Hormoonexpert legt uit: zó verstoort stress je hormoonhuishouding

Body
stress hormoonhuishouding
Ralph Moorman, hormoonfactor

Ralph Moorman
24.11.2021

Het lijkt misschien of stress alleen maar tussen je oren zit, maar niets is minder waar. Stress beïnvloedt ook je hormoonhuishouding. Met allerlei gevolgen van dien. Hoe stress en hormonen met elkaar samenhangen weet hormoonexpert Ralph Moorman.

Zo verstoort stress je hormoonhuishouding

Welke vormen van stress kun je onderscheiden?

Ralph: Er zijn grofweg twee vormen van stress. Zo heb je acute stress waarbij je korte tijd hyper bent én chronische stress waarbij je echt over het randje gaat. In het eerste geval kom je er met een weekendje rust en goed slapen wel weer bovenop, ben je over je grenzen gegaan dan kan het vele maanden duren voor je er weer helemaal bent hersteld.

Welke hormonen zijn uit balans als je stress ervaart?

Ralph: Er zijn meerdere hormonen actief als er sprake is van stress. De meest bekende hormonen zijn (nor)adrenaline (fight or flight hormoon) en cortisol (ontstekingsremmer, bloedsuikerverhoger). In de eerste fase van chronische stress hebben deze hormonen een overfunctie en wordt er bijvoorbeeld teveel cortisol geproduceerd. Ben je over je grenzen gegaan een heb je een burn-out (bijnieruitputting) te pakken? Dan hebben deze hormonen juist een ónderfunctie en maken je bijnieren juist te weinig cortisol aan. Zo kun je eerst een periode een hoge bloeddruk en bloedsuiker krijgen en niet ziek worden, terwijl je na een burn-out ineens een lage bloedsuiker en bloeddruk kan hebben evenals last van allerlei vage kwaaltjes.

Welke acties kun je ondernemen om je hormonen weer in balans te krijgen?

Ralph: Je kunt proberen negatieve stress te minimaliseren en tegelijkertijd te werken aan je stressbestendigheid. De stress waarmee je belast wordt is deels objectief, dus ‘werkelijk’. Denk hierbij aan het aantal uren dat je werkt, de verhuizing waar je in zit of de echtscheiding die nog niet is afgerond. Soms kun je hier wat aan doen door hulp te vragen en dingen af te stoten die energie vreten, maar in andere gevallen is de stressbron een vaststaand gegeven. In dat geval kun je de wind niet veranderen, maar alleen de stand van de zeilen. De stand van de zeilen is iets subjectiefs en vaak ‘irreële stress’.

Stresspersoonlijkheid

Als je een stresspersoonlijkheid hebt, dan is dat een belangrijk thema. Een perfectionist zal de werkelijke stress groter maken dan zij is, terwijl een compulsief helper juist stress van anderen op zich neemt. Hier kun je wat aan doen met bijvoorbeeld mental coaching en cognitieve gedragstherapie. Ook je eigen stressbestendigheid speelt een belangrijke rol. Die hangt af van je lichamelijke gesteldheid, maar ook van de bezieling die je hebt voor de dingen die je doet. Dingen die je doet waar je passie voor hebt, geven vaak energie. Dit is misschien wel de belangrijkste vraag die je jezelf kunt stellen: Welke dingen geven je energie en welke dingen vreten energie? Door hier goede keuzes in te maken kun je je stress enorm verlagen.

Weer terug in balans komen?

Download nu de gratis Mini Guide & ontvang Karlijn's persoonlijke tips
Download gratis mini-guideConscious Aging Mini Guide

Zijn er bepaalde voedingsmiddelen een  gunstig effect op stress hebben?

Ralph: Als de oorzaak op een andere stressbron ligt dan voeding, dan moet de remedie daar gezocht worden. Je kunt bijvoorbeeld niet een gebrek aan passie in je werk oplossen door anders te gaan eten. Voeding kan wél je vitaliteit en stressbestendigheid verhogen. En natuurlijk kan voeding zelf ook een stressbron zijn, als je bijvoorbeeld voeding eet waar je intolerant of sensitief voor bent of wanneer je bloedsuiker te sterk verhoogd wordt. Een goede voeding werkt altijd complementair mee aan het herstel van symptomen die veroorzaakt zijn door chronische stress, maar er is altijd meer. Vanuit een helikopterview moet je kijken naar: voeding, training, stress en mentaal.

Zijn er supplementen die je kunt nemen ter ondersteuning bij stress?

Ralph: Supplementen zijn altijd aanvullend aan een gezonde leefstijl en nooit op zichzelf staand. Bij hevige stress zijn extra vitamine C, B5, rhodiola, fosfatidylserine en magnesium aanraders. Vraag echter altijd om advies van een expert als je één of meerdere van deze producten gaat aanschaffen.

Hoe breng je je hormonen weer in balans op de korte en lange termijn?

Ralph: Als het om het onderdeel chronische stress gaat, kom ik toch weer op de cruciale vraag uit: “Wat geeft en wat kost energie?” Dat geldt ook voor sporttraining, want training is eigenlijk ook stress. Als je jezelf door de training heen moet slepen en je herstel zeer langzaam gaat dan kan dat een teken zijn om het juist wat rustiger aan te doen op dat vlak. Daarnaast is natuurlijk een goede slaap een belangrijk thema en een regelmatig dagritme waar hormonen het best bij functioneren.

Is er verschil in reageren op stress tussen mannen en vrouwen?

Ralph: De stresshormonen zelf werken hetzelfde bij mannen en vrouwen. De oorzaken en gevolgen kunnen echter wel verschillen. Zo hebben vrouwen vaak andere stresspersoonlijkheden dan mannen. Ik zie in de praktijk dat compulsieve helpende types vaak vrouw zijn (verzorgend) en dat er stress verhogende situaties zijn, zoals het opvoeden van de kinderen én het hebben van een carrière (minder vaak bij mannen). Daarnaast uiten de gevolgen van chronische stress bij vrouwen zich niet voornamelijk door disbalansen in stresshormonen, maar ook door een ontspoorde vrouwelijke cyclus. Zo kunnen vrouwenklachten sterk verergeren door stress. Vooral rond de overgangsjaren.

Chill Potion

Krachtige anti-stress blend met Ashwagandha, Reishi, Rhodiola en Goji.
Bestel nu voor €32,95 Holistik Chill Potion

Meer lezen over stress?

Spanning in je lijf? Dit zijn de 3 meest effectieve manieren om stress te ontladen
Cortisol: 5 tips om dit stresshormoon direct te verlagen
Arts legt uit: dit is hoe altijd maar optimistisch zijn stress veroorzaakt
Stress kent 5 basistypen – en déze vorm is het meest alarmerend
De vicieuze stresscirkel: dit is het effect van chronische stress op je brein
Stresscontainers: op déze 5 plekken hopen spanningen zich op in je lijf
Stress & voeding: waarom ze elkaar meer beïnvloeden dan je denkt

Kom thuis in je lichaam meditatiepakket

  • 60 minuten geleide meditaties voor een liefdevolle relatie met je lijf
  • Ingesproken door holistisch therapeut Suze Retera
  • Inclusief 30 pagina dik dossier + mini podcast
Bestel nu!Meditatie Guide

Bron: Ir. Ralph Moorman,  levensmiddelentechnoloog & gezondheidscoach, ralphmoorman.nl & dehormoonfactor.nl

Vond je dit een leuk artikel? Deel het!

Gerelateerde artikelen

NIEUWSBRIEF
We sturen je wekelijks een overzicht van de populairste artikelen en incidenteel een aanbieding!
We gaan zorgvuldig om met je gegevens. Lees hier onze privacyverklaring.
INSCHRIJVEN
close-link
Gratis Video's
Vul hieronder jouw e-mailadres in en krijg gratis toegang tot alle yoga video's! Daarnaast sturen we je wekelijks onze populairste artikelen en incidenteel een aanbieding.
We gaan zorgvuldig om met je gegevens. Lees hier onze privacyverlaring.
INSCHRIJVEN
close-link
NIEUWSBRIEF
We sturen je wekelijks een overzicht van de populairste artikelen en incidenteel een aanbieding.
We gaan zorgvuldig om met je gegevens. Lees hier onze privacyverklaring.
INSCHRIJVEN
close-link
Download nu jouw gratis Back to Balance mini guide
Dit is een verplicht veld
Dit is een verplicht veld
We gaan zorgvuldig om met je gegevens en sturen af en toe een e-mail. Zie onze privacyverklaring.
Download nu jouw gratis Conscious Aging mini guide
Dit is een verplicht veld
Dit is een verplicht veld
We gaan zorgvuldig om met je gegevens en sturen af en toe een e-mail. Zie onze privacyverklaring.
Download nu jouw gratis Body Guide mini
Dit is een verplicht veld
Dit is een verplicht veld
We gaan zorgvuldig om met je gegevens en sturen af en toe een e-mail. Zie onze privacyverklaring.
Ontvang nu jouw gratis Herfst Meditatie
Dit is een verplicht veld
Dit is een verplicht veld
We gaan zorgvuldig om met je gegevens en sturen af en toe een e-mail. Zie onze privacyverklaring.
Download nu jouw gratis Woonboek
Dit is een verplicht veld
Dit is een verplicht veld
We gaan zorgvuldig om met je gegevens en sturen af en toe een e-mail. Zie onze privacyverklaring.
Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang 10% korting in onze webshop!
Dit is een verplicht veld
Dit is een verplicht veld
We gaan zorgvuldig om met je gegevens en sturen af en toe een e-mail. Zie onze privacyverklaring.