Een relatie verbreken is moeilijk en voor sommigen ronduit verschrikkelijk. Maar soms is het nodig om zelf weer verder te kunnen met je eigen levenspad. Hoe je een liefdesrelatie op een constructieve manier beëindigt en zelf in je kracht blijft staan weet familiesystemen expert Els van Steijn.
Els van Steijn: dit is hoe je een relatie waardig beëindigt
Els: Bij het verbreken van een relatie ziet iedereen andere beren op de weg. Je weet nu wat je hebt. Een relatie die wellicht niet perfect is, maar het is toch een relatie versus liever weer single zijn. Het ‘bekende’ in een relatie, dat weliswaar niet het beste in je naar boven haalt, is soms beter hanteerbaar dan het onbekende met alle onzekerheden die daarbij horen. Indien een kinderwens in het spel is en de klok door tikt, hoe groot is dan de kans dat je een nieuwe partner vindt waarbij de kinderwens ook nog vervuld gaat worden? Het verbreken is vaak moeilijk omdat je je door de angst en emotie laat regeren, in plaats van door dat dal van wanhoop naar plezier, werkelijk geluk en nieuwe mogelijkheden toe durft te leven. Het is soms makkelijker ongelukkig aan te rommelen dan door de pijn en ‘niet-weten’ naar de toekomst te kijken.
Wanneer is het tijd om te vertrekken uit een liefdesrelatie?
Els: Een relatie is een constante vereffening van geven en ontvangen. Als jij ontvangt in de relatie (aandacht, veiligheid, seks, geld etc.), voel je je ‘schuldig’ en ga je terug geven. Als de ander dat kan ontvangen, wordt de balans weer hersteld. Hierdoor voelt je partner zich ‘schuldig’, waardoor hij/zij weer gaat geven. En ga zo maar door. Dan krijg je een prachtige ‘omzet’ van geven en ontvangen, die eindeloos doorgaat. Dit is een positieve spiraal. Het is helemaal niet erg als de balans een tijdje zoek is, maar op een gegeven moment moet de balans worden hersteld. Soms is het even aan de ene partner om te ‘shinen’. Het vereffenen hoeft uiteraard niet in dezelfde vorm waarin jij hebt gegeven of ontvangen. Oprechte dankbaarheid is ook een vorm van geven. Als de balans dusdanig scheef is gegroeid en de kans nihil is dat die wordt hersteld, is het tijd om te gaan. Als een negatieve spiraal ontstaat, is het ook vaak tijd om uit de relatie te stappen. Als de ene partner de ander iets aandoet, gaat de ander vaak iets vervelends terugdoen. Dan voelt de ander het recht om weer te vereffenen (in negatieve zin) en ga zo maar door. Een andere indicator dat een relatie vaak niet meer te redden is, is als jij of je partner met minachting over elkaar praten. Als de ogen in de kassen rollen, is de kans op het terugwinnen van wederzijds respect uitermate klein. Realiseer je dat het uiten van minachting naar je partner een heel groot ‘nemen’ is. Als de balans ver te zoeken is en je twijfelt of je verder wilt met deze persoon, combineer dan je ratio (scenario’s) met de reactie van je lichaam. Je lichaam reageert altijd voordat iets in je hoofd is doorgedrongen. Bedenk waar die migraine, die aanhoudende buikpijn of pijnlijke schouder van komt?
Roots Meditatiepakket & Dossier
Wijze lessen van o.a. Els van Steijn over de belangrijkste missie van je leven: het helen van (oude) pijn uit de familielijnBestel nu!
Hoe beëindig je een liefdesrelatie volgens ‘de fontein’?
Els: Volgens mij is het beëindigen van een liefdesrelatie altijd pijnlijk en omdat het je zo raakt, denk je dat je situatie zo uniek is. Aan de hand van ‘de fontein’, die ik gebruik als metafoor van je familiesysteem (waar je onlosmakelijk mee bent verbonden) kom je te weten wat jouw eigen unieke plek is. Op die plek ontvang je de stroming op van die onzichtbare fontein, die essentieel is voor hoe je leven verloopt. Voor verdere uitleg verwijs ik graag naar mijn artikel “wat je niet draagt, wordt doorgegeven“. Volgens de fontein, ben je vrij om een volgende relatie aan de gaan als het volgende is ‘geregeld’ in je mindset en bij voorkeur ook is uitgesproken naar je ex-partner:
- Ik heb je liefgehad/je hebt veel voor me betekend, ook al neem ik nu afscheid van je.
- Ik heb je graag gegeven wat ik je geschonken heb.
- Dank je wel voor het vele goede dat je mij hebt gegeven. Dat houd ik in ere.
- Voor dat wat tussen ons is misgegaan, neem ik mijn verantwoordelijkheid. Ik laat de verantwoordelijkheid voor het deel dat van jou is bij jou.
- Al het goede uit onze relatie neem ik mee naar de toekomst. Dank je wel hiervoor.
Deze zinnen helpen om erkenning te geven aan iets wat ooit waardevol en goed was. Dat maakt je vrij om door te gaan. Als het onvoldoende lukt om de bovengenoemde punten af te vinken ben je nog op een negatieve manier aan iemand gebonden, ook al is de relatie voorbij.
Hoe zet je de angst die bij het verbreken van een relatie komt kijken om in vertrouwen?
Els: Als jij jezelf in de basis ‘oké’ vindt en beschikt over zelfrespect, vind je het vaak makkelijker om stappen te zetten en alleen te zijn. Hulptroepen in de vorm van vrienden, familie en een spaarpot met ‘Fuck you money’ zijn ook onontbeerlijk. Mijn ervaring is dat je pas echt ten diepste tevreden bent over jezelf als je je ouders kunt aannemen in wie zij in essentie zijn. Je waardering voor jezelf is verbonden aan je innerlijke houding ten opzichte van je ouders. Je ouders zijn een package deal: al het mooie, minder mooie en ook alles waar je zo naar verlangt en niet zult krijgen. Als jij de package deal van je ouders aanneemt (en hier is onderhandeling niet mogelijk), zul je een basiszelfvertrouwen krijgen. Je bent immers 50% je biologische moeder en 50% je biologische vader. Als je hen afwijst, wijs je jezelf af. Geen enkel gevoel van succes, liefde of tevredenheid zal beklijven. Kort na een dergelijke gevoel ervaar je weer leegte, als je je ouders innerlijk afwijst. Hoe je je ouders kunt ‘aannemen’, beschrijf ik in mijn boek de fontein, vind je plek.
Heb je advies voor het aangaan van een eerlijk gesprek met je partner als de relatie nog niet ten einde is?
Els: Een relatie is niet iets statisch. Je bouwt immers aan een relatie en dat proces is nooit af. Bouwen doe je door enerzijds constant te blijven geven & ontvangen en anderzijds ook door naar elkaar te luisteren, nieuwsgierig naar elkaar te blijven, door los te laten en aan te trekken en door feedback te kunnen geven. Geef ook aan wat jij nodig hebt of prettig vindt in een relatie en vraag dat ook aan je partner. Als mens groei je in de loop der jaren, je verandert en krijgt andere behoeftes. Jij bent niet meer de versie die je zoveel jaren geleden was. Je ontwikkelt door. Houd elkaar daarvan op de hoogte en verwacht niet stiekem dat de ander dat vanzelf oppikt en begrijpt. Praat dus met elkaar over jullie ontwikkelingen, groei en behoeftes. Naast bovenstaande heeft een relatie alleen maar kans van slagen als beide partners bereid zijn hun eigen thema’s aan te kijken. Als jij of je partner daartoe niet bereid zijn, is de relatie mijns inziens kansloos.
Als je besluit om de relatie te verbreken: hoe blijf je in verbinding staan met jezelf en de ander op zulke ingewikkelde momenten?
Els: Als jij de relatie wilt beëindigen doe dat dan in een persoonlijk gesprek. Elke andere manier interpreteer ik als je er makkelijk vanaf maken. Dat getuigt van heel weinig respect voor de ander. Dan mag die ander blij zijn, dat hij of zij van je is verlost. Simpel gezegd is het uitmaken een slechtnieuwsgesprek. Dus de boodschap meteen overbrengen en daarna de emotie van de ander opvangen. Dus niet doorgaan met zenden, met redenen, met excuses, maar op ontvangen staan. Als de eerste emoties zijn weggeëbd, volg dan het rijtje uitspraken die onder vraag 4. staat vermeld. Vermoedelijk is die toelichting nog in meerdere gesprekken/afrondingsgesprekken nodig. Handig is om op moeilijke momenten je ouders innerlijk bij je te hebben. Je kunt ze achter je schouders visualiseren, waardoor je extra kracht krijgt.
Wat zegt de manier waarop je een relatie verbreekt over jezelf, de band met je vader en je moeder en je plek in de fontein?
Els: Hoe jij innerlijk met je moeder verbonden bent, bepaalt je maximale vermogen om je ten diepste met een ander te verbinden. In het artikel ‘Wat je verbinding met je moeder je vertelt over je liefdesleven’ schrijf ik het volgende: “Mensen zien een zogenaamd dubbelbeeld als ze naar hun (potentiële) partner kijken. Als jij naar je partner kijkt, staat een onzichtbare persoon vlak achter je partner; je biologische moeder. In het dagelijkse leven zie je dat natuurlijk niet, maar op een ander niveau zie je haar daar staan. Dit geldt zowel voor mannen als voor vrouwen. Achter je partner staat altijd jouw moeder en het maakt niet uit of ze leeft of niet. Zo werkt jouw innerlijke houding ten opzichte van je moeder dus door in je relaties. Andersom geldt hetzelfde: achter jou staat de moeder van jouw partner. Daar is geen ontkomen aan. Dus als je een serieuze relatie begint, luister dan goed hoe deze persoon over zijn of haar moeder praat. Neem dan een besluit of deze (potentiële) partner relatiemateriaal is”. Je innerlijke houding naar je vader heeft minder invloed op relaties. Het is wel zo dat als je je vader afwijst je meer bewijsdrang krijgt met de bijbehorende behoefte aan erkenning. Een tekort aan erkenning, dwing je dan af bij je partner. Alleen kan een partner een tekort dat elders ontstaan is nooit compenseren. Tot slot, als je goed staat in de fontein, zul je eerder de gezonde neiging hebben om uit een ongezonde relatie te stappen. Je neemt geen genoegen met de kruimels.
Wat helpt je groeien in dit proces?
Els: Soms twijfel je na afloop, terwijl je rationeel weet dat het beter is dat de relatie voorbij is. Hoewel de relatie voorbij is, verlang je toch nog naar je ex. Het kan zijn dat je een stukje hart bij die persoon hebt achter gelaten. Je hebt een stukje van jezelf weggegeven, wat zo eigen is, dat je het terug moet halen om weer compleet te worden. Je lijkt dan naar de persoon terug te verlangen, maar feitelijk is je diepste wens om jezelf weer te verenigen met dat stukje dat je hebt weggegeven. Vergelijk je hart met een appelboom. Je ex mag alle producten van het hart behouden (alle appels en waar die voor staan), maar je appelboom moet je terugnemen. Die is altijd alleen van jou en vaak laat je die achter terwijl jij probeert verder te gaan na de relatie. Dat lukt niet zolang je niet compleet bent. Visualiseer dat stukje hart en integreer het in je eigen hart. Verder verwijs ik naar mijn boek ‘de fontein, vind je plek‘ waarin ik een heel hoofdstuk wijd aan het thema partners en relaties.
Gaat het ooit makkelijk worden om een relatie te verbreken?
Els: Ik ben bang van niet. Pijn bij het verbreken van een relatie geeft aan dat de relatie waardevol en mooi is geweest. Ik geloof sowieso dat een oprechte liefdesrelatie altijd meer goeds tot stand heeft gebracht dan kapot kan maken, mits je goed in de fontein staat. Vanuit jouw plek in de fontein heb je immers leren ontvangen. En kunnen ontvangen is de basis voor elke gezonde relatie. Zie ook het artikel “Dit is waarom kunnen ontvangen de basis is voor elke gezonde relatie“. Als je veel ontvangt in een relatie, heb je extra veel om door te geven. Mijn echtgenoot heeft de stelling ‘a happy wife is a happy life’. Hoe dankbaar kun je zijn :-).
Roots Meditatiepakket & Dossier
Wijze lessen van o.a. Els van Steijn over de belangrijkste missie van je leven: het helen van (oude) pijn uit de familielijnBestel nu!
Meer lezen van Els
Zo blijf je in je kracht staan als je ouders aftakelen
Waarom een gezonde relatie begin bij kunnen ontvangen
Waarom volwassen worden soms vraagt om slachtoffers maken
Zo maak je van kerst een helend samenzijn
Dit is de impact van familie op jouw hooggevoeligheid
Dit is hoe je een relatie goed afsluit
Wat jij niet draagt wordt niet doorgegeven
De impact van een onveilige jeugd op je vermogen tot hechten
Waarom je eigen grootsheid omarmen moeilijker is dan jezelf klein houden
Zo ontdek je jouw emotionele triggers
Dit is waarom je je 2 minuten écht verdrietig voelen helend werkt
Dit is wat jouw oordelen over een ander prijsgeven over jezelf