Voel je je al moe voordat de dag goed en wel is begonnen? Natuurlijk speelt voldoende slaap een belangrijke rol in de energiehuishouding. Maar vergeet ook de invloed van voeding niet. Bepaalde voedingsmiddelen kunnen juist bakken energie kósten in plaats van opleveren. Vooral als er sprake is van een voedselintolerantie. En dat geldt zelfs voor voeding die doorgaans als gezond wordt beschouwd.
De rol van voedselintoleranties bij vermoeidheid
Een laag energieniveau en terugkerende klachten, zoals verkoudheid, kunnen een aanwijzing zijn dat er intern iets uit balans is. Voeding speelt hierin een cruciale rol, en met name voedselintoleranties kunnen hierin een stille boosdoener zijn. Intoleranties ontstaan vaak ongemerkt en richten zich op alledaagse voedingsmiddelen zoals zonnebloempitten, citroenen, pinda’s, cashewnoten en melkproducten. Opmerkelijk genoeg zijn het vaak juist de voedingsmiddelen die frequent gegeten worden die een reactie oproepen. Wanneer het lichaam een voedingsmiddel als indringer beschouwt, treedt het immuunsysteem in werking en worden antistoffen aangemaakt. Dit proces kost veel energie. Elke keer opnieuw.
Energie terugwinnen door te elimineren
Voedingsmiddelen waarvoor het lichaam intolerant is, kunnen echte energievreters zijn. Wie meer energie wil ervaren, doet er goed aan om eerst de bronnen van energieverlies op te sporen en weg te nemen. Dit heeft niets te maken met een acute voedselallergie, maar met zogeheten IgG-afhankelijke voedselintoleranties. Hierbij maakt het lichaam IgG-antistoffen aan, die vertraagde reacties veroorzaken.
Chronische klachten
Omdat het lichaam deze antigeen-antistofcomplexen vaak niet snel genoeg opruimt – vooral als de voeding herhaaldelijk wordt gegeten – kunnen er op termijn chronische klachten ontstaan. Vermoeidheid en een verzwakt immuunsysteem zijn hier bekende voorbeelden van. Deze reacties kunnen pas enkele uren tot zelfs dagen na het eten optreden, waardoor de oorzaak lastig te achterhalen is.
Wetenschappelijke onderbouwing
Dat voedselintoleranties vermoeidheid kunnen veroorzaken, wordt bevestigd door wetenschappelijk onderzoek. Uit een drie jaar durend onderzoek onder 36 proefpersonen bleek dat bij 63% van hen voedselintoleranties een sterke invloed hadden op het energieniveau (Marshall et al., 2002). Ook een rapport van het National Institute for Health and Care Excellence (NHS, 2011) noemt vermoeidheid expliciet als veelvoorkomend symptoom van voedselintoleranties.
De eliminatie-provocatie test
Een effectieve manier om voedselintoleranties op te sporen is de zogenaamde eliminatie-provocatie test. Hierbij wordt een ‘verdacht’ voedingsmiddel zoals zuivel, granen of pinda’s gedurende een maand volledig uit het dieet weggelaten. Daarna wordt het in één keer in een grotere hoeveelheid opnieuw gegeten. Reageert het lichaam met vermoeidheid, verkoudheidsklachten, jeuk of buikpijn, dan is dat een sterke aanwijzing voor een intolerantie.
Top 10 meest voorkomende voedselintoleranties
-
Koemelk – Veel mensen verdragen caseïne (melkeiwit) of lactose (melksuiker) slecht. Dit kan vermoeidheid, slijmvorming of huidklachten veroorzaken.
-
Tarwe – Niet te verwarren met coeliakie. Veel mensen hebben moeite met gluten of andere eiwitten in tarwe.
-
Eieren – Met name het eiwit (albumine) is een veelvoorkomende bron van intolerantie.
-
Soja – Komt voor in talloze bewerkte producten en wordt vaak geassocieerd met hormonale verstoringen en spijsverteringsklachten.
-
Pinda’s – Worden vaak gegeten en zijn berucht vanwege hun allergene potentieel, maar ook als ‘verborgen’ intolerantiebron.
-
Cashewnoten – Deze noten bevatten complexe eiwitten die het immuunsysteem kunnen triggeren.
-
Zonnebloempitten – Hoewel gezond ogend, kunnen ze in grotere hoeveelheden tot intolerantie leiden.
-
Maïs – Zit in veel bewerkte voeding, van cornflakes tot siropen, en kan bijgevoelige personen klachten geven.
-
Gist – Vaak aanwezig in brood, bier en bewerkte producten; kan leiden tot een opgeblazen gevoel en vermoeidheid.
-
Tomaten – Behoren tot de nachtschadefamilie (net als paprika, aubergine) en worden regelmatig in verband gebracht met laaggradige ontstekingen.
Hoewel voedselintoleranties vaak onzichtbaar blijven, kan het herkennen en vermijden ervan op de lange termijn een aanzienlijke verbetering van de gezondheid en het energieniveau opleveren.
