Als mens ben je nooit uitgeleerd. Dat is althans de overtuiging van Erik Erikson (1902 – 1994). Volgens deze Deens-Amerikaanse psycholoog doorloop je tussen je geboorte en je dood 8 fasen. In elke fase liggen unieke uitdagingen en kansen besloten.
Krijg déze 8 vaardigheden onder de knie en groei op je levenspad
De psychosociale theorie van Erik Erikson beschrijft de levensloop van mensen in 8 fasen. De eerste fase begint op de dag dat je geboren wordt. De laatste fase gaat in zodra je 65 kaarsjes uitblaast. Tijdens elke fase spelen er volgens Erikson twee krachten. Deze krachten zijn voortdurend met elkaar in conflict. De mate waarin je als individu in staat bent om ze te verzoenen, bepaalt of je een fase goed afrondt en zonder onnodige ballast doorstroomt naar de volgende fase.
De 8 fasen van Erikson
-
Fase 1: Vertrouwen versus Wantrouwen (0-1 jaar) – In deze fase leren baby’s vertrouwen opbouwen als hun behoeften worden vervuld.
-
Fase 2: Autonomie versus Schaamte en Twijfel (1-3 jaar) – Peuters beginnen onafhankelijkheid te ontwikkelen, wat kan leiden tot schaamte als ze falen.
-
Fase 3: Initiatief versus Schuld (3-6 jaar) – Kinderen nemen initiatieven. Succes versterkt hun zelfvertrouwen, terwijl falen schuldgevoelens kan veroorzaken.
-
Fase 4: Vlijt versus Minderwaardigheid (6-12 jaar) – Kinderen leren vaardigheden en ontwikkelen een gevoel van competentie. Een gebrek aan succes kan leiden tot gevoelens van minderwaardigheid.
-
Fase 5: Identiteit versus Rolverwarring (12-18 jaar) – Adolescenten verkennen hun identiteit. Dit is cruciaal voor hun toekomstig welzijn.
-
Fase 6: Intimiteit versus Isolement (18-40 jaar) – Jonge volwassenen zoeken liefde en relaties. Succes leidt tot sterke verbindingen.
-
Fase 7: Generativiteit versus Stagnatie (40-65 jaar) – Deze fase draait om het bijdragen aan de samenleving en het zorgen voor de volgende generatie.
-
Fase 8: Integriteit versus Wanhoop (65+ jaar) – Ouderen reflecteren op hun leven. Een gevoel van voldoening leidt tot integriteit, terwijl spijt wanhoop kan veroorzaken.
Fase 7: Generativiteit versus Stagnatie
Hoewel alle fasen belangrijk zijn, zoomen we in op de zevende fase. Deze fase draait om generativiteit ofwel het creëren van een positieve impact op de wereld. Dit kan door bijvoorbeeld ouderschap, carrière of vrijwilligerswerk. Generativiteit bevordert niet alleen de ontwikkeling van anderen, maar helpt ook bij de zelfontplooiing van de volwassene. Mensen voelen zich vaak vervuld wanneer ze bijdragen aan de maatschappij en volgende generaties. Stagnatie daarentegen kan leiden tot gevoelens van nutteloosheid. Mensen die zich niet betrokken voelen, kunnen zich terugtrekken. Dit kan negatieve gevolgen hebben voor hun geestelijke gezondheid.
Conclusie
Erikson’s psychosociale theorie biedt waardevolle inzichten. Het helpt ons begrijpen hoe we ons leven en onze relaties ontwikkelen. Elke fase speelt een cruciale rol in ons welzijn. Het is nooit te laat om te groeien.