ADHD: zo red jij je met jouw jagersinstinct in een wereld van boeren

ADHD komt vaak voor: in de VS bij maar liefst zo’n 25 miljoen mensen. Zou iets dat zo wijdverspreid voorkomt zomaar een eigenaardigheidje of een stoornis kunnen zijn? Volgens de Amerikaanse auteur en bekende radiohost Thom Hartmann niet. Zijn theorie: ADHD komt voort uit een specifieke evolutionaire behoefte uit de geschiedenis van de mens. Waar mensen zonder ADHD afstammen van boeren, hebben de voorouders van mensen met ADHD zich duizenden jaren lang ontwikkeld in samenlevingen van jagers. Deze theorie begon als een positieve, bekrachtigende metafoor, maar inmiddels hebben wetenschappers ontdekt dat het verhaal weleens waar zou kunnen zijn: veel van Hartmanns observaties en theorieën werden ondersteund door onderzoek. In zijn boek ADHD: Over een jager in een boerenwereld vertelt Hartmann je alles over deze interessante visie. Ook deelt hij waardevolle tips over hoe te leven (en floreren!) in deze samenleving als je ADHD hebt. Hieronder alvast een voorproefje.

ADHD: zo red jij je met jouw jagersinstinct in een wereld van boeren

Nadat zijn zoon de diagnose ADD kreeg, stortte Thom Hartmann zich op een grondig onderzoek naar ADD en ADHD. Na maandenlang literatuur en ervaringsverhalen doorgespit te hebben, kreeg hij een ingeving: mensen met ADHD stammen af van jagers, en mensen zonder ADHD stammen af van boeren. In deze context van jagen zijn eigenschappen die bij ADHD horen helemaal niet abnormaal of onhandig, maar heel logisch en nuttig, want:

• Jagers houden voortdurend hun omgeving in de gaten. Dat geritsel in de struiken zou wel eens een leeuw kunnen zijn. En ook die piepkleine pootafdruk, dat ene vreemde geurtje of de richting waarin bloemen groeien betekenen allemaal iets voor jagers.
• Jagers kunnen helemaal opgaan in de jacht; tijd is elastisch. Tijdens de jacht lijkt de tijd sneller te gaan, als er niet wordt gejaagd gaat de tijd juist traag. Hoewel de jager zich in het algemeen misschien niet goed op één ding kan concentreren, is de manier waarop hij zichzelf op de jacht stort verbazingwekkend.
• Ze zijn flexibel, in staat om in zeer korte tijd voor een andere aanpak te kiezen. Ordelijkheid is niet van bijzonder belang voor de jager, maar de vaardigheden om snel een beslissing te nemen en dan meteen in actie te komen zijn essentieel.
• Ze denken visueel, in beelden: ze hebben vaak een hekel aan strategie en gaan recht op hun doel af.
• Ze houden van de jacht en raken snel verveeld door alledaagse klusjes zoals de vis schoonmaken en het vlees bereiden (of de administratie doen 😉).
• Jagers stellen zich bloot aan gevaren die andere mensen misschien zouden vermijden en nemen risico’s.
• Jagers zijn hard voor zichzelf en voor de mensen in hun omgeving. Als je leven afhangt van snelle beslissingen, is het nodig dat je snel gefrustreerd of ongeduldig raakt.

Neurodiversiteit vieren

Hartmann: ‘Als je de lijst van klassieke symptomen van ADHD vergelijkt met deze lijst eigenschappen van een goede jager, zie je dat die bijna perfect op elkaar aansluiten. Met andere woorden: iemand met de eigenschappen van ADHD zou een buitengewoon goede jager zijn. Het ontbreken van de eigenschappen uit dit lijstje zou in het bos of het oerwoud de dood tot gevolg kunnen hebben.’ Hartmanns theorie is niet alleen wetenschappelijk gezien interessant, maar kan vooral ook helpen het collectieve perspectief op ADHD te veranderen. Met als gevolg dat we neurodiversiteit kunnen vieren en werk- en studieomgevingen zodanig kunnen aanpassen dat mensen met ADHD kunnen floreren. Zodat ze de drijvende kracht kunnen worden achter culturele, politieke, en wetenschappelijke veranderingen. Zoals ze dat in de geschiedenis al zo vaak zijn geweest.

Survivaltips voor jagers in een boerenwereld

Als het de eerste keer is dat je door deze bril naar ADHD kijkt, komen er waarschijnlijk allerlei vragen in je op. In zijn boek ADHD: Over een jager in een boerenwereld neemt Hartmann je mee door de ins & outs van zijn theorie. Je leest over een ‘open versus gefocust’ bewustzijn, wat boeren boeren maakt, ADHD en creativiteit, ADHD en slapen, de rol van medicatie en therapie en meer. Heb jij zelf ADHD of is iemand in je omgeving een echte ‘jager’? Dan geven we je alvast onderstaande survivaltips van Hartmann mee, zodat je de eerste of volgende stappen kunt zetten op jouw pad naar je beste leven.

1. Kies een baan die gebruikmaakt van echte jager-eigenschappen. Denk aan politieagent, freelance auteur, verslaggever, piloot, DJ, sales-medewerker en consultant. En werk vooral ook samen met een betrouwbare ‘boer’.
2. Omarm je korte sprintjes van inzet en scherpe aandacht en deel grote taken en doelen op in kleinere delen.
3. Vergroot je aandachtsspanne met meditatie, bijvoorbeeld vipassana, mindfulness of transcendente meditatie.
4. Las een technologie detox in. Als jager ben je op zoek naar voortdurende afleiding en stimulatie en kun je gemakkelijk verslaafd raken aan de prikkels die de smartphone je geeft.
5. Creëer afleidingsvrije zones waarin je kunt werken zonder afleiding. Besteed daar minimaal een uur per dag.
6. Zorg voor voldoende lichaamsbeweging, dit helpt om je beter te focussen.
7. Ken je krachten en blijf daarbij, vermijd taken die meer voor boeren geschikt zijn. Jagers zijn vaak goede ondernemers, maar moeten dan wel betrouwbare boeren inhuren om hen te helpen, en zelfs uiteindelijk de boel te leiden. De jager wordt dan consultant, voorzitter of vervult alleen nog rollen in de sales.
8. Stel elke belangrijke beslissing één dag uit om je impulsiviteit te vertragen.

ADHD: Over een jager in een boerenwereld, €25 via Bol.com.