Als je het mij vraagt zijn er twee groepen mensen: mensen die bang zijn om een ouder te verliezen en mensen die het al hebben meegemaakt. De eerste 39 jaar van mijn leven hoorde ik bij de eerste groep. Tot mijn vader op 16 mei overleed.
Het verliezen van je vader, dit is hoe dat echt voelt
Voor mij zijn de afgelopen paar weken een emotionele rollercoaster geweest. Op vrijdag 5 mei belandde mijn vader in het ziekenhuis met een longontsteking die hem elf dagen later fataal is geworden. Afgelopen dinsdag is hij gecremeerd.
Taboe doorbreken
Vandaag voel ik voor het eerst ruimte om mijn gevoelens op papier te zetten. Want het overlijden van één van je ouders is niet alleen vreselijk verdrietig, het brengt ook veel drukte met zich mee. Ik heb ontzettend veel lieve berichtjes, kaarten en bossen bloemen ontvangen. Zoveel dat ik nog steeds een beetje overdonderd ben. Tussen al die berichtjes zaten mailtjes van mensen die me vroegen mijn gevoelens te delen om zo het taboe dat op de dood rust open te breken. Sterven is immers iets dat zich vaak achter gesloten ziekenhuisdeuren voltrekt en waar alleen fluisterend over wordt gesproken. Door te delen hoe ik het overlijden van mijn vader heb ervaren, kan ik hopelijk wat angst wegnemen bij diegenen die vrezen voor de dood van hun ouders. En vinden mensen die een dierbare zijn verloren troost in herkenning.
Hoop en vrees
Drie weken geleden werd mijn vader met benauwdheidsklachten opgenomen in het ziekenhuis. Al snel werd duidelijk dat hij een zware longontsteking te pakken had. En voor iemand met COPD en een zwak hart kan dat fataal zijn. Tussen het moment van opname en zijn overlijden leefde ik tussen hoop (10%) en vrees (90%). Ik sliep met mijn telefoon onder mijn kussen en telkens als ik naar huis ging en nog even omkeek was ik bang dat ik mijn vader niet meer levend terug zou zien.
Bubbel
De elf dagen die ik met mijn vader in het ziekenhuis heb doorgebracht voelden als een bubbel. Buiten ging het leven gewoon door, aten mensen een ijsje in de lentezon en hoorden we kinderen lachen. Binnen kropen de uren voorbij en voerden we gesprekken die niet alleen pijnlijker maar ook steeds definitiever werden. Over wanneer de morfine zou worden verhoogd, welke schoenen hij in zijn kist wilde dragen en wat we straks met zijn meubels zouden doen.
Verloving
Mooie momenten waren er ook. Als gezin hebben er alles aan gedaan om de laatste dagen van mijn vader zo comfortabel mogelijk te maken. We creëerden ook zoveel mogelijk lichtpuntjes. Zo besloten mijn vriend Sebastiaan en ik ons in het ziekenhuis te verloven. Op zondag 14 mei ging Sebastiaan in het bijzijn van mijn familie op zijn knieën. Tussen de rolstoelen en fitnessapparaten want de ‘plechtigheid’ vond plaats in het revalidatiezaaltje van het ziekenhuis. Maar hoe troosteloos de locatie ook was, voor mij spatte de liefde er van af. Onze verloving is dan ook een van de meest dierbare momenten in mijn leven. Gelukkig waren we op tijd, want twee dagen na onze verloving blies mijn vader zijn laatste adem uit. Met mijn moeder – als zijn grote liefde – aan zijn zijde.
Holistisch leven
Het overlijden van mijn vader heeft me niet alleen dierbare momenten gebracht, maar ook waardevolle inzichten gegeven. Zo is de ware betekenis van holistisch leven me in één klap duidelijk geworden. Iets dat ik al wist, heb ik nu aan den lijve ondervonden: holisme gaat veel verder dan gezond eten, yoga en meditatie. De afgelopen weken heb ik geleefd op saucijzenbroodjes, perenijsjes en slaappillen. Maar nooit eerder voelde ik me zo holistisch. Holisme betekent dat je jezelf ziet als onderdeel van een groter geheel en als mensen met elkaar verbonden bent. Als gezin deelden we de mooie momenten, maar droegen we ook elkaars verdriet. En ons verdriet werd weer gedragen door alle lieve mensen om ons heen. En het bijzondere is: daar zaten ook veel mensen tussen die we niet of nauwelijks kennen. Van de integere verpleegkundigen en artsen van de longafdeling van het Tergooi ziekenhuis in Hilversum tot de mondhygiëniste die me troostte toen ik de dag na de crematie huilend in haar stoel lag.
Slingerpaadje
Omdat mijn vader pas net is overleden, weet ik niet goed wat me te wachten staat. Wat me opvalt is dat het verdriet gefragmenteerd binnen komt. Zo sta ik het ene moment een pak havermelk af te rekenen om een minuut later in huilen uit te barsten. Rouwen schijnt ook veel overeenkomsten te hebben met depressief zijn. En daar kan ik me wel iets bij voorstellen. Normaal gesproken zou ik deze zonovergoten lentedagen op het terras, in een strandstoel of een leuk festival doorbrengen. Maar ik heb nergens zin in en zit liever thuis met de gordijnen dicht. Het pad van rouw is een slingerpaadje in plaats van een snelweg. De eerste stappen zijn pas net gezet, maar het gaat het me vast lukken om het verliezen van mijn vader een plek te geven.