Migraine, benauwdheid, een verstopte neus, slapeloosheid… Je zou niet denken dat deze klachten dezelfde oorzaak hebben. Toch kan de grote boosdoener één enkel stofje zijn: histamine. Orthomoleculair voedingscoach Stefanie Klaver legt uit wat histamine precies is. Ook vertelt ze welke gevolgen een te hoog gehalte kan hebben voor je gezondheid.
Histamine: een stiekeme sloper van je energie?
Stefanie: ‘Histamine is een natuurlijk eiwit dat wordt aangemaakt door lichaamseigen cellen. Daarnaast zit het stofje ook in verschillende voedingsmiddelen. Daarom is dit stofje altijd in kleine hoeveelheden in je lichaam aanwezig. Histamine heeft allerlei nuttige functies. Zo zorgt het bijvoorbeeld voor de aanmaak van maagzuur en stimuleert histamine je bloedsomloop. Een teveel aan histamine kan echter verschillende klachten veroorzaken. Denk aan hoofdpijn, astmatische klachten, een verstopte neus en slapeloosheid. Deze problemen ontstaan vaak pas wanneer een bepaalde ‘histamine-gevoeligheidsdrempel’ wordt overschreden. Deze drempel ligt voor elke persoon anders en is afhankelijk van veel verschillende factoren.
Verhoogde histaminespiegel
Om de hoeveelheid histamine in je lijf normaal te houden, wordt een teveel aan histamine door verschillende enzymen (waaronder het enzym DAO) afgebroken. Maar wanneer die enzymen een verminderde werking hebben, stijgt je histaminespiegel. Deze verminderde werking kan worden veroorzaakt door een disbalans in je lever, een verstoorde darmflora of een beschadiging van de darmslijmvliezen.
Histamine & stress
Infecties, medicijngebruik, stress of ziekte kunnen ook van invloed zijn. Daarnaast hebben deze factoren onderling natuurlijk ook weer een wisselwerking. Denk aan het hebben van een stressvolle baan die niet echt bij je past, wat weer een slechte invloed heeft op je darmen. Dat zorgt voor een verminderde vertering, wat de lever meer onder druk zet… And so on.
Histamine in voeding
Zoals eerder aangegeven kan je voeding ook van invloed zijn op je histaminespiegel. Dat kan direct via histaminerijke voeding. Of indirect, via voeding die histaminevrijzetting veroorzaakt vanuit de mestcellen. Histamine ligt voor een groot deel opgeslagen in je mestcellen. Deze cellen staan in contact met de buitenwereld en bevinden zich in je huid, je gehemelte, je slokdarm, maag, darmen, luchtpijp en longen. De mestcellen zetten histamine vrij wanneer je huid of slijmwegen in contact komen met ongewenste binnendringers. Op die manier kunnen sommige voedingsmiddelen histaminevrijzetting uit de mestcellen stimuleren, waardoor de histaminespiegels stijgen. Voedingsmiddelen die histaminevrijzetting stimuleren of rijk zijn aan histamine zijn:
- Aardbeien, ananas
- Vanille en kaneel
- Gember
- Avocado, tomaat, spinazie
- (Oude) kaas
- Rode wijn en bier
- Schelpdieren
- Worst
- Chocolade
- Gefermenteerde producten
- Kliekjes.
Welke klachten worden veroorzaakt door histamine?
Bij een verhoogde histaminespiegel kunnen er uiteenlopende klachten ontstaan. Dit komt doordat histamine bij veel verschillende processen in je lichaam betrokken is en op verschillende plekken in je lijf aanwezig is. Denk aan:
- Roodheid op de huid (denk ook aan rosacea-achtige huidklachten)
- Loopneus
- Jeuk
- Warme ledematen
- Ontstekingsklachten in en uitwendig (oorzaak en gevolg)
- Hoofdpijn/ migraine
- Maag- en darmproblemen
- Benauwdheid
- Hartkloppingen
- Lage bloeddruk
- Vochtophopingen (oedeemvorming)
- Concentratieproblemen
- Depressie
De histamine productie reduceren
Omdat de oorzaak van een histamine probleem niet altijd zwart-wit is, vraagt de behandeling om een holistische aanpak. Een aantal dingen die je kunt doen zijn:
- Zorg voor voldoende ontspanning, want stress is een grote trigger.
- Eet gevarieerd en onbewerkt. Vermijd de eerder genoemde producten en kijk of je op die manier de klachten kunt verminderen.
- Laat jezelf testen op het histamine afbrekende enzym DAO. Geeft de uitslag aan dat je een tekort hebt? Dan kun je supplementen DAO innemen om de afbraak te normaliseren.
- Een groot deel van de oorzaak kan in de darmen liggen. Dit kun je in beeld laten brengen door een ontlastingonderzoek. Hierbij kan tevens de histaminewaarde in de darm meegenomen worden.
- Vermijd of minimaliseer medicatie; dit is een sterke histamine booster.
- Last but not least, check je verzorgingsproducten! Crèmes, deo, shampoo, douchegel, zeepjes, make-up. Deze kunnen namelijk belastend zijn. Ga voor zo natuurlijk mogelijk.
Foto door Lizzy Dogterom.