Volgens het zenboeddhisme zit rust ‘m vooral in de kleinste, alledaagse dingen. Zenpriester Shunmyo Masuno deelt in Zen & de kunst van eenvoudig leven 100 eenvoudige manieren om à la minute een vleugje ‘zen’ je leven in te brengen. Tien van zijn wijze inzichten hebben we voor je op papier gezet.
Meer Zen in je leven? 10 tips van een Japanse priester
1. Maak tijd voor leegte
Urenlang lummelen, daar heeft tegenwoordig bijna niemand meer tijd voor. Maar Shunmyo Masuno raadt aan om op z’n minst 10 minuten per dag tijd te maken voor leegte. Om te ontspannen, maar vooral ook om je ‘ware ik’ de ruimte te geven zich te laten horen. Hoe voel je je écht? Waar heb je behoefte aan? Wat voor herinneringen komen omhoog? Zo’n ‘leeg’ moment is volgens Masuno broodnodig om ideeën de gelegenheid te geven zichtbaar te worden en zich te ontwikkelen in je geest.
2. Adem de ochtendlucht in
Shunmyo Masuno staat elke dag om 5 uur op en vult als eerste zijn longen met de ochtendlucht. Zo wordt hij niet alleen extra goed wakker, maar stemt hij zich ook af op de seizoensveranderingen die zich elke dag geleidelijk voltrekken. Hij schrijft: ‘De smaak van de ochtendlucht, het moment waarop de zon opkomt, het gevoel van de wind op je wangen, de kleur van de lucht en de bladeren aan de bomen – alles verandert voortdurend. De ochtend is het moment waarop je die veranderingen diepgaand kunt ervaren.’
3. Creëer poorten in je geest
Juist omdat in deze tijd voor veel mensen de grens tussen werk en privé, en tussen sociale interactie en alone time vervaagt, is het volgens Masuno cruciaal om je gedachten af te bakenen. Hij noemt dat ‘poorten oprichten in je geest’. Deze poorten kun je het beste laten corresponderen met fysieke grenzen, zodat je ze gemakkelijker onthoudt. Sta de eerste gedachten over je werk ’s ochtends bijvoorbeeld pas toe voorbij de grens van je voordeur. Begin je dag pas te plannen bij de grens van je autodeur, fiets of de ingang van het station. En begin pas echt aan je werkzaamheden als je op je werkplek bent. Vergeet vooral ook niet aan het einde van de dag dezelfde weg terug te volgen, zodat je met een opgeruimde geest je dag kunt eindigen.
4. Leer ‘weggooien’
Alleen wanneer je regelmatig dingen ‘weggooit’, zal het nieuwe zich welkom voelen en je op komen zoeken. Dat geldt voor bezittingen, maar óók voor gedachten en emoties. Kijk eens of je eerst een kledingstuk weg kunt geven of kunt verkopen als je een nieuw item op het oog hebt. En onderschat de kracht van een goede huilbui niet: volgens Masuno een heerlijke opfrisbeurt van de geest.
5. Loop op blote voeten (of teenslippers)
Probeer zo veel mogelijk op blote voeten te lopen, op z’n minst in je eigen huis, om verbinding te maken met de aarde en je lichaam te versterken. Teenslippers zijn trouwens een goede tweede keuze voor als je de deur uit gaat (in warmere maanden, of als je even snel naar de supermarkt om de hoek gaat op zondagochtend). Tijdens het lopen op teenslippers wordt namelijk het plekje tussen je grote teen en je tweede teen gemasseerd. Men denkt dat in dat plekje de verschillende drukpunten geconcentreerd zijn die in verband staan met je inwendige organen en je hersenen. Zo krijgt je hele lijf een soort energetische minimassage!
6. Voel de magie van gassho
Gassho is het samenbrengen van je handen voor je borst. Zenboeddhisten doen dat op allerlei momenten, maar niet-gelovigen kunnen zich waarschijnlijk de laatste keer niet herinneren dat ze het gebaar maakten. Masuno legt uit dat in gassho de rechterhand de ander vertegenwoordigt, en de linkerhand jouzelf. In gassho komen die twee samen en worden ze één. Je uit er respect, compassie en dankbaarheid mee. Er wordt ook wel gezegd dat het een sussend gebaar is, immers kun je met je handen in gassho niemand aanvallen. Het wekt een gevoel van vergeving en verzoening op en kan een overprikkelde geest kalmeren. Massuno raadt aan een hoekje in je huis in te richten om af en toe je handen samen te vouwen en diep adem te halen.
7. Word je bewust van de 3 vergiften
In het boeddhisme bestaat het concept van de 3 vergiften, die direct of indirect de oorzaak vormen van al het menselijke lijden. Het gaat om hebzucht, boosheid en onwetendheid. Wil je gelukkiger en gezonder zijn (en verlicht, als je boeddhist bent), dan is het zaak om je bewust te worden van de subtiele manifestaties van dat ‘vergif’. Bewustwording zorgt er vervolgens vaak automatisch voor dat je kalmeert en beter reageert op mensen of situaties. Inzicht in de drie vergiften kan je ook helpen negatieve gevoelens te verklaren die zijn blijven hangen na een gesprek, werkdag of een slapeloze nacht (en ze vervolgens los te laten).
8. Koester elke ontmoeting
Masuno schrijft: ‘In het zenboeddhisme is er een uitspraak die zegt: ichi-go ichi-e, oftewel ‘één kans, één ontmoeting’. Dat betekent dat we elke ontmoeting moeten koesteren, omdat we diegene misschien maar één keer in ons leven zullen ontmoeten. Elk mens komt ergens anders vandaan, heeft wat anders meegemaakt, en weet op z’n minst één ding dat jij niet weet. Natuurlijk zul je niet aan elke afzonderlijke caissière in de supermarkt vragen wat haar grootste levensles is, maar probeer nieuwe contacten met openheid en nieuwsgierigheid te benaderen. Wie weet wat ze je kunnen leren, wat jij hun mee kunt geven, en of je ze ooit nog terug zult zien.
9. Omarm verandering
In de westerse maatschappij vindt men het vaak moeilijk het feit te accepteren dat alles verandert en vergankelijk is. We denken lineair in plaats van cyclisch, willen van goed naar beter, en nóóit meer terug. Maar volgens Masuno kun je de schoonheid van iets niet volledig waarderen totdat je begrijpt én accepteert dat het weer zal verdwijnen. Hij schrijft: ‘Een soepele geest accepteert verandering en is niet gehecht aan het verleden. In plaats van over verandering te klagen, vindt hij daarin nieuwe schoonheid en hoop. Streef naar zo’n leven.’
10. Vind een ‘zonsondergangtrap’
Masuno vertelt dat er in een Tokyo een plek is die bekendstaat als de ‘zonsondergangstrap’, waar je op de juiste momenten een prachtige zonsondergang kunt zien. Ga in jouw omgeving eens op zoek naar een bankje, trap of boom waar(onder) je wanneer je wilt even kunt neerstrijken. Of het nu is om de zon onder te zien gaan of een paar keer diep adem te halen op weg van je werk naar huis, het zal je rust geven om (buiten je eigen huis) een eigen stilte-plekje te hebben. Zen & de kunst van eenvoudig leven, verkrijgbaar via o.a. Bol.com, €16,99.
Kom thuis in je lichaam meditatiepakket
- 60 minuten geleide meditaties voor een liefdevolle relatie met je lijf
- Ingesproken door holistisch therapeut Suze Retera
- Inclusief 30 pagina dik dossier + mini podcast
