Je zelfbeeld gaat over de ideeën, opvattingen, overtuigingen en oordelen die je over jezelf hebt. Je zelfbeeld beïnvloedt constant, vaak onbewust, je denken, voelen, en handelen. Er zijn veel verschillende factoren die je zelfbeeld vormen. Je verleden speelt een grote rol, want de basis voor je zelfbeeld wordt in de eerste jaren van je leven gelegd. Verder wordt je zelfbeeld beïnvloed door je omgeving, relaties, je werk… en natuurlijk door social media. In onze digitaliserende wereld is het belangrijk om te reflecteren op de link tussen social media en je zelfbeeld. Wat is de invloed van social media op je zelfbeeld? We bespreken de belangrijkste punten hieronder.
Wat is de invloed van social media op je zelfbeeld?
1. Vergelijking
Op social media delen de meeste mensen vooral de hoogtepunten van hun leven. Het is makkelijk om dat te vergeten en jouw real life happenings te gaan vergelijken met andermans highlight reel op Instagram, TikTok of Twitter. Met als gevolg dat je het idee krijgt dat jouw leven niet leuk of interessant genoeg is. Of dat je zelf niet mooi of succesvol genoeg bent.
2. Schoonheidsidealen
Op social media komen we constant heersende schoonheidsidealen tegen. Het feit dat veel mensen een filter gebruiken om hun foto’s – en tegenwoordig ook hun fysieke lichaam – te bewerken helpt niet mee. Steeds geconfronteerd worden met onrealistische schoonheidsstandaarden kan onzekerheden creëren of vergroten.
3. Dopamine kick
Social media kan je aan de andere kant juist ook (tijdelijk) een heel zelfverzekerd gevoel geven. Likes, comments en shares geven korte dopamine en serotonine kicks die naar meer smaken. Er is niets mis mee om te genieten van een compliment of van aandacht. Het probleem ontstaat als ons zelfbeeld, en daarmee ons welzijn, ervan afhankelijk wordt. Veel mensen, vooral de jongere generaties, voelen zich goed over zichzelf als een post veel aandacht krijgt en minder goed, of zelfs waardeloos, wanneer een post niet aanslaat.
4. Afleiding
Het algoritme van social media apps is ontworpen om je aandacht vast te houden, het werkt verslavend. Zo kunnen ze veel tijd opslurpen en een bron van afleiding vormen in je dagelijkse leven. Met als gevolg dat je minder productief bent, je leeg voelt, en je persoonlijke en professionele doelen niet behaalt. Je bent meer bezig met het waarnemen van andermans leven dan je eigen leven zo betekenisvol mogelijk maken. Dat kan je zelfbeeld en zelfvertrouwen negatief beïnvloeden.
5. Community
Tenslotte vinden veel mensen op social media ook hun community. Zolang ze zelf de controle houden over hun social media gebruik en zich niet vergelijken met anderen, hebben social media juist een positief effect op hun zelfbeeld. Ze voelen zich verbonden en gewaardeerd voor wie ze echt zijn. Dit kan vooral heel fijn zijn wanneer je in de fysieke wereld wat meer moeite hebt met het vinden van gelijkgestemden.
