Via je zintuigen krijg je de hele dag stukjes informatie binnen. Die stukjes informatie noemen we prikkels. Als het je hersenen om een bepaalde reden niet goed lukt de prikkels te verwerken, kun je overprikkeld raken. Dit kan iedereen overkomen, maar gebeurt vaker bij mensen met hersenletsel, ADHD, ADD of autisme, en hoogsensitieve mensen. Wat je kunt doen bij overprikkeling lees je hieronder.
Overprikkeling: dit gebeurt er in je brein + 7 waardevolle tips
Je hersenen hebben het er maar druk mee. Ze filteren elke seconde van de dag welke prikkels belangrijk zijn en welke niet. Dit filterproces vindt voor een groot deel plaats in de thalamus en de prefrontale cortex. Bij mensen die gevoeliger zijn voor prikkels, of tijdens periodes van stress, vermoeidheid of weinig slaap, werkt dit filter minder goed. Prikkels die normaal op de achtergrond zouden blijven, komen naar de voorgrond. Het is alsof het volume van de wereld om je heen omhoog schiet. Ondertussen schakelt je zenuwstelsel over op een soort waakstand. Je lichaam maakt stresshormonen aan, zoals adrenaline en cortisol, waardoor je extra alert wordt. Dat is handig als er écht gevaar is, maar niet wanneer je gewoon in de supermarkt staat of op je werk zit.
Klachten bij overprikkeling
Hoe voelt het eigenlijk om overprikkeld te zijn? Bij iedereen is dat net anders, maar overprikkeling gaat over het algemeen gepaard met een aantal van de volgende klachten:
- Hoofdpijn
- Concentratieproblemen
- Oorsuizen
- Emotionele uitbarstingen of prikkelbaarheid
- Hartkloppingen
- Vermoeidheid
- Angst
Wat te doen bij overprikkeling?
Als je brein overbelast raakt, dan merk je dat dus niet alleen in je hoofd maar in je hele systeem. Je hartslag gaat omhoog, je spieren spannen aan, je raakt sneller geïrriteerd of verdrietig, en het kan voelen alsof je elk moment in huilen of boosheid kan uitbarsten. Gelukkig zijn er manieren om met overprikkeling om te gaan. Hieronder vind je 7 tips die verlichting kunnen bieden:
- De meest voor de hand liggende tip is om de hoeveelheid prikkels om je heen te verminderen. Zonder je af op een rustige plek. Al is het maar op het toilet van het feestje waar je bent!
- Probeer te achterhalen welk zintuig het meest ‘overwerkt’ voelt en geef deze als eerste rust. Bijvoorbeeld door een noise cancellation koptelefoon of zonnebril op te zetten.
- Deel je ervaring met iemand in je omgeving bij wie je je veilig voelt. Dan kan deze persoon met je meedenken over hoe je jezelf nu het beste kan ondersteunen.
- Hou een prikkeldagboek bij. Zo kun je achterhalen in wat voor situaties jij overprikkeld raakt. Op basis van deze informatie kun je je beter voorbereiden op bepaalde activiteiten of aanpassingen maken in je leven.
- Zorg goed voor jezelf. Als je te weinig hebt gegeten of geslapen, ziek bent, of veel stress hebt, kun je veel gevoeliger worden voor prikkels. Als je überhaupt al gevoelig bent is het extra belangrijk om in je eigen basisbehoeften te voorzien.
- Oefen met grenzen stellen. Als je gevoelig bent voor prikkels zal het nodig zijn soms grenzen te stellen. Bijvoorbeeld door een vriend te vertellen dat je voortaan op rustigere plekken wilt afspreken. Het is belangrijk om te proberen niet afhankelijk te zijn van de goedkeuring of het begrip van anderen. Jouw grenzen zijn jouw grenzen. Niemand heeft er wat aan als jij overprikkeld raakt!
- Ben je (bijna) overprikkeld? Dan kan het fijn zijn om naar binaural beats te luisteren. Binaural beats zouden je hersenen stimuleren Thèta-golven te produceren, die kalmerend werken.
Upcoming webinar
Doorgrond je intuïtie en word je eigen orakel
Datum: zondag 17 november 2025Tijd: 19.00 tot 20.30
Investering: € 19,95
JA, IK BEN ERBIJ!
