Overgave is een begrip dat je in veel spirituele stromingen tegenkomt. Het klinkt dan ook heerlijk ‘je overgeven aan de stroom van het leven’. Maar hoe breng je overgave eigenlijk in de praktijk en welke – soms spannende – keuzes horen daarbij? We doken met coach en trainer Wendy Hobbelink in de materie, waarbij ons al snel duidelijk werd dat leven in overgave je op plekken brengt waar avontuur en magie te vinden is.
De magie van overgave: zo brengt het je op plekken waar je anders niet zou komen
Wendy: ‘Eigenlijk is overgave simpel en kennen we het allemaal. Je zit aan het strand, praat met een vriend(in) over dingen die je dwars zitten en opeens word je je gewaar van een vuurrode bal die majestueus de zee inzakt. De lucht kleurt roze en oranje, de wolken paars violet en je mond valt open. Weg zijn je zorgen, er is alleen nog maar de zon. Het voelt dan niet meer als ‘de zon én jij’, maar als ‘de zon ín jou’. Of je werkt aan een lastig project waarin je veel obstakels tegenkomt, of je twijfelt of je een nieuw contact in stand moet houden. Maar ergens deep down voel je dat je nu door moet gaan, ook al weet je niet waar je uitkomt. Voor je het weet krijg je de wind onder je vleugels en kom je in een flow.
Opgaan in de stroom
Overgave betekent volledig opgaan in de stroom die zich nu in je leven aandient, waar je honderd procent ‘ja’ tegen zegt zonder enige verwachting, weerstand of reserve. Je ego vindt overgave maar niets. Het wil het liefst de controle houden en leeft meer in verleden en toekomst dan in het nu. Maar als je je overgeeft kun je voorbij de identificatie van het ego gaan en samenvallen met jezelf. Dan kun je een avontuurlijk leven leiden vanuit je hart. Alsof je in een bootje zit en die van de vertrouwde kade afduwt, en je zo de rivier op gaat. Je geeft je over aan de reis, ook al weet je niet waar en wanneer je zult aankomen.’
Waar geef je je aan over?
Wendy: ‘In essentie denk ik dat je je overgeeft aan jezelf voorbij je ego, aan een ervaring, een intentie of aan een waarde waar je voor staat. Zoals vrijheid, liefde of verbinding. Iets in de buitenwereld kan je uitnodigen, maar de overgave gebeurt vanuit een diepere laag van jezelf. Van daaruit kun je opgaan in de stroom van het nu. ‘Hier sta ik dan, ik hou niks tegen, probeer niks te fiksen, maak niks groter of kleiner dan het is, maar duw mijn boot af in vertrouwen. Niet wetende wat het me gaat brengen.’
Waarom is dit zo’n belangrijk begrip voor een vervullend leven?
Wendy: ‘Overgave is leven in de volheid van het nu. Deuren gaan spontaan open, er komen wonderlijke toevalligheden op je pad, en je maakt dingen mee die je niet voor mogelijk hield. Je kijkt nieuwsgierig naar wat er op je pad komt en ondertussen peddel je vrolijk door op de stroom. De vervulling van buitenaf (het perfecte huis, de perfecte baan) die het ego nastreeft kan ook bevredigend zijn, maar is altijd tijdelijk. De vervulling van binnenuit die ontstaat als je je kunt overgeven aan het nu is duurzamer, en niets of niemand kan het van je afnemen. Zoals Albert Einstein zei: ‘Er zijn slechts twee manieren om te leven: doen alsof niets een wonder is en alsof alles een wonder is’. Ik geloof in de laatste manier.’
Waarom vinden we overgave zo spannend?
Wendy: ‘Omdat je nooit kunt weten wat er dan precies zal komen. Maar als we eerlijk zijn, weten we ook niet wat controle vanuit ons ego ons precies gaat opleveren. Controle kan ook een schijnzekerheid zijn. Om de spanning van het niet weten uit de weg te gaan, leven we dan vaak vanuit ons hoofd en offeren zo onze intuïtie en ons gevoel op. Hoe mooi is het om vanuit je hart te leven en werken, zodat je hoofd in dienst van je hart staat, in plaats van andersom? Dat is voor iedereen mogelijk. En natuurlijk is dat soms spannend, maar dan maak je wel écht wat mee in je leven.’
Wat betekent overgave voor jou persoonlijk?
Wendy: ‘Overgave betekent voor mij diep vertrouwen, luisteren naar signalen in en om me heen en onderweg open en nieuwsgierig blijven. En een groot ‘ja’ zeggen tegen het leven zoals het zich nu aandient, of dat nu comfortabel is of niet. De misvatting bij overgave is vaak dat je je grenzen verliest. Maar juist als je diep voelt en weet wat wel en niet bij je past en voor je klopt, kun je ook ‘nee’ zeggen. Overgave zie ik als een waar avontuur, waarbij ik mezelf regelmatig eraan herinner dat elke seconde er een nieuw nu is vol mogelijkheden. Zo lukte me het eerst niet om dit artikel te schrijven, totdat ik doorhad dat ik het te perfect wilde doen. Toen ik dat losliet, kreeg ik er superveel zin in en kon ik vanuit overgave over overgave schrijven ;-).’
Waarin verschilt ‘overgave’ van ‘loslaten’?
Wendy: ‘Loslaten betekent vaak iets loslaten van het verleden, zoals een baan die niet meer past, boosheid over een collega, of verdriet over je ex. Als je iets zelf loslaat is het vaak omdat iets je niet meer dient. Zelf losgelaten worden door iets of iemand anders kan pijn, frustratie maar ook onverwacht opluchting geven. Loslaten kan het startpunt zijn van overgave, maar overgave is meer dan loslaten. Overgave is volledig opgaan in de stroom, zonder enig voorbehoud. Zie het verschil als volgt: loslaten is met je bootje de kade verlaten en op de rivier misschien snel naar een nieuw houvast zoeken. Overgave is zonder weerstand de rivier opgaan en maar zien hoe de reis gaat en waar de stroom je brengt.’
Je ‘ergens aan overgeven’ klinkt abstract en daarom kan het je ook verlammen. Want ‘overgeven aan wat’? En blijf ik dan staan op een plek waar ik eigenlijk niet wil zijn?
Wendy: ‘Overgave kun je niet 1, 2, 3 doen, zo van ‘ik geef me over’. Dikke kans dat je ego (lees hier meer over in Wendy’s artikel ‘Ego: zo ga je leven vanuit je ziel in plaats van je valse zelf‘) dat dan bedacht heeft en dan zit je al snel in de egokramp in plaats van in de ontspanning. We staan dan in de wachtstand. Maar het wachten is op jou. Totdat jij je boot afduwt van de kade. Kom uit de wachtstand, geef je over aan wat zich nu aandient in je leven en reflecteer achteraf eens hoe eng die overgave nou eigenlijk echt was. Eten wat er op je bord ligt, noem ik dat in mijn boek Grenzeloos vrij. En onderzoek dan ook wat voor wondertjes er op je pad zijn gekomen. Hoe meer je stap voor stap goede ervaringen met overgave opdoet, hoe meer je erop durft te vertrouwen en je je vanuit je hart verbonden voelt met jezelf en je omgeving.’
Welke signalen moet je niet negeren als je leeft in overgave, zodat je weet wanneer je wél echt dient te handelen?
Wendy: ‘Overgave is niet insukkelen en maar zien waar de boot je brengt. Het is juist wakker en alert blijven terwijl je met je boot op de rivier vaart. Bij een stroomversnelling peddel je wat sneller, en een grote steen in de rivier ontwijk je. En vergeet ook niet soms achterover te leunen en te genieten van het uitzicht onderweg. Als de stroom van het leven je ergens naar meeneemt waar het voor jou niet klopt, peddel dan naar de kant en stap uit. Als bijvoorbeeld de angst je overneemt in de rivier, dan is het raadzaam om de angst vanuit een veilige plek aan de kade te ervaren en niet halsstarrig door te gaan in een voor jou kolkende angstrivier.’
Hoe kun je met overgave oefenen zonder dat je direct in de ‘actiemodus’ schiet?
Wendy: ‘Stel jezelf eens een vraag, zoals: Welke signalen zijn er nu in mij of in mijn omgeving? Wat wordt er nu van mij gevraagd? Wat houdt me tegen? Kijk of je in het nu bent en wat jou daarin helpt. Of dat nu je adem volgen, muziek opzetten of wandelen is. Onderzoek waar je bang voor bent en kijk of je dat kunt loslaten. Blijf nieuwsgierig en hou het speels. Voel waar je naar toe getrokken wordt en onthoud dat je mag bijsturen. En reflecteer eens op een eerder moment van overgave. Wat heb ik daar ervaren, ontdekt en beviel me dat? Wat had ik gemist als ik me niet had overgegeven?’
Wil je nog een laatste wijze raad meegeven?
Wendy: ‘Overgave betekent niet dat je alles uit je handen laat vallen en je het niet kunt plannen; je voelt simpelweg wanneer het tijd is om je over te geven aan de stroom. Als je je overgeeft weet je niet wat er gaat gebeuren, maar dat je opgaat in een dans waarvan je de choreografie nog niet kent. Je vertrouwt op je intuïtie en zegt volmondig ‘ja’ tegen het nu. Overgave betekent niet dat je je altijd gelukzalig voelt, maar dat je durft te leven met wat er is, of dat nou mooi is of niet. Overgave betekent ook niet dat het altijd moet lukken, en dat je je er ook aan overgeeft als het een keer niet lukt. Gewoon omdat we mens zijn, en omdat er altijd weer een nieuw nu is vol mogelijkheden.’
Over Wendy Hobbelink
Wendy is sr. coach/trainer in Personal Leadership en de auteur van Grenzeloos vrij. Naast online (executive) coaching verzorgt ze wandel-coachingsessies in de buurt van Noordwijk aan Zee. Ook kun je bij haar terecht voor individuele retreats. Kijk voor meer informatie op wendyhobbelink.com of neem contact met Wendy op via LinkedIn.
