie Ötzi

Zo’n 5000 jaar geleden heeft de 45-jarige Ötzi een gevecht verloren in de Alpen en is in de kou overleden. Vervolgens is hij bevroren geraakt en hierdoor geconserveerd gebleven. In 1991 werd de ijsmummie bij toeval door wandelaars ontdekt. Met de meest moderne technieken hebben wetenschappers een enorme berg aan informatie over zijn gezondheidstoestand vast kunnen leggen. Zo bleek dat Ötzi geïnfecteerd was met de Borrelia bacterie, die de ziekte van Lyme kan veroorzaken. Verder had hij vele gaatjes in zijn gebit, waarschijnlijk door het eten van veel koolhydraten zoals tarwe. Uit een ander onderzoek kwam naar voren dat de ijsmummie aderverkalking had en drie galstenen. Onlangs is bekend geworden wat Ötzi vlak voor zijn dood had gegeten. Hij bleek zich tegoed te hebben gedaan aan vlees, tarwe en varens. De onderzoekers hebben vastgesteld dat het voedingspatroon in combinatie met genen verantwoordelijk was voor de slechte staat van zijn aderen. Op het lichaam van  Ötzi werden 61 tatoeages gevonden. Wetenschappers hebben samen met een acupuncturist vastgesteld dat de punten waarop de tatoeages zich bevinden, waarschijnlijk zijn aangebracht op meridianen om zijn gezondheidstoestand te verbeteren. De punten komen namelijk precies overeen met zijn klachten.

Genen

Of je ziek wordt van je leefstijl hangt deels samen met genen. We kennen allemaal wel het voorbeeld van een roker die gezond de 100 heeft gehaald. Dat is natuurlijk mogelijk, maar de meeste mensen bezitten genen die niet zijn opgewassen tegen de destructieve effecten van tabaksrook. Op dit moment werken we onze genen op vele manieren tegen. Maar wat is er mogelijk als we onze genen juist gaan vertroetelen? Tussen onze omgeving en onze genen zit een epigenetische tussenlaag. Dit is als het ware een software-laag die DNA uit of aan kan zetten aan de hand van omgevingsfactoren. Eéneiige tweelingen zijn genetisch identiek, maar kunnen door omstandigheden van elkaar gaan verschillen. Daarom kan de één kanker krijgen en de ander niet. Voeding, slaap, beweging en zelfs de psyche hebben invloed op onze genen. Als we zo leven dat onze genen geen geweld wordt aangedaan, dan zouden we volgens onderzoekers wel eens gezond 150 jaar oud kunnen worden. Het wordt nog interessanter, want nieuw onderzoek heeft aan het licht gebracht dat veroudering van cellen – in ieder geval bij mensen en muizen – is terug te draaien. Oude, zieke muizen met een grijze vacht zijn weer te verjongen en tot leven te wekken.

Conclusie

Medicijnen zijn vaak symptoombestrijding en pakken de oorzaak niet aan. Bovendien hebben ze vrijwel altijd bijwerkingen. Het beste kunnen we kiezen voor een leefstijl waarbij we onze genen ondersteunen. Heel veel mensen kunnen zo volgens Hanno Pijl weer medicijnvrij door het leven. Een mooie en interessante gedachte nietwaar?