Dry January staat voor de deur: een maand waarin veel mensen hun alcoholgebruik terugbrengen tot een nulpunt. En dat is niet voor niets een heel goed idee. Alcohol heeft een negatieve impact op je mentale en fysieke gezondheid. Ook al lijkt het een smeermiddel voor gezelligheid. Ongemerkt wordt alcohol vaak ingezet om emoties te verdoven. Wanneer je dat niet meer doet, ben je volgens Petra Moes een ware levenskunstenaar. Je surft op de golven van het leven: waarachtig en op een manier die bij jou past. Ze schreef het boek ‘De kunst van nuchter leven – voor wie vrij van alcohol wil zijn‘. Wij gingen met Petra in gesprek .
Alcohol: wat stoppen je kan brengen – van dry January naar dry Year
Zo’n 20 jaar geleden stopte Petra met drinken; het was een van de belangrijkste keerpunten in haar leven. Ingrijpend maar het grootste cadeau dat ze zichzelf ooit heeft gegeven. Nu geeft Petra al meer dan 15 jaar coaching en trainingen aan mensen die meer drinken dan hen lief is.
Waarom een boek over alcoholvrij leven?
Petra: ‘Stoppen met drinken was een van de belangrijkste beslissingen die ik in mijn leven heb gemaakt. En nadat ik zo’n 15 jaar mensen met coaching en trainingen had begeleid, voelde ik dat ik hetgeen ik hen bijbracht ook in een boek wilde opschrijven. Zo kunnen meer mensen op een laagdrempelige manier kennismaken met de methode.’
Je noemt ‘nuchter leven’ een kunst. Kun je dit uitleggen?
‘Nuchter leven kun je op verschillende manieren doen. Je kunt resoluut besluiten ‘nu is het afgelopen met alcohol!’, de knop omzetten en met je kiezen op elkaar nooit meer drinken. Maar dat voelt niet écht vrij. Voor mij gaat nuchter leven over jezelf niet meer verdoven, over precies daar zijn waar je bent. Als je boos bent ben je boos, als je bedroefd bent ben je bedroefd, als je frustratie voelt ben je gefrustreerd. Ongemerkt gebruiken we alcohol toch vaak als middel om emoties te verdoven. Wanneer je dat niet meer doet, ben je in mijn ogen een ware levenskunstenaar. Je surft op de golven van het leven en gaat om met alles wat zich in en om je heen afspeelt op een waarachtige manier die bij jou past. De kunst van nuchter leven is heel persoonlijk. Het gaat om dichterbij jezelf zijn, en vanuit daar het leven vormgeven.’
Waarom is het zo moeilijk om je een leven zonder alcohol voor te stellen?
‘Voor veel mensen is alcohol drinken een tweede natuur. Mijn generatie is er aan gewend dat het er altijd is. Op ieder feestje, op elke verjaardag, met kerst en oud en nieuw, in de zomer, ’s avonds als je uitgaat of als je thuiskomt na een lange werkdag. Voor sommige mensen is dat geen enkel probleem, maar als je gevoelig bent voor verslavingen en groepsdruk kan het echt lastig zijn dat alcohol drinken zó genormaliseerd is. Als je niet drinkt ben je al snel het buitenbeentje of vinden mensen er wat van. Dat is voor veel mensen een angstaanjagend idee; we zijn sociale dieren en willen bij een groep horen. Daar wordt met de marketing van alcohol ook echt op ingespeeld. Er wordt niet alleen drank verkocht, maar een bepaalde identiteit en sociale status. Al die positieve beelden uit alcoholreclames hebben zich in ons collectieve onbewuste genesteld de afgelopen 75 jaar. Veel mensen zijn (onbewust) bang een positief deel van hun identiteit en relaties te verliezen als ze niet of minder drinken.’
Wat heb je te verliezen als je stopt met alcohol?
‘Een mogelijkheid om op een makkelijke manier uit de realiteit te stappen. Als je na een vermoeiende dag een drankje neemt kun je zo de zachtheid en ontspanning door je keel naar binnen voelen stromen. En als je op een event bent is alcohol een smeermiddel, het maakt je losser. Als je niet meer drinkt zul je dus andere manieren moeten vinden om te ontspannen en je op sociaal vlak relaxt te voelen. Tegelijkertijd is het trouwens geen échte ontspanning die ontstaat als je drinkt; het is een verdoving van het zenuwstelsel. Eigenlijk treedt er juist stress op in je lichaam en hormoonhuishouding. Je lijf is direct druk met het afbreken en afvoeren van het gif dat binnenkomt. Het kan ook zijn dat je mensen verliest of dat sommige dingen die je voorheen leuk vond om te doen, niet meer passend voelen. Je gaat misschien ook dingen voelen of zien in relaties of op andere gebieden in je leven die je voorheen met alcohol onder het tapijt veegde. Dat kan confronterend zijn.’
En vooral; wat kun je winnen op zowel fysiek als geestelijk vlak als je stopt met alcohol?
‘Fysiek kan je lever zich gaan herstellen. Veel mensen die regelmatig drinken (meer dan vijf dagen per week twee glazen per dag) lopen een grote kans op leververvetting. De maag- en darmwand gaan zich ook herstellen. Zeker als je last hebt van prikkelbare darmen of een gevoelige maag, zul je daar waarschijnlijk snel verbetering in opmerken. En hoewel het in het begin juist wat moeilijker kan zijn om in slaap te komen, zal je nachtrust na 2-3 weken verbeteren. De kans is groot dat je gewicht verliest, en de doorbloeding van je huid wordt beter; dat is vaak goed te zien in het gezicht. Het kan zijn dat je minder last hebt van koude voeten en handen en je conditie verbetert.
De regie terug in handen
Op geestelijk vlak was voor mij de allerbelangrijkste ontwikkeling; het gevoel van vrijheid dat ontstond. Ik voelde me namelijk op een gegeven moment echt een slaaf van alcohol. Ik dacht er zo vaak aan: ik moet wel zorgen dat ik drank in huis heb, het moet wel genoeg zijn, hoe kom ik thuis na dat feestje? En dan waren er nog de discussies die ik met mezelf had nadat ik had gedronken… Het is een bevrijding om de regie weer in eigen handen te hebben en me niet meer verslaafd te voelen. Om weer werkelijk te kunnen zijn met wat er is. Juist toen ik stopte met het verdoven van mijn gevoelens, vond ik de ontspanning waar ik naar zo verlangde. Door nuchter te leven kun je niet meer om jezelf heen. Je gaat je heel voelen omdat je alles ‘neemt’ zoals het komt. Dat was voor mij echt een quantum leap!’
Wanneer heb je een alcoholprobleem? En is het altijd nodig om daarmee aan de slag te gaan?
‘In mijn ogen heb je een alcoholprobleem als je je alcoholgebruik zelf als een probleem ervaart. Als je voelt dat je je niet vrij voelt van alcohol, als je bepaalde dingen niet meer doet of juist wel zodat je kunt drinken. En als je merkt dat je in je gedachten veel bezig bent met alcohol en je alcoholgebruik je persoonlijke ontwikkeling in de weg staat. Je kunt ook eens bij jezelf letten op het gebruik van het woordje ‘eigenlijk’. Zeg je vaak tegen jezelf ‘eigenlijk zou ik minder moeten drinken’? Dat intuïtieve inzicht is iets om mee aan de slag te gaan. Een eerste stap die je kunt zetten is je verdiepen in het onderwerp of het volgen van een (online) cursus. Praat over het thema met anderen en wen langzaam aan het idee van stoppen of minderen met alcohol. Wil je er uiteindelijk toch niks mee doen? Dat is ook helemaal prima! Het is jouw leven. En dat is echt waar.’
Bestaat er zoiets als ‘minderen’ met alcohol of is er geen grijs gebied?
‘Ja, er bestaat zeker zoiets als minderen, maar ik zelf kan het niet. Voordat ik stopte heb ik jaren lang geprobeerd te minderen, maar ik merkte onder andere dat ik er dan alsnog constant mee bezig was in mijn hoofd. Als ik met mezelf had afgesproken om twee glazen per week te drinken, zat ik me steeds af te vragen op welke dag ik dat dan het beste kon doen. Het onderwerp bleef zo in mijn belevingswereld aanwezig; ik was even verslaafd als toen ik wél elke dag dronk. Daarom werkt voor mij minderen niet. Helemaal stoppen is voor mij makkelijker. Iedereen heeft voor zichzelf te ontdekken en erkennen of er een middenweg mogelijk is, of dat helemaal stoppen beter werkt.’
Als je een sociale drinker bent en wilt minderen: hoe ga je om met druk uit je omgeving?
‘Voor iedereen geldt: als je iets wilt met je alcoholgebruik, drink dan in eerste instantie een tijdje niet. Een dag, een week, een maand. Neem daar over een besluit. Houd je daar aan. Zie het als een experimentje. Ervaar je druk van je omgeving? Ga niet in discussie. Je drinkt geen alcohol. Liever thee of cola of een leuke alcoholvrije cocktail. Als je vragen krijgt: je hoeft je niet te verantwoorden. Je kunt gewoon zeggen: daar had ik even zin in, en dan van onderwerp veranderen. Ga aan het eind van de periode terugkijken: wat was leuk, wat was er niet leuk? En neem op grond van je ervaring een nieuw besluit.’
Wil je nog een laatste wijze raad meegeven?
‘Ik sluit graag af met de laatste alinea van mijn boek. ‘Blijf dicht bij jezelf, bij jouw waarheid en werkelijke behoeften. Door jezelf te geven wat je nodig hebt, geef je iets waardevols aan je omgeving. Je meest oprechte aanwezige zelf. Zo te leven is een ware kunst waar je je nog heel wat jaren in kunt bekwamen, dus haast je niet. Het hoeft niet af te zijn, je hoeft niets te bereiken. Je bent er al. Alsmaar dieper de oprechtheid in, daar wordt het leven eenvoudiger en voller van. Dat is de kunst van nuchter leven.’ Petra Moes, De kunst van nuchter leven, €21,99, verkrijgbaar via Bol.com. Meer informatie over Petra Moes en haar werk vind je op petramoes.nl. Volg haar verder op Instagram en LinkedIn.
Mis nooit meer iets van Holistik!
Schrijf je in voor onze newsletter & never miss a single story.Ja, houd mij op de hoogte!
